240 ]
वासोबन्धं वस्त्रग्रन्थि पर्यङ्कबन्धनं चापि उपविष्टकायोत्सर्गमपि च स्थानमूर्ध्वकायोत्सर्ग उपवेशनं वा सामान्येनोपविष्टावस्थानमपि समयं जानन्ति ।।९८।।
एवंविधे१ समये भवत् यत्सामायिकं पंचप्रकारपापात् साकल्येन व्यावृत्तिस्वरूपं तस्योत्तरोत्तरा वृद्धिः कर्तव्येत्याह —
परिचेतव्यं वृद्धिं नेतव्यं । किं तत् ? सामायिकं । क्व ? एकान्ते ‘मूर्धरुहबंध’ keshonā bandhane – bandhanakāḷane samay kahe chhe, tathā ‘मुष्टिबन्धं’ mūṭhībandhananā kāḷane (arthāt mūṭhī bandh rahe tyān sudhīnā kāḷane), ‘वासोबन्धं’ vastrabandhananā kāḷane (arthāt vastramān gāṇṭh rahe tyān sudhīnā kāḷane), ‘पर्यंकबन्धनं’ padmāsananā kāḷane arthāt upaviṣhṭa kāyotsarganā kāḷane, ‘स्थानम्’ ūrdhva kāyotsarganā kāḷane ane ‘उपवेशनम्’ sāmānyataḥ upaviṣhṭa āsananā kāḷane paṇ samay kahe chhe.
bhāvārtha : — jyān sudhī choṭalīmān gāṇṭh (bandhan) rahe, mūṭhī bāndhelī rahe, vastramān gāṇṭh rahe, paryaṅkāsan – padmāsan rahe ane khaḍgāsan rahe tyān sudhīnā kāḷane gnānī puruṣho sāmāyik māṭeno samay kahe chhe. 98.
evā prakāranā samayamān, pāñch prakāranān pāpothī sarvathā vyāvr̥uttirūp je sāmāyik thāy tenī uttarottar vr̥uddhi karavī joīe, em kahe chhe —
anvayārtha : — [निर्व्याक्षेपे ] upadrav rahit [एकान्ते ] ekānt sthaḷamān, [वनेषु ] vanamān, [वास्तुषु ] ekānt ghar yā dharmashāḷāomān [च ] ane [चैत्यालयेषु ] chaityālayomān, [अपि च ] tathā parvatanī guphā ādimān paṇ, [प्रसन्नधिया ] prasanna chittathī [सामायिकं ] sāmāyikanī [परिचेतव्यम् ] vr̥uddhi karavī joīe.
ṭīkā : — ‘परिचेतव्यम्’ vadhāravī joīe. shun te? ‘सामायिकम्’ sāmāyik. kayān? ‘एकान्ते’ strī, pashu ane napunsakathī rahit pradeshamān. kevā (pradeshamān)? १. एवंविधसमये घ ।