142 ]
‘गृहिणां’ सम्बन्धि यत् विकलं चरणं तत् ‘त्रेधा’ त्रिप्रकारं । ‘तिष्ठति’ भवति । किं विशिष्टं सत् ? ‘अणुगुणशिक्षाव्रतात्मकं’ सत् अणुव्रतरूपं गुणव्रतरूपं शिक्षाव्रतरूपं सत् । त्रयमेव । तत्प्रत्येकं । ‘यथासंख्यं’ । ‘पंचत्रिचतुर्भेदमाख्यातं’ प्रतिपादितं । तथा हि — अणुव्रतं पंचभेदं गुणव्रतं त्रिभेदं शिक्षाव्रतं चतुर्भेदमिति ।।५१।।
तत्राणुव्रतस्य तावत्पंचभेदान् प्रतिपादयन्नाह —
[अणुगुणशिक्षाव्रतात्मकम् ] aṇuvrat, guṇavrat ane shikṣhāvratarūp hotun thakun [त्रेधा ] traṇ prakāre [तिष्ठति ] chhe. te [त्रयं ] traṇ prakāranun chāritra [यथासंख्यम् ] anukrame [पञ्चत्रिचतुर्भेदम् ] pāñch, traṇ ane chār bhedarūp [आख्यातम् ] kahyun chhe.
ṭīkā : — ‘गृहिणाम्’ gr̥uhastho sambandhī je ‘विकलं चरणं’ vikalachāritra chhe, te ‘त्रेधा तिष्ठति’ traṇ prakāre chhe. kevā (prakāre) chhe? ‘अणुगुणशिक्षाव्रतात्मकं सत्’ te aṇuvrat, guṇavrat ane shikṣhāvratarūp traṇ prakāre chhe. te ‘त्रयमेव’ e traṇemān ‘यथासंख्यं पञ्चत्रिचतुर्भेदं’ pratyekanā anukrame pāñch, traṇ ane chār bhed ‘आख्यातम्’ kahyā chhe. te ā pramāṇe – aṇuvrat pāñch prakāranān, guṇavrat traṇ prakāranān ane shikṣhāvrat chār prakāranān chhe.
bhāvārtha : — gr̥uhasthonun vikal (ekadesh) chāritra traṇ prakāre chhe – aṇuvrat, guṇavrat ane shikṣhāvrat ane te darekanā anukrame pāñch, traṇ ane chār bhed chhe, arthāt aṇuvratanā pāñch bhed, guṇavratanā traṇ bhed ane shikṣhāvratanā chār bhed chhe.
je gr̥uhavās chhoḍavāne asamartha chhe, te samyagdraṣhṭi gharamān rahī uparokta bār prakāranun vyavahārachāritra pāḷī shake chhe. 51.
temān pratham aṇuvratanā pāñch bhedonun pratipādan karīne kahe chhe —
anvayārtha : — [पापेभ्यः ] pāp – āsravanā dvārarūp [स्थूलेभ्यः ] sthūḷ [प्राणातिपातवितथव्याहारस्तेयकाममूर्च्छाभ्यः ] prāṇonun viyojan (hinsā), vitathavyāhār