puruShArthasiddhiupAy ] [ 113
TIkA– ‘तत् सामायिकं रजनी दिनयोः अन्ते अवश्यं अविचलितं भावनीयं पुनः इतरत्र समये दोषाय कृतम् न किन्तु तत् गुणाय कृतम् अस्ति।’–artha–te 1sAmAyik pratyek shrAvake rAtanA ante ane divasanA ante arthAt prabhAte ane sandhyAkALe avashya niyamapUrvak karavun joIe ane bAkInA vakhate jo sAmAyik kare to guN nimitte ja hoy chhe, doSh nimitte nahi.
bhAvArtha– gRuhastha shrAvak gRuhasthapaNAnAn anek kAryomAn sanlagna rahe chhe tethI tene mATe AlambanarUp prabhAt ane sandhyAnA banne samay AchAryoe niyamit karyA chhe. Am to sAmAyik game tyAre karavAmAn Ave tenAthI AtmAnun kalyAN ja chhe, nukasAn kadIpaN nathI. tethI pratyek shrAvake banne samay athavA traN samay be ghaDI, chAr ghaDI ke chha ghaDI sudhI pAnche pApano tathA Arambh–parigrahano tyAg karIne ekAnt sthAnamAn shuddha man karIne pahelAn pUrva dishAmAn namaskAr karavA, pachhI navavAr namaskAramantrano jAp karavo, pachhI traN Avartan karavA ane ek shironati karavI. A rIte chAre dishAmAn karIne khaDgAsan athavA padmAsan karIne sAmAyik karavun ane jyAre sAmAyik pUrNa thaI jAy tyAre ante paN sharUAtanI peThe navavAr namaskAramantrano jAp, traN traN Avartan, ek ek shironati e ja pramANe karavI. A ja sAmAyik karavAnI sthUL vidhi chhe. sAmAyik karatI vakhate shrAvak paN munisamAn ja chhe. 149.
भवति महाव्रतमेषामुदयेऽपि चरित्रमोहस्य।। १५०।।
anvayArtha– [एषाम्] A [सामायिकश्रितानां] sAmAyik dashAne pAmelA shrAvakone [चरित्रमोहस्य] chAritramohano [उदये अपि] uday hovA chhatAn paN [समस्तसावद्ययोगपरिहारात्] samasta pApanA yoganA tyAgathI [महाव्रतं] mahAvrat [भवति] thAy chhe. _________________________________________________________________ 1. [sAmAyikane mATe 1–yogya kShetra, 2–yogya kAL, 3–yogya Asan, 4–yogya vinay, pa–manashuddhi,
bhedagnAnapUrvak svasanmukhatAnA baLathI jeTalI pariNAmonI shuddhatA thAy teTalI nishchay sAmAyik chhe,
tyAn vartatA shubharAgane vyavahAr sAmAyik kahevAmAn Ave chhe. nishchayasamyagdarshan–gnAnapUrvak jeNe
kaShAyanI be chokaDIno abhAv karyo chhe te jIvane sAchAn aNuvrat ane sAmAyikavrat hoy chhe, jene
nishchayasamyagdarshan na hoy tenA vratane sarvagnadeve bALavrat–agnAnamayavrat kahel chhe.]