112 ] [ puruShArthasiddhiupAy
तत्त्वोपलब्धिमूलं बहुशः सामायिकं कार्यम्।। १४८।।
anvayArtha– [रागद्वेषत्यागात्] rAg–dveShanA tyAgathI [निखिलद्रव्येषु] badhA iShTa– aniShTa padArthomAn [साम्यं] sAmyabhAvane [अवलम्ब्य] angIkAr karIne [तत्त्वोपलब्धिमूलं] AtmatattvanI prAptinun mULakAraN evun [सामायिकं] sAmAyik [कार्यम्] karavun joIe.
TIkA– ‘निखिलद्रव्येषु रागद्वेषत्यागात् साम्यं अवलम्ब्य तत्त्वोपलब्धि मूलं सामायिकं बहुशः कार्यम्।’ artha–samasta iShTa–aniShTa padArthomAn rAgadveSh bhAvono tyAg karavAthI, samatAbhAvanun Alamban karIne, AtmAnA svarUpanI prApti karavAmAn mULakAraN sAmAyik chhe te vAramvAr karavun joIe, arthAt dararoj traNe kALe karavun joIe. tene ja sAmAyik shikShAvrat kahe chhe.
bhAvArtha– ‘sam’ eTale ekarUp ane ‘ay’ eTale AtmAnA svarUpamAn gaman te ‘samay’ thayun. evo ‘samay’ jenun prayojan chhe tene sAmAyik kahe chhe. A sAmAyik samatAbhAv vinA thaI shake nahi. tethI sukhadAyak ane dukhadAyak padArthomAn samAn buddhi rAkhato shrAvak traNe kALe pAnche pApono tyAg karIne avashya sAmAyik kare. ene sAmAyik shikShAvrat kahe chhe. 148.
anvayArtha– [तत्] te sAmAyik [रजनीदिनयोः] rAtri ane divasanA [अन्ते] ante [अविचलितम्] ekAgratApUrvak [अवश्यं] avashya [भावनीयम्] karavun joIe. [पुनः] ane jo [इतरत्र समये] anya samaye [कृतं] karavAmAn Ave to [तत् कृतं] te sAmAyik kArya [दोषाय] doShano hetu [न] nathI, paN [गुणाय] guNane mATe ja hoy chhe.