कहानजैनशास्त्रमाळा ]
ननु सम्यग्दर्शनस्याष्टभिरङ्गैः प्ररूपितैः किं प्रयोजनं ? तद्विलस्याप्यस्य संसारोच्छेदनसामर्थ्यसंभवादित्याशंक्याह —
‘दर्शनं’ कर्तृ । ‘जन्मसन्ततिं’ संसारप्रबन्धं । ‘छेत्तुं’ उच्छेदयितुं ‘नालं’ न समर्थं । कथंभूतं सत्, ‘अंगहीनं’ अंगैर्निःशंकितत्वादिस्वरूपैर्हीनं विकलं । अस्यैवार्थस्य समर्थनार्थं दृष्टान्तमाह — ‘न ही’त्यादि । सर्पादिदष्टस्य प्रसृतसर्वांगविषवेदनस्य तदपहरणार्थं प्रयुक्तो मंत्रोऽक्षरेणापि न्यूनो हीनो ‘न हि’ नैव ‘निहन्ति’ स्फोटयति१ विषवेदनां ततः द्रव्यलिंगीने आ उपचार लागु पडतो नथी, केम के तेने सम्यक्त्व थयुं नथी.
सम्यक्त्वनां अंगो संबंधी जे आठ द्रष्टांतो (कथारूपे) आप्यां छे ते आ द्रष्टिए समजवां. १९ – २०.
सम्यग्दर्शननां आठ अंगोनुं प्ररूपण करवानुं शुं प्रयोजन? कारण के तेना विना पण तेने (सम्यग्दर्शनने) संसारनो नाश करवानुं सामर्थ्य संभवे छे. एवी आशंका करीने कहे छे —
अन्वयार्थ : — [अंगहीनं ] अंग रहित [दर्शनं ] सम्यग्दर्शन [जन्मसंततिम् ] जन्म – मरणनी परंपरानो [छेत्तुं ] नाश करवाने [न अलं ] समर्थ नथी. जेम [अक्षरन्यूनः ] अक्षरहीन [मंत्रः ] मंत्र [विषवेदनां ] विषवेदनाने [न हि निहन्ति ] नाश करी शकतो ज नथी.
टीका : — ‘अङ्गहीनं दर्शनं जन्मसंततिं छेत्तुं न अलं’ निःशंकितत्वादि स्वरूप अंगोथी रहित होय, एवुं सम्यग्दर्शन संसारना प्रबंधनो (संसारनी संततिनो) उच्छेद करवाने समर्थ नथी. आ ज अर्थना समर्थनने माटे द्रष्टांत कहे छे. ‘न हि इत्यादि’ सर्पादिथी डसायेला अने सर्व अंगोमां प्रसरेला विषनी वेदनावाळा मनुष्यनी विषवेदनाने १. स्फे टयति घ० ।