Purusharth Siddhi Upay-Gujarati (English transliteration). Shlok: 54.

< Previous Page   Next Page >


Page 56 of 186
PDF/HTML Page 68 of 198

 

pa6 ] [ puruShArthasiddhiupAy

TIkA– ‘सहकारिणोः अपि हिंसा अत्र फलकाले वैचिक्र्यं व्रजति’– be puruShoe sAthe maLIne karelI hinsA phaLanA samaye vichitrarUp–anek prakAratAne prApta thAy chhe. e ja kahIe chhIe. ‘एकस्य सैव तीव्रं फलं दिशति’ – ek puruShane to te ja hinsA tIvra phaL Ape chhe. ‘अन्यस्य सा एव मन्दं फलं दिशति’– bIjA jIvane te je hinsA mand phaL Ape chhe.

bhAvArtha– be puruShoe bAhya hinsA sAthe karI, paN te kAryamAn jeNe tIvra kaShAyathI hinsA karI tene AsaktapaNun bahu hovAthI udayakALe tIvraphaL thAy chhe; jene mandakaShAyathI AsaktapaNun bahu na thayun tene udayakALe mandaphaL thAy chhe. pa3.

प्रागेव फलति हिंसा क्रियमाणा फलति फलति च कृता अपि।
आरभ्य कर्तुमकृतापि
फलति हिंसानुभावेन ।। ५४।।

anvayArtha– [हिंसा] koI hinsA [प्राक् एव] pahelAn ja [फलति] phaL Ape chhe, koI [क्रियमाणा] karatAn karatAn [फलति] phaL Ape chhe, koI [कृता अपि] karI lIdhA pachhI [फलति] phaL Ape chhe [च] ane koI [कर्तुम् आरभ्य] hinsA karavAno Arambh karIne [अकृता अपि] na karavAn chhatAn paN [फलति] phaL Ape chhe. A ja kAraNe [हिंसा] hinsA [अनुभावेन] kaShAyabhAv anusAr ja [फलति] phaL Ape chhe.

TIkA– ‘च हिंसा प्राक् एव फलति’– koI hinsA pahelAn phaLe chhe.

bhAvArtha– koI jIve hinsAno vichAr karyo hato paN te banI shakI to nahi paN te vichArathI je karma bAndhyun hatun tenun phaL udayamAn Avyun. pachhI hinsAno je vichAr karyo hato te kArya bAhyamAn banyun. A rIte hinsA pahelAn ja phaL Ave chhe.

‘क्रियमाणा फलति’–vaLI koI hinsA karatAn ja phaLe chhe. bhAvArtha– koIe hinsAno vichAr karyo tenAthI je karmabandh karyo te je samaye udayamAn Avyo te ja vakhate vichAr pramANe bAhya hinsA banI. A rIte hinsA karatAn ja tenun phaL Ave chhe.

‘कृता अपि च फलति’–vaLI koI hinsA karyA pachhI phaL Ape chhe bhAvArtha– koIe hinsAno vichAr karyo, vichAr pramANe bAhya hinsA paN karI. tyAr pachhI te hinsAnun phaL udayamAn Avyun. A rIte karyA pachhI hinsA phaLe chhe.