108 ]
धनधान्यद्रव्यादिसम्पत्तिः, एतैः सनाथा सहिताः । तथा ‘माहाकुला’ महच्च तत् कुलं च माहाकुलं तत्र भवाः । ‘महार्था’ महान्तोऽर्था धर्मार्थकाममोक्षलक्षणा येषाम् ।।३६।। ‘विभवः’ dhan, dhānya, dravyādi sampatti – e sarvathī yukta chhe jeo evā tathā ‘माहाकुलाः’ jeo uchcha kuḷamān utpanna thāy chhe evā ane ‘महार्थाः’ jemane dharma, artha, kām ane mokṣharūp mahān artho sādhya chhe evā (arthāt jeo dharma, artha, kām ane mokṣhanā sādhak chhe evā) — samyagdraṣhṭi jīvo manuṣhyanā tilak thāy chhe.
bhāvārtha : — shuddha samyagdraṣhṭi jīvo (marīne) utsāh, pratāp, kānti, baḷ, vidyā, kīrti, unnati, vijay ane sampatti sahit uchcha kuḷavān ane dharma – arthādi puruṣhārthonā sādhak manuṣhyonā shiromaṇi – rājā thāy chhe.
samyagdraṣhṭine shuddhatānī sāthe sahachararūpe shubhabhāv paṇ hoy chhe. te shubhabhāvane ahīn vyavahāradharma samajavo. tenā phaḷarūpe tene lakṣhmī vagereno sanyog thāy chhe, parantu tene puṇyabhāvanun ke tenā phaḷarūp sanyogī padārthanun svāmitva hotun nathī, shraddhāmān – abhiprāyamān teno svīkār nathī.
chāritranī nabaḷāīnā kāraṇe tenun sanyogī padārtha taraph lakṣha jāy chhe, parantu te sanyogī bhāvanī sāthe paṇ te ekatā karato nathī, tethī mokṣhano puruṣhārtha chālu rākhī, te badhāno abhāv karī mokṣha prāpta kare chhe. tenun nām dharma – artha – kām ane mokṣhano puruṣhārtha chhe em samajavun. ā draṣhṭie ja samyagdraṣhṭi jīvone ‘माहार्थाः’ arthāt dharma – artha – kām ane mokṣhanā sādhak kahyā chhe.
jem kheḍūt anāj māṭe khetī kare chhe, parantu tene anāj sāthe anāyāse khaḍanī (ghāsanī) paṇ prāpti thāy chhe, tem samyagdraṣhṭine mokṣha māṭe puruṣhārtha vachche sahajapaṇe – anāyāse chakravartīpadādi puṇyanī sāmagrī maḷyā vagar rahetī nathī. (juo, paramātmaprakāsh gāthā 61, sanskr̥it ṭīkā, adhyāy 2 ane br̥uhad dravyasaṅgrah (hindī) gāthā 38, pr̥uṣhṭha 151; (gujarātī) pr̥uṣhṭha 181.)
ā prakāranī mokṣhamārganī sthiti chothā guṇasthānathī chhaṭhṭhā guṇasthān sudhī hoy chhe, ā darshāvavā māṭe ṭīkākāre samyagdraṣhṭi jīvone ‘माहार्थाः’ kahyā chhe.
vaḷī ā gāthāthī e phalit thāy chhe ke – samyagdraṣhṭi mokṣhamārgī chhe ane te