202 ]
‘त्यागस्तु’ पुनर्महाव्रतं भवति । केषां त्यागः ‘हिंसादीनां’ ‘पंचानां’ । कथंभूतानां ‘पापानां’ पापोपार्जनहेतुभूतानां । कैस्तेषां त्यागः ‘मनोवचःकायैः’ । तैरपि कैः कृत्वा त्यागः ? ‘कृतकारितानुमोदैः’ । अयमर्थ : — हिंसादीनां मनसा कृतकारितानुमोदैस्त्यागः । तथा वचसा कायेन चेति । केषां तैस्त्यागो महाव्रतं ? ‘महतां’ प्रमत्तादिगुणस्थानवर्तिनां विशिष्टात्मनाम् ।।७२।। pāpono [मनोवचःकायैः ] man, vachan ane kāyathī tathā [कृतकारितानुमोदैः ] kr̥ut, kārit ane anumodanāthī [त्यागः ] tyāg karavo te [महताम् ] (chhaṭhṭhā ādi guṇasthānavartī) mahāpuruṣhonun [महाव्रतम् ] mahāvrat chhe.
ṭīkā : — ‘त्यागस्तु’ tyāg mahāvrat chhe. kono tyāg? ‘हिंसादीनां पञ्चानाम्’ hinsādi pāñchano. kevā (pāñchano)? ‘पापानाम्’ pāpanā upārjanamān kāraṇabhūt (hinsādi pāpono). temano tyāg konī dvārā? ‘मनोवचःकायैः’ man, vachan ane kāy dvārā. vaḷī tethī paṇ shī rīte tyāg? ‘कृतकारितानुमोदैस्त्यागः’ kr̥ut, kārit ane anumodanāthī tyāg. artha e chhe ke – hinsādino (pāñch pāpono) manathī kr̥ut, kārit ane anumodanāthī tyāg; vachanathī kr̥ut, kārit ane anumodanāthī tyāg ane kāyathī kr̥ut, kārit ane anumodanāthī tyāg. temanāthī (kr̥ut, kārit ane anumodanādi nav koṭithī) tyāgarūp mahāvrat kone hoy chhe? ‘महताम्’ pramattādi guṇasthānavartī vishiṣhṭa mahātmāone. (hinsādi pāñch pāpono kr̥ut, kārit ane anumodanā ādi nav koṭithī tyāg karavo – te mahāvrat chhe.)
bhāvārtha : — man, vachan, kāy tathā kr̥ut, kārit, anumodanānā bhāvathī – e nav vikalpothī arthāt manathī kr̥ut, kārit, anumodanā bhāvathī; vachanathī kr̥ut, kārit, anumodanābhāvathī ane kāyathī kr̥ut, kārit, anumodanābhāvathī — em nav koṭithī hinsādik pāpono parityāg karavo te mahāvrat kahevāy chhe. te mahāvrat pramattasanyat nāmanā chhaṭhṭhā guṇasthānathī ja hoy chhe, kem ke temane kaṣhāyanī traṇ chokaḍīno abhāv hoy chhe.
digvratadhārīone paṇ maryādā bahār pāñch pāpono nav koṭithī tyāg hoy chhe; parantu temano te tyāg sākṣhāt mahāvratarūp nathī, kāraṇ ke temanā mahāvratane vikr̥ut kare yā ghāte tevo pratyākhyānāvaraṇ krodh – mān – māyā – lobhano uday nimitta hoy chhe. tethī digvratadhārīone karelī maryādānī bahār pāñch pāpono tyāg sākṣhāt mahāvratarūp hoto nathī, parantu te upacharit mahāvratarūp hoy chhe. 72.