Purusharth Siddhi Upay-Gujarati (simplified iso15919 transliteration). Shlok: 103-104.

< Previous Page   Next Page >


Page 84 of 186
PDF/HTML Page 96 of 198

 

84 ] [ puruṣhārthasiddhiupāy suvarṇa vastrādi parigrahanun grahaṇ karavun tene ja chorī kahe chhe. te ja chorī hinsā chhe. kemake potānā ane paranā jīvanā prāṇaghātanun kāraṇ chhe.

bhāvārthaḥ– potāne chorī karavānā bhāv thayā te bhāvahinsā ane je potāne chor jāṇatān prāṇano viyog karavāmān āve te dravyahinsā. je jīvanī vastu choravāmān āvī tene antaraṅgamān pīḍā thaī te tenī bhāvahinsā chhe ane te vastunā nimitte tenā je dravyaprāṇ puṣhṭa hatā te puṣhṭa prāṇono nāsh thayo, te dravyaprāṇomān pīḍā thaī e kāraṇe paranī dravyahinsā. ā rīte chorī karavāthī chorī karanāranī tathā jenī chorī thaī chhe tenī dravyahinsā ane bhāvahinsā banne prakāre thāy chhe. 102.

chorī pragaṭapaṇe hinsā chheḥ–

अर्था नाम य एते प्राणा एते बहिश्चराः पुंसाम्।
हरति स तस्य प्राणान् यो यस्य जनो हरत्यर्थान्।। १०३।।

anvayārthaḥ– [यः] je [जनः] manuṣhya [यस्य] je jīvanā [अर्थान्] padārtho athavā dhan [हरति] hare chhe [सः] te manuṣhya [तस्य] te jīvanā [प्राणान्] prāṇ [हरति] hare chhe, kemake jagatamān [ये] je [एते] [अर्था नाम] dhanādi padārtho prasiddhi chhe [एते] te badhā ja [पुंसां] manuṣhyone [बहिश्चराः प्राणाः] bāhyaprāṇ [सन्ति] chhe.

ṭīkāḥ– ‘ये एते अर्था नाम एते पुंसाम् बहिश्चराः प्राणाः सन्ति यस्मात् यः जनः यस्य अर्थान् हरति स तस्य प्राणान् हरति’– ā je padārtho chhe te manuṣhyanā bāhyaprāṇ chhe. tethī je jīv jenun dhan hare chhe, chore chhe te tenā prāṇane ja hare chhe.

bhāvārthaḥ– dhan, dhānya, sampatti, baḷad, ghoḍā, dās, dāsī, ghar, jamīn, putra, strī, vastrādi jeṭalā padārtho je jīvane chhe te jīvane eṭalā ja bāhyaprāṇ chhe. te padārthomānthī koī padārthano nāsh thatān potānā prāṇaghāt jeṭalun ja duḥkh thāy chhe. tethī padārthone ja prāṇ kahevāmān āvyā chhe. jemake अन्नं वै प्राणाः इति वचनात्– (anna te ja prāṇ chhe e vachan pramāṇe.) 103.

hinsā ane chorīmān avyāpakatā nathī paṇ vyāpakatā chheḥ–

हिंसायाः स्तेयस्य च नाव्याप्तिः सुघटमेव सा यस्मात्।
ग्रहणे प्रमत्तयोगो द्रव्यस्य
स्वीकृतस्यान्यैः।। १०४।।