42samādhitantra
e yogya chhe, parantu bolavāno vikalpa (rāg) karavo te yogya nathī.’’
ā shlokamān āchārye vibhāv – bhāvarūp bāhya vikalpa – jāḷathī chhūṭavā māṭe ek uttam upāy darshāvyo chhe.
koīnī sāthe bolavun e vyavahār kathan chhe. nishchayanayanī draṣhṭie koī jīv bolī shakato ja nathī. je vāṇī nīkaḷe chhe te bhāṣhāvargaṇārūp pudgalonun vachanarūp pariṇaman chhe. te ātmānun kārya nathī. te kāryamān agnān dashāmān jīvano bolavāno vikalpa (ichchhā) nimittamātra chhe. vikalpa ane vāṇī e bannemān nimitta – naimittik sambandh chhe. vikalpanā kāraṇe vāṇī nīkaḷe chhe em nathī ane vāṇī nīkaḷī eṭale vikalpa thayo em paṇ nathī. agnānīne ā vātanī samajaṇ nathī, tethī te em māne chhe ke, ‘men bolavānī ichchhā karī eṭale vāṇī nīkaḷī,’ parantu tāttvik draṣhṭie vichāratān e satya nathī. bhāṣhāvargaṇānun vāṇīrūpe pariṇaman tenā kāraṇe chhe, svatantra chhe; ichchhāthī te nirapekṣha chhe; chhatān ‘hun bolun chhun’ em mānavāmān te jīv ane ajīv tattvonī ekatā – buddhi kare chhe. āvī ūndhī mānyatāne līdhe tene anant sansāranā kāraṇabhūt anantānubandhī kaṣhāy thayā vagar raheto nathī.
gnānīne asthiratānā kāraṇe bolavāno vikalpa āve, paṇ svabhāvanī draṣhṭie tenā abhiprāyamān te vikalpano tene niṣhedh varte chhe, kāraṇ ke te jāṇe chhe ke vikalpa e rāg chhe, te ātmānun svarūp nathī, te tenāthī bhinna chhe.
māṭe koīnī sāthe vāt karavāno vikalpa karavo te doṣh chhe. āvī samajaṇapūrvak je svarūpamān līnatārūp maun seve chhe tene ja sāchī vachan – gupti chhe. āvī vachan – guptithī antarbāhya vachanapravr̥uttino svayam nāsh thāy chhe. 18.
evī rīte bāhya vikalpono parityāg karīne ābhyantar vikalpone chhoḍāvatān kahe chheḥ —