kahānajainashāstramāḷā ]
‘परिमितपरिग्रहो’ देशतः परिग्रहविरतिरणुव्रतं स्यात् । कासौ ? या ‘ततोऽधिकेषु निस्पृहता’ ततस्तेभ्य इच्छावशात् कृतपरिसंख्यातेभ्योऽर्थोभ्योऽधिकेष्वर्थेषु या निस्पृहता वाञ्छाव्यावृत्तिः । कि कृत्वा ? ‘परिमाय’ देवगुरुपादाग्रे परिमितं कृत्वा । कं ? ‘धनधान्यादिग्रन्थं’ धनं गवादि, धान्यं ब्रीह्यादि । आदिशब्दाद्दासीदासभार्यागृहक्षेत्रद्रव्य- सुवर्णरूप्याभरणवस्त्रादिसंग्रहः । स चाखौ ग्रन्थश्च तं परिमाय । स च परिमित परिग्रहः ‘इच्छापरिमाणनामापि’ स्यात्, इच्छायाः परिमाणं यस्य स इच्छापरिमाणस्तन्नाम यस्य स तथोक्तः ।।६१।। parimāṇ karīne [ततः ] tenāthī [अधिकेषु ] vadhāre [निस्पृहता ] ichchhā na rākhavī te [परिमितपरिग्रहः ] parigrah parimāṇavrat [अपि ] athavā [इच्छापरिमाणनामा ] ichchhāparimāṇ nāmanun vrat [स्यात् ] chhe.
ṭīkā : — ‘धनधान्यादिग्रंथम्’ gāy, bhensādi dhan, chokhādi anāj ane dās, dāsī, bhāryā, gr̥uh, kṣhetra, dravya, suvarṇa, chāndī, ābharaṇ, vastrādino saṅgrah — evā saṅgraharūp parigrahanun ‘परिमाय’ dev – gurunā pād āgaḷ (dev – gurunī samakṣha) parimāṇ karīne ‘न तोऽधिकेषु निस्पृहता’ tenāthī – ichchhā pramāṇe saṅkhyāthī maryādit karelī vastuothī adhik vastuomān ichchhā rahit thavun – vāñchhā rahit thavun te ‘परिमितपरिग्रहः’ ekadesh parigrahaviratirūp aṇuvrat chhe. ‘इच्छापरिमाणनाम अपि’ te parimit parigrahamān potānī ichchhānusār parigrahanun parimāṇ karavāmān āve chhe tethī tenun bījun nām ‘ichchhāparimāṇ’ paṇ chhe.
bhāvārtha : — kṣhetra (khetar), vāstu (makān ādi), hiraṇya (rūpiyā – chāndī ādi), svarṇa (sonun yā suvarṇanān ghareṇān), dhan (gāy ādi), dhānya (anāj), dāsī, dās, kupya (vastrādi) ane bhāṇḍa (vāsaṇ ādi) — e dash prakāranā parigrahanun parimāṇ karīne tenāthī adhikamān vāñchhā (ichchhā) na karavī tene parigrahaparimāṇ aṇuvrat kahe chhe. tene ichchhāparimāṇ aṇuvrat paṇ kahe chhe.
puruṣhārthasiddhi – upāyamān kahyun chhe ke —
mohanā udayanimitte utpanna thayel mamatvarūp pariṇām ja mūrchchhā chhe, ane je mūrchchhā chhe te ja parigrah chhe. (shlok 111)