26 ] [ puruShArthasiddhiupAy
TIkA– ‘‘तत्र आदौ अखिलयत्नेन सम्यक्त्वं समुपाश्रणीयम्’’– e traNemAn pahelAn samasta upAyo vaDe jo bane to samyagdarshan angIkAr karavun. e prApta thatAn avashya mokShapad prApta thAy chhe. enA vinA sarvathA mokSha thato nathI. vaLI te svarUpaprAptinun advitIy kAraN chhe. mATe ene angIkAr karavAmAn pramAdI na rahevun. marIne paN A kAryajem bane tem karavun vadhAre shun kahIe? A jIvanun bhalun thavAno upAy ek samyagdarshan samAn koI nathI. mATe tene avashya angIkAr karavun. pahelAn ene angIkAr karavAnun kAraN shun chhe te kahe chhe. ‘‘यतः तस्मिन् सति एव ज्ञानं च चरित्रं भवति’’– te samyagdarshan thatAn ja samyaggnAn ane samyakchAritra thAy chhe.
bhAvArtha– samyakatva vinA agiyAr ang sudhI bhaNe topaN te agnAn nAm pAme. vaLI mahAvratAdikanun sAdhan karI antim graiveyak sudhInA bandhayogya vishuddha pariNAm kare topaN asanyam nAm pAme. paN samyakatva sahit je kAI jANapaNun hoy te badhun samyaggnAn nAm pAme ane jo thoDA paN tyAgarUp pravarte to samyakchAritra nAm pAme. jem ankasahit shUnya hoy to pramANamAn Ave, ank vinA shUnya shUnya ja chhe, tem samyakatva vinA gnAn ane chAritra vyartha ja chhe. mATe pahelAn samyakatva angIkAr karI pachhI bIjun sAdhan karavun. 21.
Am jo samyakatvanun lakShaN jANIe to tene angIkAr karIe. mATe te samyakatvanun lakShaN kahe chhe–
anvayArtha– [जीवाजीवादीनां] jIv, ajIvAdi [तत्त्वाथरनां] tattvArthonun [विपरिताभिनिवेशविविक्तं] viparIt abhinivesh (Agrah) rahit arthAt bIjAne bIjApaNe samajavArUp mithyAgnAnathI rahit [श्रद्धानं] shraddhAn arthAt draDh vishvAs [सदैव] nirantar ja [कर्त्तव्यं] karavun joIe. kAraN ke [तत्] te shraddhAn ja [आत्मरूपं] AtmAnun svarUp chhe.
TIkA– ‘‘जीवाजीवादीनां तत्त्वाथरनां श्रद्धानं सदैव कर्त्तव्यं’’– jIv–ajIv Adi je tattvArtha – tattva eTale jeno jevo kAI nijabhAv chhe tevo ja hovo te. te tattvathI sanyukta je artha eTale padArtha te tattvArtha–tenun shraddhAn eTale Am ja chhe, bIjI