154samādhitantra
टीका — अनन्तरज्ञो भेदाग्राहक पुरुषो यथा पङ्गोर्दष्टिमन्धके सन्धत्ते आरोपयति । कस्मात् संयोगात् पंग्वन्ध्योः सम्बन्धमाश्रित्य । तद्वत् तथा देहात्मनोः संयोगादात्मनो दृष्टिमंगेऽपि सन्धत्ते अंगं (गः) पश्यतीति [मन्यते मोहाभिभूतो बहिरात्मा ।।९१।। dveṣh kare chhe. koṇ teo? mohī – mohāndha jīvo.
bhāvārtha : — sharīrādi par padārthothī mamatva haṭhāvavā māṭe param vītarāg padanī prāpti māṭe keṭalāk jīvo viṣhay – bhogono tyāg karī sanyamanā sādhan aṅgīkār kare chhe, parantu pāchhaḷathī mohavash teo te ja sharīr ane viṣhay – bhogomān prīti kare chhe ane sanyamanān sādhano upar dveṣh kare chhe.
mohanī āvī vichitra līlā chhe; tethī puruṣhārtha draḍh karī jīv mohamān na phasāy te māṭe āchāryano ā shlok dvārā upadesh chhe. 90.
temano dehamān darshan – vyāpārano viparyās (viparītatā) batāvīne kahe chheḥ —
anvayārtha : — (अनन्तरज्ञः) taphāvatane – bhedane nahi jāṇanār puruṣh (यथा) (संयोगात्) sanyoganā kāraṇe bhramamān paḍī (पंगोः दृष्टिं) laṅgaḍānī draṣhṭine puruṣhamān (अन्धके) andh (संधत्ते)ārope chhe, (तद्वत्) tem (आत्मनः दृष्टिं) ātmānī draṣhṭine (अङ्गे अपि) sharīramān paṇ (संधत्ते) ārope chhe.
ṭīkā : — anantarane (bhedane) nahi jāṇanār – bhedane grahaṇ nahi karanār puruṣh, jem laṅgaḍānī draṣhṭine andh puruṣhamān joḍe chhe – ārope chhe, shāthī? sanyogathī arthāt laṅgaḍā ane andhapuruṣhanā sambandhano āshray karīne, tem deh ane ātmānā sanyogane līdhe, ātmānī draṣhṭine sharīramān paṇ ārope chhe, arthāt mohābhibhūt bahirātmā māne chhe ke ‘sharīr dekhe chhe.’