puruṣhārthasiddhiupāy ] [ 103 apekṣhāe adhik rāgabhāv chhe tethī rātanun bhojan bahu ochhā māṇasone hoy chhe. e svābhāvik vāt chhe ke divase bhojan karavāthī jeṭalun sārī rīte pāchan thāy chhe ane jeṭalun sārun svāsthya rahe chhe teṭalun rātre khāvāthī kadī rahī shakatun nathī. māṭe rātribhojanano tyāg karavo joīe ane divase ja khāvun joīe. tethī shaṅkākāranī je shaṅkā hatī tenun nirākaraṇ thayun. 132.
अपि बोधितः प्रदीपे भोज्यजुषां सूक्ष्मजीवानाम्।। १३३।।
anvayārthaḥ– tathā [अर्कालोकेन विना] sūryanā prakāsh vinā rātre [भुञ्जानः] bhojan karanār manuṣhya [बोधितः प्रदीपे] saḷagāvelā dīvāmān [अपि] paṇ [भोज्यजुषां] bhojanamān maḷelā [सूक्ष्मजीवानाम्] sūkṣhma jantuonī [हिंसा] hinsā [कथं] kevī rīte [परिहरेत्] chhoḍī shake?
ṭīkāḥ– ‘बोधिते प्रदीपे अपि अर्कालोकेन विना भुञ्जानः भोज्यजुषां सूक्ष्मजन्तूनाम् हिंसां कथं परिहरेत्’–arthaḥ–rātre dīvo saḷagāvavā chhatān paṇ sūryanā prakāsh vinā rātre bhojan karanār manuṣhya, bhojanamān prīti rākhanār je sūkṣhma jantuo vagere chhe tenī hinsāthī bachī shakato nathī.
bhāvārthaḥ– je puruṣh rātre dīvā vinā bhojan kare chhe tenā āhāramān jo moṭā moṭā undar vagere paṇ āvī jāy toy khabar paḍatī nathī, ane je puruṣh rātre dīvo saḷagāvī bhojan kare chhe tenā bhojanamān dīvānā sambandhathī tathā bhojyapadārthanā sambandhathī āvanārā nānān nānān pataṅgiyān, phūdān vagere avashya bhojanamān paḍe chhe ane temanī avashya hinsā thāy chhe. te kāraṇe em sābit thayun ke rātre bhojan karanār manuṣhya dravyahinsā ane bhāvahinsā–e banne prakāranī hinsāne rokī shakato nathī. māṭe ahinsāvrat pāḷanāre rātribhojan avashya tyāgavun joīe. je manuṣhya rātre shiṅgoḍānnān bhajiyān vagere banāvīne khāy chhe teo paṇ banne prakāranī hinsā kare chhe. 133.
परिहरति रात्रिभुक्तिं सततमहिंसां स पालयति।। १३४।।