140samādhitantra na kare, tyān sudhī jīv mokṣhabhājan – mokṣhapātra thaī shake nahi.
bhāvārtha : — ‘sharīrādithī ātmā bhinna chhe’ e vāt ghaṇī vār gurumukhethī sāmbhaḷe tathā bījāone tevo upadesh paṇ vāramvār āpe, chhatān jyān sudhī ātmāne sharīrādithī draḍhapaṇe bhinna anubhave nahi arthāt jyān sudhī svasanmukhatāpūrvak tenun tene bhāv – bhāsan thāy nahi, tyān sudhī jīv mukti lāyak banī shake nahi.
bhed – vignān dvārā svasanmukhatāpūrvak jīv – ajīvādi tattvonun bhāv – bhāsan thavun – sāchī pratīti thavī – te ja nishchay samyaktva chhe, te vin jīv mokṣhane pātra thāy nahi.
‘‘vaḷī shāstramān ‘तत्त्वार्थश्रद्धानं सम्यग्दर्शनम्’ (mokṣhashāstra a. 1 sūtra 2) evun vachan kahyun chhe, tethī shāstromān jem jīvādi tattva lakhyān chhe tem pote shīkhī le chhe, tyān ja upayog lagāve chhe tathā anyane upadesh āpe chhe, parantu potāne teno ‘bhāv bhāsato’ nathī; ane tyān to te vastunā bhāvanun ja nām tattva kahyun chhe, eṭale bhāv bhāsyā vinā tattvārthashraddhān kyāthī hoy?’’
‘‘vaḷī koī vakhat shāstrānusār sāchī vāt paṇ batāve, parantu tyān antaraṅg nirdhārarūp shraddhān nathī; tethī jem kephī manuṣhya mātāne mātā paṇ kahe, to paṇ te shāṇo nathī; tem āne paṇ samyagdraṣhṭi kahetā nathī.’’
‘vaḷī jem koī bījānī ja vāto karato hoy tem ātmānun kathan kare chhe, parantu ‘e ātmā hun ja chhun’ evo bhāv bhāsato nathī. vaḷī jem koī bījāne bījāthī bhinna batāvato hoy tem ā ātmā ane sharīranī bhinnatā prarūpe chhe, parantu ‘hun e sharīrādithī bhinna chhun’ evo bhāv bhāsato nathī......’’1
māṭe ‘ātmā sharīrathī bhinna chhe’ evun jāṇavā chhatān, jo tenun bhāv – bhāsan na thāy arthāt anubhavamān na āve to te jāṇavun kāryakārī nathī. 81.
te bhāvanāmān pravr̥utta thaī teṇe (antarātmāe) shun karavun? te kahe chheḥ — 1. juo – mokṣhamārga prakāshak – gu. āvr̥utti pr̥u. 230.
तावन्न मुच्यते यावन्न भेदाभ्यासनिष्ठितः ।। (gnānārṇav)
niṣhṭhit (paripakva) thato nathī tyān sudhī te mukti pāmato nathī.