कहानजैनशास्त्रमाळा ]
यथा — धन्वंतरिविश्वलोमौ १सुकृतकर्मवशादमितप्रभविद्युत्प्रभदेवौ संजातौ चान्योन्यस्य धर्मपरीक्षणार्थमत्रायातौ । तो २यमदग्निस्ताभ्यां तपसश्चालितः । मगधदेशे राजगृहनगरे जिनदत्तश्रेष्ठी कृतोपवासः कृष्णचतुर्दश्यां रात्रौ स्मशाने कायोत्सर्गेण स्थितो दृष्टः । ततोऽमितप्रभदेवेनोक्तं दूरे तिष्ठंतु मदीया मुनयोऽमुं गृहस्थं ध्यानाच्चालयेति, ततो विद्युत्प्रभदेवेनानेकधा कृतोपसर्गोपि न चलितो ध्यानात् । ततः प्रभाते मायामुपसंहृत्य प्रशस्य चाकाशगामिनी विद्या दत्ता तस्मै,३ कथितं च तवेयं सिद्धाऽन्यस्य च पंच- नमस्कारार्चनाराधनविधिना सेत्स्यतीति । सोमदत्तपुष्पबटुकेन चैकदा जिनदत्तश्रेष्ठी पृष्टः — क्व भवान् प्रातरेवोत्थाय व्रजतीति । तेनोक्तमकृत्रिमचैत्यालयवंदनाभक्तिं कर्तुं व्रजामि ।
धन्वंतरी अने विश्वलोम (बंने) सुकृत कर्मने लीधे अमितप्रभ अने विद्युत्प्रभ (नामना) बे देव थया. तेओ एक बीजाना धर्मनी परीक्षा करवा माटे अहीं आव्या पछी ते बंनेए यमदग्निने तपथी चलित कर्या.
मगध देशमां राजगृह नगरमां जिनदत्त शेठ उपवास करी कृष्णचौदशनी रात्रे स्मशानमां कायोत्सर्गमां स्थित जोवामां आव्या त्यारे अमितप्रभदेवे (विद्युतप्रभदेवने) कह्युं ः ‘‘मारा मुनिओ तो दूर रहो, (एमनी तो शी वात!) परंतु आ गृहस्थने (जिनदत्तने) तमे ध्यानथी चलित करो.’’
पछी विद्युत्प्रभदेवे अनेक प्रकारे (तेना उपर) उपसर्गो कर्या छतां तेने ध्यानथी चलित करी शक्या नहि; पछी तेणे सवारे माया संकेलीने तेनी – जिनदत्तनी प्रशंसा करी अने तेने आकाशगामिनी विद्या आपी कह्युंः
‘‘तने आ (विद्या) सिद्ध थई चुकी छे अने अन्यने पंचनमस्कारनी अर्चना अने आराधनानी विधिथी ते सिद्ध थशे.’’
एक दिवसे सोमदत्तपुष्पना बटुके जिनदत्त शेठने पूछ्युंः ‘‘आप सवारमां ज ऊठीने क्यां जाओ छो?’’
तेणे कह्युंः ‘‘अकृत्रिम चैत्यालयोनी भक्ति करवा माटे जाउं छुं. मने आवी विद्यानी प्राप्ति थई छे.’’ १. स्वकृत घ० । २. जमदग्नि घ० । ३. तस्मै नास्ति ध पुस्तके ।