64 ] [ puruShArthasiddhiupAy
anvayArtha– [यः] je jIv [आमां] kAchI [वा] athavA [पक्वां] agnimAn pAkelI [पिशितपेशीम्] mAnsanI peshInun [खादति] bhakShaN kare chhe [वा] athavA [स्पृशति] aDe chhe. [सः] te puruSh [सततनिचितं] nirantar ekaThA thayelA [बहुजीवकोटीनाम्] anek jAtinA jIvasamUhanA [पिण्डं] pinDane [निहन्ति] haNe chhe.
TIkA– ‘यः आमां वा पक्वां पिशितपेशीम् खादति वा स्पृशति सः सततनिचितं बहुजीवकोटीनां पिण्डं निहन्ति’– je jIv kAchA ke agnimAn pakAvelA mAnsanA TukaDAnun bhakShaN kare chhe athavA hAth vagerethI aDe paN chhe te jIv nirantar jemAn anek jAtinA jIvo ekaThA thayA hatA tevA pinDane haNe chhe.
mAnsamAn to nirantar jIv UpajI ekaThA thayA hatA. ANe te mAnsanun bhakShaN karyun athavA sparsha karyo tethI te jIvonI param hinsA UpajI, mATe mAnsano tyAg avashya karavo. bIjI paN je vastuomAn ghaNA jIvonI utpatti thAy chhe te badhI vastu tyAgavA yogya chhe. 68.
anvayArtha– [लोके] A lokamAn [मधुशकलमपि] madhanun ek TIpun paN [प्रायः] ghaNun karIne [मधुकरहिंसात्मकं] mAkhIonI hinsArUp [भवति] hoy chhe mATe [यः] je [मूढधीकः] mUrkhabuddhi manuShya [मधु भजति] madhanun bhakShaN kare chhe. [सः] te [अत्यन्तं हिंसकः] atyant hinsA karanAr thAy chhe. 69.
तत्रापि भवति हिंसा तदाश्रयप्राणिनां घातात्।। ७०।।
anvayArtha– [यः] je [छलेन] kapaTathI [वा] athavA [गोलात्] madhapUDAmAnthI [स्वयमेव विगलितम्] potAnI meLe TapakelA [मधु] madhane [गृह्णीयात] grahaN kare chhe [तत्रापि] tyAn paN [तदाश्रयप्राणिनाम्] tenA AshrayabhUt jantuonA [घातात्] ghAtathI [हिंसा] hinsA [भवति] thAy chhe. 70.