puruṣhārthasiddhiupāy ] [ 14p
स्मृत्यन्तरस्य गदिताः पञ्चेति प्रथमशीलस्य।। १८८।।
anvayārthaḥ– [ऊर्ध्वमधस्तात्तिर्यग्व्यतिक्रमाः] upar, nīche ane samān bhūminī karelī maryādānun ullaṅghan karavun arthāt jeṭalun pramāṇ karyun hoy tenāthī bahār chālyā javun, [क्षेत्रवृद्धिः] parimāṇ karelā kṣhetranī lobhādivash vr̥uddha karavī ane [स्मृत्यन्तरस्य] smr̥uti sivāyanā kṣhetranī maryādā [आधानम्] dhāraṇ karavī arthāt yād na rākhavī, [इति] e rīte [पञ्च] pāñch atichār [प्रथमशीलस्य] pratham shīl arthāt digvratanān [गदिताः] kahevāmān āvyā chhe.
ṭīkāḥ– ‘ऊर्ध्व व्यतिक्रमः अधस्तात् व्यतिक्रमः तिर्यक् व्यतिक्रमः क्षेत्रवृद्धिः, स्मृत्यन्तरस्य आधानम् इति पञ्च अतीचाराः प्रथमशीलस्य दिग्व्रतस्य सन्ति।’ arthaḥ–1. maryādā karelī uparanī dishāonun ullaṅghan karavun, 2. maryādā karelī nīchenī dishāonun ullaṅghan karavun, 3. maryādā karelī tiryak dishāonun ullaṅghan karavun, 4. maryādā karelā kṣhetrane vadhāravun, pa. parimāṇ karelī maryādāne bhūlī jaīne had vadhārī devī–e pāñch atichār digvratanān chhe. 188.
क्षेपोऽपि पुद्गलानां द्वितीयशीलस्य पञ्चेति।। १८९।।
anvayārthaḥ– [प्रेष्यस्य संप्रयोजनम्] pramāṇ karelā kṣhetranī bahār bījā manuṣhyane mokalavo, [आनयनं] tyānthī koī vastu maṅgāvavī, [शब्दरूपविनिपातौ] shabda sambhaḷāvavā, rūp batāvīne īshārā karavā ane [पुद्गलानां] kāṅkarā vagere pudgalo [क्षेपोऽपि] paṇ pheṅkavā– [इति] ā rīte [पञ्च] pāñch atichār [द्वितीयशीलस्य] bījā shīlanā arthāt deshavratanā kahevāmān āvyā chhe.
ṭīkāḥ– ‘प्रेष्यस्य संप्रयोजनम् आनयनं शब्दविनिपातौ रूपविनिपातौ पुद्गलानां क्षेपः इति पञ्च अतीचाराः द्वितीयशीलस्य सन्ति।’ arthaḥ–1. maryādā bahār nokar–chākarane mokalavā, 2. maryādā bahārathī koī vastu maṅgāvavī, 3. maryādā bahār shabda