210 ]
साम्प्रतं दुःश्रुतिस्वरूपं प्ररूपयन्नाह —
‘दुःश्रुतिर्भवति’ । कासौ ? ‘श्रुतिः’ श्रवणं । केषां ? ‘अवधीनां’ शास्त्राणां । किं कुर्वतां ? ‘कलुषयतां मलिनयतां’ किं तत् ? चेतः’ क्रोधमानमायालोभाद्याविष्टं चित्तं कुर्वतामित्यर्थः । कैः कृत्वेत्याह — ‘आरंभेत्यादि’ आरंभश्च कृष्यादिः संगश्च परिग्रहः तयोः प्रतिपादनं वार्तानीतौ विधीयते । ‘कृषिः पशुपाल्यं२ वाणिज्यं च वार्ता’ इत्यमिधानात्, साहसं
bhāvārtha : — rāgathī anyanī strī tathā dveṣhathī paraputrādikano vadh, bandh ane chhedādi thāy – evun chintavan karavun tene jinashāsanamān kushaḷ vidvāno apadhyān anarthadaṇḍ kahe chhe.3 78.
have duḥshrutinun svarūp prarūpaṇ karī kahe chhe —
anvayārtha : — [आरंभसङ्गसाहसमिथ्यात्वद्वेषरागमदमदनैः ] ārambh, saṅg (parigrah), sāhas, mithyātva, dveṣh, rāg, mad ane viṣhayabhogo dvārā [चेतः ] chittane [कलुषयताम् ] kaluṣhit karanār, [अवधीनाम् ] shāstronun [श्रुतिः ] shravaṇ karavun; te [दुःश्रुति ] duḥshruti nāmano anarthadaṇḍ [भवति ] chhe.
ṭīkā : — ‘दुःश्रुतिर्भवति’ duḥshruti chhe. te shun chhe? ‘श्रुतिः’ shravaṇ. konun (shravaṇ)? ‘अवधीनाम्’ shāstronun. shun karatān (shāstronun)? ‘कलुषयताम्’ kaluṣhit-malin karatān. kone (malin karatān)? ‘चेतः’ chittane. chittane krodh, mān, māyā ane lobhathī āviṣhṭa karatān evo artha chhe. shā vaḍe karīne? te kahe chhe — ‘आरंभेत्यादि’ ārambh eṭale kr̥uṣhi ādi ane saṅg eṭale parigrah banne sambandhī dhandhānun pratipādan nītishāstramān karavāmān āvyun chhe. ‘‘कृषिः पशुपाल्यं वाणिज्यं च वार्ता’ kr̥uṣhi, pashupālan, vāṇijya sambandhīnun pratipādan te १. हिंसारागादिप्रवर्धितदुष्टकथाश्रवणशिक्षणव्यावृत्तिरशुभश्रुतिरित्याख्यायते] । २. कृषिः पशुपाल्यवाणिज्या