kahAnajainashAstramALA ]
तथा सामायिके स्थिता ध्यायन्तु । कं ? भवं स्वोपात्तकर्मवशाच्चतुर्गतिपर्यटनं । कथंभूतं ? अशरणं न विद्यते शरणमपायपरिरक्षकं यत्र । अशुभमशुभकारणप्रभवत्वा- दशुभकार्यकारित्वाच्चाशुभं । तथाऽनित्यं चतसृष्वपि गतिषु पर्यटनस्य नियतकालतयाऽनित्यत्वादनित्यं । तथा दुःखहेतुत्वाद्दुःखं । तथानात्मानमात्मस्वरूपं न भवति । एवंविधं भवभावसामि एवंविधे भवे तिष्ठामीत्यर्थः । यद्येवंविधः संसारस्तर्हि मोक्षः कीद्रश इत्याह — मोक्षस्तद्विपरीतात्मा तस्मादुक्तभवस्वरूपाद्विपरीतस्वरूपतः शरणशुभादिस्वरूपः
anvayArtha : — hun [भवम् आवसामि ] evA prakAranA sansAramAn vasun chhun ke je [अशरणं ] asharaN chhe, [अशुभम् ] ashubh chhe, [अनित्यम् ] anitya chhe, [दुःखम् ] dukhamay chhe ane [अनात्मनम् ] anAtmarUp (pararUp) chhe ane [मोक्षः तद्विपरीतात्मा ] ane tenAthI viparIt evun mokShanun svarUp chhe. (mokSha tenAthI viparIt svarUpavALo chhe) [इति ] — e rIte [सामयिके ] sAmAyikamAn sthit jIvoe [ध्यायन्तु ] vichAr karavo.
TIkA : — ‘सामायि ध्यायन्तुके’ sAmAyikamAn sthit jIvoe Am vichAravun. ‘भवम्’ svopArjit karmavashAt chaturgatimAn paribhramaN karavun te bhav chhe – sansAr chhe. kevo (sansAr)? ‘अशरणम्’ jyAn mRutyuthI bachAvanAr koI nathI tevo asharaNarUp, ‘अशुभम्’ ashubh kAraNathI utpanna thavAthI tathA ashubh kArya karanAr hovAthI ashubharUp, ‘अनित्यं’ chAre gatiomAn paribhramaNano kAL niyat (nishchit) hovAthI anityapaNAne lIdhe anityarUp, ‘दुःखम्’ dukhanun kAraN hovAthI dukharUp, tathA ‘अनात्मानम्’ je AtmasvarUp nathI evA prakAranA sansAramAn hun vasun chhun. evA prakAranA sansAramAn hun vasun chhun – rahun chhun. jo e sansAr AvA prakArano hoy to mokSha kevA prakArano chhe te kahe chhe – ‘मोक्षस्तद्विपरीतात्मा’ ukta sansAranA svarUpathI tenun svarUp viparIt hovAthI te (mokSha) sharaN, shubh (sArun, pavitra, shuddha Adi) svarUp chhe. em sAmAyikamAn sthit jIvoe vichAravun – chintavan karavun.