टीका — यस्य शुद्धस्य स्वसंवेद्यस्य रूपस्य । अभावे अनुपलम्भे । सुषुप्तो यथावत्पदार्थपरिज्ञानाभावलक्षणनिद्रया गाढाक्रान्तः । यद् भावे यस्य तत्स्वरूपस्य भावे उपलम्भे । पुनर्व्युत्थितः विशेषेणोत्थितो जागरितोऽहं यथावत्स्वरूपपरिच्छित्तिपरिणत इत्यर्थः । किं विशिष्टं तत्स्वरूपं ? अतीन्द्रियं इन्द्रियैरजन्यमग्राह्यं च । अनिर्देश्यं शब्दविकल्पागोचरत्वादिदंतयाऽनिदन्तया वा निर्देष्टुमशक्यम् । तदेवंविधं स्वरूपं कुतः सिद्धमित्याह-तत्स्वसंवेद्यं तदुक्तप्रकारंस्वरूपं स्वसंवेद्य स्वसंवेदनग्राह्यं अहमस्मीति ।।२४।।
आवी समजणथी ज्ञानी भेद – विज्ञान करी आत्मस्वरूपमां एकाग्र थवानी निरंतर भावना भावे छे. २३.
जे आत्माथी तुं अनुभवमां आवे छे ते केवो छे ते कहे छेः —
अन्वयार्थ : (यत् अभावे) जेना – शुद्धात्मस्वरूपना – अभावे (अहं) हुं (सुषुप्तः) सूतो पडी रह्यो हतो – अज्ञान अवस्थामां हतो, (पुनः) वळी (यत् भावे) जेना – शुद्धात्मस्वरूपना – सद्भावमां हुं (व्युत्थितः) जागी गयो – यथावत् वस्तुस्वरूपने जाणवा लाग्यो, (तत्) ते – शुद्धात्मस्वरूप (अतीन्द्रियम्) इन्द्रियो द्वारा अग्राह्य (अनिर्देश्यम्) वचनोथी अगोचर (वचनोथी न कही शकाय तेवुं) अने (स्वसंवेद्यम्) स्वानुभवगम्य छे; ते (अहं अस्मि) हुं छुं.
टीका : जे शुद्ध स्वसंवेद्यरूपना अभावे एटले तेनी अनुपलब्धिमां – अप्राप्तिमां हुं सूतो हतो – अर्थात् यथावत् पदार्थ – परिज्ञाननो अभाव जेनुं लक्षण छे एवी निद्रामां हुं गाढ घेरायेलो हतो (लपेटायेलो हतो) अने जेना सद्भावमां अर्थात् जेना तत्स्वरूपना सद्भावमां – प्राप्तिमां (जे स्वरूपनो अनुभव थतां) हुं जाग्यो – विशेषपणे जागृत थयो, अर्थात् यथावत् स्वरूपना परिज्ञानस्वरूपे हुं परिणम्यो – एवो अर्थ छे.