Samadhitantra-Gujarati (Devanagari transliteration). Samadhitantra Gathas 51 to 75: Gatha: 51.

< Previous Page   Next Page >


Page 80 of 170
PDF/HTML Page 109 of 199

 

समाधितंत्र९३
कुतः पुनरात्मज्ञानमेव बुद्धौ धारयेन्नशरीरादिकमित्याह
यत्पश्यामीन्द्रियैस्तन्मे नास्ति यन्नियतेन्द्रियः
अन्तः पश्यामि सानन्दं तदस्तु ज्योतिरुत्तमम् ।।५१।।

टीकायच्छरीरादिकमिन्द्रियैः पश्यामि तन्मे नास्ति मदीयं रूपं तन्न भवति तर्हि किं तव रुपम् ? तदस्तु ज्योतिरुत्तमं ज्योतिर्ज्ञानमुत्तममतीन्द्रियम् तथा सानन्दं

ज्ञानीने बाह्य वचनकायनी प्रवृत्ति होवा छतां, तेने अंतरंगमां द्रढ मान्यता छे केः

‘‘हुं देहमनवाणी नथी, हुं तेमनो कर्ता नथी, तेमनो करावनार नथी के अनुमोदनार नथी......हुं कर्ता विना पण तेओ खरेखर कराय छे; माटे तेमना कर्तापणानो पक्षपात छोडी हुं आ अत्यंत मध्यस्थ छुं.’’

सम्यग्द्रष्टि गृहस्थने ज्ञानचेतनानुं निरंतर परिणमन होय छे, तेथी ते खावापीवामां, पांच इन्द्रियोना विषयो भोगववामां, व्यापारमां लडाई वगेरे संसारना कार्योमां, बाह्यद्रष्टिए रोकायेला लागे, छतां बधी बाह्य प्रवृत्तिमां ते जलकमलवत् न्याये रहे छे. ५०.

अनासक्त (अंतरात्मा) आत्मज्ञानने ज बुद्धिमां धारण करे, शरीरादिकने नहि, एम केम बने? ते कहे छेः

श्लोक ५१

अन्वयार्थ : (यत्) जे एटले शरीरादि बाह्य पदार्थ (इन्द्रियैः) इन्द्रियोद्वारा (पश्यामि) हुं देखुं छुं (तत्) ते (मे न अस्ति) मारा नथीमारुं स्वरूप नथी, पण (नियतेन्द्रियः) भाव इन्द्रियोने बाह्य विषयोथी रोकी (यत्) जे (उत्तमं) उत्कृष्ट अतीन्द्रिय (सानन्दं ज्योति) आनंदमय ज्ञानज्योतिने (अन्तः) अंतरंगमां (पश्यामि) हुं देखुं छुंतेनो अनुभव करुं छुं, (तत् मे) ते मारुं वास्तविक स्वरूप (अस्तु) हो!

टीका : जे एटले शरीरादिने हुं इन्द्रियोथी जोउं छुं, ते मारुं नथी अर्थात् ते मारुं स्वरूप नथी. तो तारुं रूप शुं? ते उत्तम ज्योति होज्योति एटले ज्ञान अने उत्तम एटले १. जुओश्री प्रवचनसारगु. आवृत्तिगाथा १६० अने टीका.

इन्द्रिद्रश्य ते मुज नहीं, इन्द्रिय करी निरुद्ध,
अंतर जोतां सौख्यमय श्रेष्ठ ज्योति मुज रूप. ५१.