टीका – विभ्रमो विपर्यासः पुंसां वर्तते ? किं विशिष्टानां ? अविदितात्मनां अपरिज्ञातात्मस्वरूपाणां । केन कृत्वाऽसौ वर्तते ? स्वपराध्यवसायेन । क्व ? देहेषु । कथम्भूतो
bhAvArtha : agnAnI bahirAtmA, jevI rIte potAnA sharIrane potAno AtmA mAne chhe tevI rIte bIjAnA (strI – putra – mitrAdikanA) achetan sharIrane temano (strI – putra – mitrAdikano AtmA) mAne chhe.
jem potAnA sharIrano nAsh thatAn, bahirAtmA potAno nAsh samaje chhe, tem strI – putra – mitrAdinA sharIrano nAsh thatAn te temanA AtmAno nAsh samaje chhe. em te potAnA sharIramAn Atmabuddhi – AtmakalpanA – karI dukhI thAy chhe, ane bIjAo paN sharIranI pratikULatAnA kAraNe dukhI thAy chhe em mAne chhe. 10.
evA prakAranA adhyavasAyathI shun thAy chhe te kahe chhe —
anvayArtha : (अविदितात्मनां पुंसां) AtmAnA svarUpathI agnAn puruShone, (देहेषु) (स्वपराध्यवसायेन) potAnI ane paranI AtmabuddhinA kAraNe (पुत्रभार्यादिगोचरः) putra – strI – AdikanA viShayamAn (विभ्रमः वर्तते) vibhram varte chhe.
TIkA : puruShone vibhram arthAt viparyAs (mithyAgnAn) varte chhe. kevA puruShone? AtmAthI ajAN – AtmasvarUpane nahi jANanArA – puruShone. shAthI karIne te (vibhram) varte chhe? svaparanA adhyasAyathI. (vibhram) kyAn thAy chhe? sharIro viShe. kevo vibhram thAy chhe? putra – ✽