टीका — बहिर्बाह्यविषये सुखं भवति । कस्य ? आरब्धयोगस्य प्रथममात्मस्वरूपभावनोद्यतस्य । अथ आह । आत्मनि आत्मस्वरूपे दुःखं तस्य भवति । भावितात्मनो यथावद्विदितात्मस्वरूपे कृताभ्यासस्य । बहिरेव बाह्यविषयेष्वेवाऽसुखं भवति । अथ आह । सौख्यं अध्यात्मं तस्याध्यात्मस्वरूप एव भवति ।।५२।।
anvayārtha : — (आरब्धयोगस्य) yogano abhyās sharū karanārane (बहिः) bāhya viṣhayomān (सुखं) sukh lāge chhe, (अथ) ane (आत्मनि) ātmasvarūpane viṣhe (दुःखं) duḥkh pratīt thāy (भावितात्मनः) ātmasvarūpane yathārthapaṇe jāṇanārane – sārā abhyāsīne (बहिः एव) bāhya padārthomān ja (असुखं) duḥkh thāy chhe ane (अध्यात्मं) ātmasvarūpamān (सौख्यम्) sukhano anubhav thāy chhe.
ṭīkā : — bahār eṭale bāhya viṣhayamān sukh lāge chhe. kone? yogano ārambh karanārane arthāt pratham vār ātmasvarūpanī bhāvanānā abhyāsīne, ane kahe chhe – ātmāmān eṭale ātmasvarūpamān (tenī bhāvanāmān) duḥkh (mushkelī) lāge chhe, paṇ bhāvitātmane eṭale yathāvat jāṇelā ātmasvarūpanā ( – tenī bhāvanānā) abhyāsīne, bāhyamān ja eṭale bāhya viṣhayomān ja asukh (duḥkh) bhāse chhe; ane kahe chhe – ātmāmān eṭale tenā adhyātmasvarūpamān ja ( – tenī bhāvanāmān ja) sukh lāge chhe.
bhāvārtha : — yogano eṭale ātmasvarūpano pratham vār anubhav karavāno ārambh karanārane bāhya viṣhayomān sukh jevun lāge chhe ane ātmasvarūpanī bhāvanānā abhyāsamān duḥkh jevun jaṇāy chhe, parantu jyāre tenī paripakva abhyāsathī ātmasvarūpanun yathārthapaṇe gnān thāy chhe tyāre tene bāhya viṣhayo asukharūp pratīt thāy chhe ane ātmasvarūpamān ja sukh pratibhāse chhe.
yogano abhyās sharū karanārane, pūrvanā sanskārane līdhe, bāhya viṣhayo taraphanun valaṇ jaladī chhūṭatun nathī ane tethī tene ātmasvarūpamān ramavun mushkel lāge chhe.