134 ] [ puruShArthasiddhiupAy
anvayArtha– [अहं] hun [मरणान्ते] maraNanA samaye [अवश्यं] avashya [विधिना] shAstrokta vidhithI [सल्लेखनां] samAdhimaraN [करिष्यामि] karIsh–[इति] e rIte [भावना परिणतः] bhAvanArUp pariNati karIne [अनागतमपि] maraNakAL AvavA pahelAn ja [इदं] A [शीलं] sanlekhanA vrat [पालयेत्] pALavun arthAt angIkAr karavun joIe.
TIkA– ‘अहं मरणान्ते अवश्यं विधिना सल्लेखनां करिष्यामि–इति भावना परिणतः अनागतं अपि शीलं पालयेत्।’ artha–hun maraN samaye avashya ja vidhipUrvak samAdhimaraN karIsh–evI bhAvanAsahit shrAvak je prApta thayel nathI tevA shIl (svabhAv)ne prApta karI le chhe.
bhAvArtha– shrAvake A vAtano vichAr sadaiv karavo joIe ke hun mArA maraN vakhate avashya ja sanlekhanA karIsh. kAraN ke maraN vakhate prAya manuShyonA pariNAm bahu dukhI thaI jAy chhe tathA kuTumbIjano ane dhanAdithI mamatvabhAv chhUTato nathI. jeNe mamatvabhAv chhoDI dIdho teNe sanlekhanA karI. mamatvabhAv chhUTI javAthI pApano bandh thato nathI tathA narakAdi gatino bandh thato nathI, tethI maraN vakhate jarUr ja sanlekhanA karavAnA pariNAm rAkhavA joIe. 176.
रागादिमन्तरेण व्याप्रियमाणस्य
anvayArtha– [अवश्यं] avashya [भाविनि] thavAvALun [मरणे ‘सति’] maraN thatAn [कषायसल्लेखनातनूकरणमात्रे] kaShAy sallekhanAnA kRush karavA mAtranA vyApAramAn [व्याप्रियमाणस्य] pravartamAn puruShane [रागादिमन्तरेण] rAgAdibhAvonA abhAvamAn [आत्मघातः] AtmaghAt [नास्ति] nathI.
TIkA– ‘अवश्यं भाविनि कषायसल्लेखनातनूकरणमात्रे मरणे रागादिमन्तरेण व्याप्रियमाणस्य आत्मघातः न अस्ति।’–artha–avashya ja thanAr je maraN chhe temAn kaShAyano tyAg karatAn rAgadveSh vinA prANatyAg karanAr je puruSh chhe tene AtmaghAt thaI shakato nathI.
bhAvArtha– sanlekhanA karanAr puruShanI ichchhA evI nathI ke hun jabarajastIthI maraN karun paN eno abhiprAy evo hoy chhe ke jabarajastIthI maraN thavA lAge