Purusharth Siddhi Upay-Gujarati (English transliteration). Shlok: 138-139.

< Previous Page   Next Page >


Page 106 of 186
PDF/HTML Page 118 of 198

 

106 ] [ puruShArthasiddhiupAy karIne [प्राच्यादिभ्यः] pUrvAdi [दिग्भ्यः] dishAomAn [अविचलिता विरतिः] gaman na karavAnI pratignA [कर्तव्या] karavI joIe.

TIkA– ‘सुप्रसिद्धैः अभिज्ञानैः सर्वतः मर्यादां प्रविधाय प्राच्यादिभ्यः दिग्भ्यः अविचलिता विरतिः कर्तव्या’–artha–prasiddhapaNe jANelA je mahAn parvatAdi, nagarAdi athavA samudrAdivaDe chAre dishAmAn jindagIparyant maryAdA bAndhIne chAr dishA, chAr vidishA ane upar tathA nIche–e rIte dashe dishAomAn javAnI pratignA karI levI ane pachhI jindagIparyant A maryAdAnI bahAr na javun tene digvrat kahe chhe. ahIn pahAD vagere tathA havAI jahAjathI chaDavAnI apekShAe uparanI dishA ane kUvA ke samudrAdimAn javAnI apekShAe nIchenI dishAnun grahaN karyun chhe. 137.

digvrat pALavAnun phaL

इति नियमितदिग्भागे प्रवर्तते यस्ततो बहिस्तस्य।
सकलासंयमविरहाद्भवत्यहिंसाव्रतं
पूर्णम्।। १३८।।

anvayArtha– [यः] je [इति] A rIte [नियमितदिग्भावे] maryAdA karelI dishAonI andar [प्रवर्तते] rahe chhe [तस्य] te puruShane [ततः] te kShetranI [बहिः] bahAranA [सकलासंयमविरहात्] samasta asanyamanA tyAganA kAraNe [पूर्णं] paripUrNa [अहिंसाव्रतं] ahinsAvrat [भवति] thAy chhe.

TIkA– ‘यः (पुरुषः) इति नियमित दिग्भागे प्रवर्तते तस्य ततः बहिः सकलासंयमविरहात् पूर्णं अहिंसाव्रतं भवति।’–artha–je manuShya A rIte maryAdA karelA dashe dishAonA kShetranI andar ja potAnun badhun kAm kare chhe tene te dishAonI bahAr ahinsA mahAvrat paLAy chhe. mATe digvrat pALavAthI ahinsAvrat puShTa thAy chhe. 138.

deshavratanun svarUp

तत्रापि च परिमाणं ग्रामापणभवनपाटकादीनाम्।
प्रविधाय नियतकालं करणीयं विरमणं देशात्।। १३९।।

anvayArtha– [च] ane [तत्र अपि] te digvratamAn paN [ग्रामापणभवनपाटकादीनाम्] gAm, bajAr, makAn, sherI vagerenun [परिमाणं] parimAN [प्रविधाय]