16 ] [ puruṣhārthasiddhiupāy rīte je je bhāv anubhavavā yogya hoy tene bhāvya kahīe. anubhav karanār padārthane bhāvak kahīe. āvo bhāvyabhāvakasambandh jyān hoy tyān bhoktābhogyasambandh sambhave, bījī jagyāe na sambhave. 10.

ā rīte ā ashuddha ātmāne arthasiddhi kayāre thāy ane arthasiddhi kone kahevāy te āgaḷ kahe chhe–

anvayārthaḥ– [यदा] jyāre [सः] uparyukta ashuddha ātmā [सर्वविवर्त्तोत्तीर्णं] sarva vibhāvothī pār thaīne [अचलं] potānā niṣhkampa [चैतन्यं] chaitanya svarūpane [आप्नोति] prāpta thāy chhe [तदा] tyāre ā ātmā te [सम्यक्पुरुषार्थसिद्धिम्] samyakpaṇe puruṣhārthanā prayojananī siddhine [आपन्नः] prāpta thato thako [कृतकृत्यः] kr̥utakr̥utya [भवति] thāy chhe.

ṭīkāḥ– ‘स यदा सर्वविवर्त्तोत्तीर्णं चैतन्यमचलमाप्नोति तदा कृतकृत्यः भवति’– rāgādi bhāvothī lipta te ja ātmā jyāre sarva vibhāvathī pār thaī potānā chaitanyasvarūp ātmāne niḥshaṅkapaṇe prāpta thāy tyāre ā ja ātmā kr̥utakr̥utya thāy chhe. kevo chhe ā ātmā? ‘सम्यक्पुरुषार्थसिद्धिमापन्नः’– samyak prakāre puruṣhārthanī siddhine prāpta thayo chhe.

bhāvārthaḥ– jyāre ā ātmā sva–par bhedavignān vaḍe sharīrādi paradravyane judā jāṇe tyāre temān ‘‘ā bhalā–īṣhṭa, ā būrā’’ evī buddhino tyāg kare. kāraṇ ke je kāī bhalun ke būrun thāy chhe te to potānā pariṇāmothī ja thāy chhe, paradravyanā karavāthī bhalun–būrun thatun nathī. tethī sarva paradravyomān rāgadveṣh bhāvano tyāg kare. jo avashapaṇe (–puruṣhārthanī nirbaḷatāthī) rāgādi ūpaje to tenā nāshanā māṭe anubhav–abhyāsamān udyamavant rahe. ām karatān jyāre sarva vibhāvabhāvano nāsh thāy, akṣhubdha samudravat shuddhātmasvarūpamān lavaṇavat pariṇām līn thāy, dhyātādhyeyano vikalpa na rahe, em na jāṇe ke hun shuddhātmasvarūpane dhyāvun chhun, pote ja tādātmyavr̥uttithī shuddhātmasvarūp thaī niṣhkampapaṇe pariṇame, te vakhate ā ātmāne je kāī karavānun hatun te karī līdhun, kāī karavānun have bākī rahyun nahi tethī ene