puruṣhārthasiddhiupāy ] [ 9 katakaphaḷ (nirmaḷī) nākhīne kādav ane jaḷane jādun jādun kare chhe. tyān nirmaḷ jaḷano svabhāv evo pragaṭ thāy chhe ke jemān potāno puruṣhākār pratibhāse chhe evā nirmaḷ jaḷano āsvād le chhe. tem ghaṇā agnānī jīvo karmanā sanyogathī jeno gnānasvabhāv ḍhaṅkāī gayo chhe evā ashuddha ātmāne anubhave chhe. koī potānī buddhi vaḍe shuddha nishchayanayanā svarūpane jāṇī karma ane ātmāne judā judā kare chhe. tyān nirmaḷ ātmāno svabhāv evo pragaṭ thāy chhe ke jemān potānā chaitanya puruṣhano ākār pratibhāse chhe evo nirmaḷ ātmāne svānubhavarūp āsvāde chhe. tethī shuddhanay katakaphaḷ samān chhe. enā shraddhānathī sarva siddhi thāy chhe. pa.
āgaḷ kahe chhe ke jo ek nishchayanayanā shraddhānathī ja sarva siddhi thāy to āchārya vyavahāranayano upadesh shā māṭe kare chhe? teno uttar–artha ā gāthamān kahyo chhe. pa.
vaḷī je shrotā gāthānā arthamānnā upadeshane aṅgīkār karavā lāyak nathī tenun kathan kare chhe–
व्यवहारमेव केवलमवैति यस्तस्य देशना नास्ति।। ६।।
anvayārthaḥ– [मुनीश्वराः] grantha karanār āchārya [अबुधस्य] agnānī jīvone [बोधनार्थः] gnān utpanna karavā māṭe [अभूतार्थ] vyavahāranayano [देशयन्ति] upadesh kare chhe ane [यः] je jīv [केवलं]kevaḷ [व्यवहारम् एव] vyavahāranayane ja [अवैति] jāṇe chhe. [तस्य] tene–te mithyādraṣhṭi māṭe [देशना] upadesh [नास्ति] nathī.
ṭīkāḥ– ‘मुनीश्वराः अबुधस्य बोधनार्थं अभुतार्थं देशयन्ति–’ munīshvaro eṭale āchāryo agnānī jīvone gnān utpanna karavā māṭe abhūtārtha evo je vyavahāranay teno upadesh kare chhe.
bhāvārthaḥ– anādino agnānī jīv vyavahāranayanā upadesh vinā samaje nahi tethī āchārya vyavahāranay dvārā temane samajāve chhe. te ja batāvīe chhīe. jem koī mlechchhane brāhmaṇe ‘svasti’ shabda vaḍe āshīrvād āpyo. tene (arthanī) kāī khabar paḍī nahi, tenā taraph tākī ja rahyo. tyān dubhāṣhiyo tene mlechchhanī bhāṣhāmān kahevā lāgyo ke ā kahe chhe ke ‘tāru bhalun thāv.’ tyāre ānandit thaīne teno