240 ]
वासोबन्धं वस्त्रग्रन्थि पर्यङ्कबन्धनं चापि उपविष्टकायोत्सर्गमपि च स्थानमूर्ध्वकायोत्सर्ग उपवेशनं वा सामान्येनोपविष्टावस्थानमपि समयं जानन्ति ।।९८।।
एवंविधे१ समये भवत् यत्सामायिकं पंचप्रकारपापात् साकल्येन व्यावृत्तिस्वरूपं तस्योत्तरोत्तरा वृद्धिः कर्तव्येत्याह —
परिचेतव्यं वृद्धिं नेतव्यं । किं तत् ? सामायिकं । क्व ? एकान्ते ‘मूर्धरुहबंध’ keshonA bandhane – bandhanakALane samay kahe chhe, tathA ‘मुष्टिबन्धं’ mUThIbandhananA kALane (arthAt mUThI bandh rahe tyAn sudhInA kALane), ‘वासोबन्धं’ vastrabandhananA kALane (arthAt vastramAn gAnTh rahe tyAn sudhInA kALane), ‘पर्यंकबन्धनं’ padmAsananA kALane arthAt upaviShTa kAyotsarganA kALane, ‘स्थानम्’ Urdhva kAyotsarganA kALane ane ‘उपवेशनम्’ sAmAnyata upaviShTa AsananA kALane paN samay kahe chhe.
bhAvArtha : — jyAn sudhI choTalImAn gAnTh (bandhan) rahe, mUThI bAndhelI rahe, vastramAn gAnTh rahe, paryankAsan – padmAsan rahe ane khaDgAsan rahe tyAn sudhInA kALane gnAnI puruSho sAmAyik mATeno samay kahe chhe. 98.
evA prakAranA samayamAn, pAnch prakAranAn pApothI sarvathA vyAvRuttirUp je sAmAyik thAy tenI uttarottar vRuddhi karavI joIe, em kahe chhe —
anvayArtha : — [निर्व्याक्षेपे ] upadrav rahit [एकान्ते ] ekAnt sthaLamAn, [वनेषु ] vanamAn, [वास्तुषु ] ekAnt ghar yA dharmashALAomAn [च ] ane [चैत्यालयेषु ] chaityAlayomAn, [अपि च ] tathA parvatanI guphA AdimAn paN, [प्रसन्नधिया ] prasanna chittathI [सामायिकं ] sAmAyikanI [परिचेतव्यम् ] vRuddhi karavI joIe.
TIkA : — ‘परिचेतव्यम्’ vadhAravI joIe. shun te? ‘सामायिकम्’ sAmAyik. kayAn? ‘एकान्ते’ strI, pashu ane napunsakathI rahit pradeshamAn. kevA (pradeshamAn)? १. एवंविधसमये घ ।