Ratnakarand Shravakachar-Gujarati (English transliteration). Shlok: 83 bhog ane upabhoganu lakshaN.

< Previous Page   Next Page >


Page 205 of 315
PDF/HTML Page 229 of 339

 

kahAnajainashAstramALA ]

ratnakaranDak shrAvakAchAr
[ 215

‘अक्षार्थाना’मिन्द्रियविषयाणां कथंभूतानामपि तेषां ? ‘अर्थवतामपि’ सुखादिलक्षण- प्रयोजनसंपादकानामपि अथवाऽर्थवतां सग्रन्थानामपि श्रावकाणां तेषां परिसंख्यानं किमर्थं ? ‘तनूकृतये’ कृशतरत्वकरणार्थं कासां ? ‘रागरतीनां’ रागेण विषयेषु रागोद्रेकेण रतयः आसक्तयस्तासां कस्मिन् सति ? ‘अवधौ’ विषयपरिमाणे ।।८२।।

अथ को भोगः कश्चोपभोगो यत्परिमाणं क्रियते इत्याशंक्याह
भुक्त्वा परिहातव्यो भोगो भुक्त्वा पुनश्च भोक्तव्यः
उपभोगोऽशनवसनप्रभृतिः पाञ्चेन्द्रियो विषयः ।।८३।।

viShayonun. te kevA hovA chhatAn? अर्थवतामपि’ sukhAdirUp prayojananA sampAdak hovA chhatAn; athavA parigrah sahit shrAvakone paN indriyonA viShayonun parimAN karavun te. shA mATe? तनूकृतये’ vadhu kRush karavA mATe (vadhu ghaTADavA mATe). kone (ghaTADavA mATe)? रागरतीनां’ viShayonA rAganI tIvratAthI je Asakti (rati) thAy chhe tene (ghaTADavA mATe). shun hotAn? viShayonun parimAN hotAn.

bhAvArtha :indriyonAn viShayomAn rAganA udrekathI (prabaLatAthI) je Asakti thAy chhe tene ghaTADavA mATe digvratanI maryAdAnI andar paN prayojanabhUt indriyonA viShayonun paN parimAN karavun arthAt nitya upayogamAn Ave tevA indriyonA viShayonun niyat samay sudhI yA jIvanaparyant parimAN karavuntene bhogopabhogaparimANavrat kahe chhe. 82.

have bhog shun ane upabhog shun, jenun parimAN karavAmAn Ave chhe? evI AshankA karIne kahe chhe

bhog ane upabhoganun lakShaN
shlok 83

anvayArtha :[अशनप्रभृतिः ] bhojan Adik [पञ्चेन्द्रियः ] pAnch indriyonA [विषयः ] viShayo [भुक्त्वा ] bhogavIne je (viShayo) [परिहातव्यः ] chhoDI devA yogya chhe te [भोगः ] bhog chhe ane [वसनप्रभृति ] je vastrAdi viShayo [भुक्त्वा ] bhogavIne [पुनः ] pharIthI [भोक्तव्यः ] bhogavavA yogya chhe, te [उपभोगः ] upabhog chhe. १. कृशत्वकरणाय घ० २. भोगसंख्यानं पंचविधं त्रसघातप्रमादबहुवधानिष्टानुपसेव्यविषयभेदात् मधु मांसं सदा परिहर्तव्यं त्रसघातं

प्रति निवृत्तचेतसा मद्यमुपसेव्यमानं कार्याकार्यविवेकसंमोहकरमिति तद्वर्जनं प्रमादविरहाय अनुष्ठेयं