टीका — यच्छरीरादिकमिन्द्रियैः पश्यामि तन्मे नास्ति मदीयं रूपं तन्न भवति तर्हि किं तव रुपम् ? तदस्तु ज्योतिरुत्तमं ज्योतिर्ज्ञानमुत्तममतीन्द्रियम् । तथा सानन्दं
ज्ञानीने बाह्य वचन – कायनी प्रवृत्ति होवा छतां, तेने अंतरंगमां द्रढ मान्यता छे केः —
‘‘हुं देह – मन – वाणी नथी, हुं तेमनो कर्ता नथी, तेमनो करावनार नथी के अनुमोदनार नथी......हुं कर्ता विना पण तेओ खरेखर कराय छे; माटे तेमना कर्तापणानो पक्षपात छोडी हुं आ अत्यंत मध्यस्थ छुं.’’१
सम्यग्द्रष्टि गृहस्थने ज्ञानचेतनानुं निरंतर परिणमन होय छे, तेथी ते खावा – पीवामां, पांच इन्द्रियोना विषयो भोगववामां, व्यापारमां लडाई वगेरे संसारना कार्योमां, बाह्यद्रष्टिए रोकायेला लागे, छतां बधी बाह्य प्रवृत्तिमां ते जल – कमलवत् न्याये रहे छे. ५०.
अनासक्त (अंतरात्मा) आत्मज्ञानने ज बुद्धिमां धारण करे, शरीरादिकने नहि, एम केम बने? ते कहे छेः —
अन्वयार्थ : (यत्) जे एटले शरीरादि बाह्य पदार्थ (इन्द्रियैः) इन्द्रियोद्वारा (पश्यामि) हुं देखुं छुं (तत्) ते (मे न अस्ति) मारा नथी – मारुं स्वरूप नथी, पण (नियतेन्द्रियः) भाव इन्द्रियोने बाह्य विषयोथी रोकी (यत्) जे (उत्तमं) उत्कृष्ट अतीन्द्रिय (सानन्दं ज्योति) आनंदमय ज्ञान – ज्योतिने (अन्तः) अंतरंगमां (पश्यामि) हुं देखुं छुं – तेनो अनुभव करुं छुं, (तत् मे) ते मारुं वास्तविक स्वरूप (अस्तु) हो!
टीका : जे एटले शरीरादिने हुं इन्द्रियोथी जोउं छुं, ते मारुं नथी अर्थात् ते मारुं स्वरूप नथी. तो तारुं रूप शुं? ते उत्तम ज्योति हो – ज्योति एटले ज्ञान अने उत्तम एटले १. जुओ — श्री प्रवचनसार – गु. आवृत्ति – गाथा १६० अने टीका.