टीका — रूपं शरीरादिरूपं यद् दृश्यते इन्द्रियैः परिच्छिद्यते मया तदचेतनत्वात् उक्तमपि वचनं सर्वथा न जानाति । जानता च समं वचनव्यवहारो युक्तो नान्येनातिप्रसङ्गात् । यच्च जानद् रूपं चेतनमास्वरूपं तन्न दृश्यते इन्द्रियैर्न परिच्छिद्यते । तत एवं ततः केन सह ब्रवीम्यहम् ।।१८।।
anvayārtha : (मया) mārāvaḍe (यत् रूपं) je rūp – sharīrādirūpī padārtha (दृश्यते) dekhāy chhe (तत्) te – achetan padārtha (सर्वथा) sarvathā (न जानाति) koīne jāṇato nathī ane (जानत् रूपं) je jāṇavāvāḷo chaitanyarūp ātmā chhe te (न दृश्यते) dekhāto nathī. (ततः) to (अहं) hun (केन) konī sāthe (बव्रीमि) bolun – vātachīt karun?
ṭīkā : rūp eṭale sharīrādirūp je dekhāy chhe arthāt indriyo dvārā mārāthī jaṇāy chhe, te achetan (jaḍ) hovāthī (mārā) bolelā vachanane paṇ sarvathā jāṇatun nathī; je jāṇato hoy (samajato hoy) tenī sāthe vachan – vyavahār yogya chhe; bījānī sāthe (vachan – vyavahār) yogya nathī kāraṇ ke ati prasaṅg āve chhe, ane je rūp arthāt chetan – ātmasvarūp – jāṇe chhe te to indriyodvārā dekhātun nathī – jaṇātun nathī; jo em chhe to hun konī sāthe bolun?
bhāvārtha : je sharīrādirūpī padārtho indriyothī dekhāy chhe te achetan hovāthī bolelun vachan sarvathā jāṇatā nathī – samajatā nathī ane jenāmān jāṇavānī shakti chhe te chaitanyasvarūp ātmā arūpī hovāthī indriyodvārā dekhāto nathī; tethī antarātmā vichāre chhe ke ‘koīnī sāthe bolavun yā vachan – vyavahāranī pravr̥utti karavī te nirarthak chhe, kāraṇ je paranun jāṇavāvāḷun chaitanya – dravya chhe te to mane dekhātun nathī ane indriyodvārā je rūpī sharīrādik jaḍ padārtho dekhāy chhe te chetanārahit hovāthī kāī paṇ jāṇatā nathī; to hun konī sāthe vāt karun? koīnī paṇ sāthe vātachīt karavānun banatun nathī, māṭe have to māre mārā svarūpamān rahevun ✽