pa2 ] [ puruṣhārthasiddhiupāy
anvayārthaḥ– [हिंसाया] hinsāthī [अविरमणं] virakta na thavun [हिंसा] tenāthī hinsā ane [हिंसापरिणमनं] hinsārūp pariṇamavun tenāthī [अपि] paṇ [हिंसा] hinsā [भवति] thāy chhe. [तस्मात्] tethī [प्रमत्तयोगे] pramādanā yogamān [नित्यं] nirantar [प्राणव्यपरोपणं] prāṇaghātano sadbhāv chhe.
ṭīkāḥ– ‘हिंसाया अविरमणं हिंसा परिणमनं अपि भवति हिंसा’– hinsānā tyāgabhāvano abhāv te hinsā chhe ane hinsārūp pariṇamavāthī paṇ hinsā thāy chhe.
bhāvārthaḥ– parajīvanā ghātarūp je hinsā chhe te be prakāranī chhe. ek aviramaṇarūp ane ek pariṇamanarūp.
1. aviramaṇarūp hinsāḥ– je vakhate jīv parajīvanā ghātamān to pravartato nathī, bījā ja koī kāmamān pravarte chhe paṇ hinsāno tyāg karyo nathī. tenun udāharaṇaḥ– jem koīne haritakāyano tyāg nathī ane te koī vakhate haritakāyanun bhakṣhaṇ paṇ karato nathī, tem jene hinsāno tyāg to nathī ane te koī vakhate hinsāmān pravartato paṇ nathī parantu antaraṅgamān hinsā karavānā astitvabhāvano nāsh karyo nathī tene aviramaṇarūp hinsā kahīe chhīe.
2. pariṇamanarūp hinsāḥ– vaḷī je vakhate jīv parajīvanā ghātamān manathī, vachanathī ke kāyathī pravarte tene pariṇamanarūp hinsā kahīe. ā be bhed hinsānā kahyā. te banne bhedamān pramād sahit yoganun astitva chhe. ‘तस्मात्प्रमत्तयोगे नित्यं प्राणव्यपरोपणमं्’– tethī pramād sahitanā yogamān hammeshā parajīvanī apekṣhāe paṇ prāṇaghātano sadbhāv āvyo. eno abhāv to tyāre ja thāy jyāre ā jīv parahinsāno tyāg karī pramādarūp na pariṇame tyānsudhī hinsāno to abhāv koīpaṇ prakāre thaī shake nahi. 48.
prashnaḥ– jo pramādarūp potānā pariṇāmothī hinsā ūpaje chhe to bāhya parigrahādino tyāg shā māṭe karāvavāmān āve chhe? teno uttar āgaḷ kahe chheḥ–
हिंसायतननिवृत्तिः परिणामविशुद्धये तदपि
anvayārthaḥ– [खलु] nishchayathī [पुंसः] ātmāne [परवस्तुनिबन्धना] paravastunun jemān kāraṇ chhe evī [सूक्ष्महिंसा अपि] sūkṣhma hinsā paṇ [न भवति]