kahAnajainashAstramALA ]
स च श्रावको । रात्रिभुक्तिविरतोऽभिधीयते । यो विभावर्यां रात्रौ । नाश्नाति न भुंक्ते । किं तदित्याह — अन्नमित्यादि — अन्नं भक्तमुद्गादि, पानं द्राक्षादिपानकं, खाद्यं मोदकादि, लेह्यं १रव्रादि । किंविशिष्टः ? अनुकम्पमानमनाः सकरुणहृदयः । केषु ? सत्त्वेषु प्राणिषु ।।१४२।। khAto nathI, parantu temane achitta karIne – agni vageremAn pakavIne khAy chhe. 141.
have shrAvakanA rAtribhuktivirati guNanun varNan karI kahe chhe —
anvayArtha : — [सत्त्वेषु ] prANIo pratye [अनुकम्पमानमनाः ] dayALu chittavALA thaIne [यः ] je [विभावर्याम् ] rAtre [अन्नम् ] anna, [पानम् ] pey, [खाद्यम् ] khAdya, [लेह्यम् ] lehya padArtho [न अश्नाति ] khAto nathI; [सः ] te [रात्रिभुक्तिविरतः ] rAtribhuktityAg pratimAdhArI shrAvak chhe.
TIkA : — ‘स च रात्रिभुक्तिविरतः’ te shrAvak rAtribhojanano tyAgI kahevAy chhe, ‘यः’ je ‘विभावर्याम्’ rAtre ‘न अश्नाति’ khAto nathI. shun (khAto nathI)? te kahe chhe — ‘अन्नमित्यादि’ अन्नं – anna arthAt dALabhAt vagere, पानं – drAkShAdi (arthAt dUdh, jaL Adi) pINun – pIvA yogya padArtha, खाद्यं – lADu Adi (arthAt penDA, baraphI Adi khAdya vastu), ‘लेह्यं’ – pravAhI padArtha – rAbaDI vagere. kevo thaIne? ‘अनुकम्पमानमनाः’ karuN hRudayavALo thaIne. konI pratye? ‘सत्त्वेषु’ prANIo pratye.
bhAvArtha : — je shrAvak dayArdrachittavALo thaIne rAtre anna – dALabhAt vagere, pAn – dUdh, jaL Adi pey padArtho, khAdya – lADu, penDA, baraphI Adi ane lehya – rAbaDI, chaTaNI, Amraras vagere — e chAr prakAranA AhArano tyAg kare chhe. (khAto nathI) — te १ द्रवद्रव्यं आम्रादि इति ख ।