टीका — आत्मन्येवात्मस्वरूप एव आत्मधीः अन्तरात्मा शरीरगतिं शरीरविनाशं शरीरपरिणतिं वा बालाद्यवस्थारूपां आत्मनो अन्यां भिन्ना निर्भयं यथा भवत्येवं मन्यते । शरीरोत्पादविनाशौ आत्मनो विनाशोत्पादौ (उत्पादविनाशौ इति साधुः) न मन्यत इत्यर्थः । वस्त्रं त्यक्त्वा वस्त्रान्तरग्रहणमिव ।।७७।।
ṭīkā : — ātmāmān ja eṭale ātmasvarūpamān ja ātmabuddhivāḷo – antarātmā, sharīranī gatine eṭale sharīranā vināshane athavā bālādi avasthārūp sharīranī pariṇatine nirbhayapaṇe (niḥshaṅkapaṇe) ātmāthī anya – bhinna māne chhe, sharīranā utpād – vināshane ātmāno utpād – vināsh e mānato nathī – evo artha chhe, jem vastrano tyāg karīne anya vastranun grahaṇ karavun tem.
bhāvārtha : — antarātmā ātmāne sharīrathī bhinna samaje chhe, bannene ekarūp mānato nathī, tethī te sharīranī avasthāne ātmānī avasthā mānato nathī, arthāt sharīranī utpattithī ātmānī utpatti ane sharīranā nāshathī ātmāno nāsh mānato nathī. jem ek vastra tajī bījun vastra grahaṇ karatān sharīrane kāī thatun nathī, tem ek deh tajī bījo deh dhāraṇ karatān ātmāne kāī thatun nathī – em samajī te maraṇ – samaye nirbhay rahe chhe, maraṇathī ḍarato nathī.
gnānī samaje chhe ke jem makānano nāsh thatān temān vyāpelā ākāsh dravyano nāsh thato nathī, tem sharīrano nāsh thatān temān rahelā ātmāno kadī nāsh thato nathī. āvī samajaṇane līdhe tene koī paṇ prakāranī ākulatā rahetī nathī. te maraṇ – prasaṅge nirbhayatā seve chhe ane ātmasvarūpamān magna rahe chhe.
gnānī maraṇ samaye vadhu draḍhatā māṭe potānā ātmāne uddeshīne kahe chhe keḥ —
‘he ātman, tun to gnānarūpī divya sharīrano dhārī chhe, māṭe seṅkaḍo kīḍonā samūhathī bharelā ā jīrṇa – shīrṇa sharīrarūpī pīñjarānā nāsh samaye tane bhay karavo uchit nathī.’
‘he ātman, ā mr̥utyurūp mahotsav prāpta thavāthī tun kem ḍare chhe? kāraṇ ke ā mr̥utyu dvārā to tun gnānādik svarūpamān sthit rahīne anya sharīrarūp navā nagar taraph gaman kare chhe.’
‘garbhathī laī āj sudhī, deh pīñjarāmān tun anek prakāranān duḥkh bhogavato paḍyo rahyo chhe. mr̥utyurūpī balavān rājā sivāy bījo koṇ tane ā deh – pīñjarāmānthī mukta karī shake tem chhe?’