Page 550 of 642
PDF/HTML Page 581 of 673
single page version

मनसा च वाचा च कायेन चेति २९ । न कारयिष्यामि, मनसा च वाचा च कायेन चेति ३० । न कुर्वन्तमप्यन्यं समनुज्ञास्यामि, मनसा च वाचा च कायेन चेति ३१ । न करिष्यामि, मनसा च वाचा चेति ३२ । न कारयिष्यामि, मनसा च वाचा चेति ३३ । न कुर्वन्तमप्यन्यं समनुज्ञास्यामि मनसा च वाचा चेति ३४ । न करिष्यामि, मनसा च कायेन चेति ३५ । न कारयिष्यामि, मनसा च कायेन चेति ३६ । न कुर्वन्तमप्यन्यं समनुज्ञास्यामि मनसा च कायेन चेति ३७ । न करिष्यामि, वाचा च कायेन चेति ३८ । न कारयिष्यामि वाचा च कायेन चेति ३९ । न कुर्वन्तमप्यन्यं समनुज्ञास्यामि, वाचा च कायेन चेति ४० । न करिष्यामि मनसा चेति ४१ । न कारयिष्यामि, मनसा चेति ४२ । न कुर्वन्तमप्यन्यं समनुज्ञास्यामि मनसा चेति ४३ । न करिष्यामि, वाचा चेति ४४ । न कारयिष्यामि वाचा चेति ४५ । न कुर्वन्तमप्यन्यं समनुज्ञास्यामि वाचा चेति ४६ । न करिष्यामि कायेन चेति ४७ । न कारयिष्यामि कायेन चेति ४८ । न कुर्वन्तमप्यन्यं समनुज्ञास्यामि कायेन चेति ४९ ।

hun karīsh nahi manathī, vachanathī tathā kāyāthī. 29. hun karāvīsh nahi manathī, vachanathī tathā kāyāthī. 30. hun anya karato hoy tene anumodīsh nahi manathī, vachanathī tathā kāyāthī. 31.

hun karīsh nahi manathī tathā vachanathī. 32. hun karāvīsh nahi manathī tathā vachanathī. 33. hun anya karato hoy tene anumodīsh nahi manathī tathā vachanathī. 34. hun karīsh nahi manathī tathā kāyāthī. 35. hun karāvīsh nahi manathī tathā kāyāthī. 36. hun anya karato hoy tene anumodīsh nahi manathī tathā kāyāthī. 37. hun karīsh nahi vachanathī tathā kāyāthī. 38. hun karāvīsh nahi vachanathī tathā kāyāthī. 39. hun anya karato hoy tene anumodīsh nahi vachanathī tathā kāyāthī. 40.

hun karīsh nahi manathī. 41. hun karāvīsh nahi manathī. 42. hun anya karato hoy tene anumodīsh nahi manathī. 43. hun karīsh nahi vachanathī. 44. hun karāvīsh nahi vachanathī. 45. hun anya karato hoy tene anumodīsh nahi vachanathī. 46. hun karīsh nahi kāyāthī. 47. hun karāvīsh nahi kāyāthī. 48. hun anya karato hoy tene anumodīsh nahi kāyāthī. 49. (ā rīte, pratikramaṇanā jevā ja pratyākhyānamān paṇ 49 bhaṅg kahyā.)

have ā arthanun kaḷasharūp kāvya kahe chheḥ —

Page 551 of 642
PDF/HTML Page 582 of 673
single page version

इति प्रत्याख्यानकल्पः समाप्तः ।

shlokārthaḥ — (pratyākhyān karanār gnānī kahe chhe ke – ) [भविष्यत् समस्तं कर्म प्रत्याख्याय] bhaviṣhyanā samasta karmane pachakhīne ( – tyāgīne), [निरस्त - सम्मोहः निष्कर्मणि चैतन्य -

sarva karmothī rahit) chaitanyasvarūp ātmāmān ātmāthī ja ( – potāthī ja – ) nirantar vartun chhun.

bhāvārthaḥ — nishchayachāritramān pratyākhyānanun vidhān evun chhe ke — samasta āgāmī karmothī rahit, chaitanyanī pravr̥uttirūp (potānā) shuddhopayogamān vartavun te pratyākhyān. tethī gnānī āgāmī samasta karmonun pratyākhyān karīne potānā chaitanyasvarūpamān varte chhe.

ahīn tātparya ā pramāṇe jāṇavunḥ — vyavahārachāritramān to pratignāmān je doṣh lāge tenun pratikramaṇ, ālochanā tathā pratyākhyān hoy chhe. ahīn nishchayachāritranun pradhānapaṇe kathan hovāthī shuddhopayogathī viparīt sarva karmo ātmānā doṣhasvarūp chhe. te sarva karmachetanāsvarūp pariṇāmonun — traṇe kāḷanān karmonun — pratikramaṇ, ālochanā tathā pratyākhyān karīne gnānī sarva karmachetanāthī judā potānā shuddhopayogarūp ātmānān gnānashraddhān vaḍe ane temān sthir thavānā vidhān vaḍe niṣhpramād dashāne prāpta thaī, shreṇī chaḍī, kevaḷagnān upajāvavānī sanmukh thāy chhe. ā, gnānīnun kārya chhe. 228.

ā rīte pratyākhyānakalpa samāpta thayo. have sakaḷ karmanā sanyāsanī bhāvanāne nachāvavā viṣhenun kathan pūrṇa karatān, kaḷasharūp kāvya kahe chheḥ —

shlokārthaḥ — (shuddhanayanun ālamban karanār kahe chhe ke — ) [इति एवम्] pūrvokta rīte

Page 552 of 642
PDF/HTML Page 583 of 673
single page version

अथ सकलकर्मफलसंन्यासभावनां नाटयति —

नाहं मतिज्ञानावरणीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १ । नाहं [त्रैकालिकं समस्तम् कर्म] traṇe kāḷanān samasta karmone [अपास्य] dūr karīne — chhoḍīne, [शुद्धनय -

(arthāt jenun mithyātva naṣhṭa thayun chhe) evo hun [अथ] have [विकारैः रहितं चिन्मात्रम् आत्मानम्] (sarva) vikārothī rahit chaitanyamātra ātmāne [अवलम्बे] avalambun chhun. 229.

have sakaḷ karmaphaḷanā sanyāsanī bhāvanāne nachāve chheḥ —

(tyān pratham, te kathananā samuchchay - arthanun kāvya kahe chheḥ — )

shlokārthaḥ — (samasta karmaphaḷanī sannyāsabhāvanā karanār kahe chhe ke — ) [कर्म-विष-तरु- फलानि] karmarūpī viṣhavr̥ukṣhanān phaḷ [मम भुक्तिम् अन्तरेण एव] mārā bhogavyā vinā ja [विगलन्तु] kharī jāo; [अहम् चैतन्य - आत्मानम् आत्मानम् अचलं सञ्चेतये] hun (mārā) chaitanyasvarūp ātmāne nishchaḷapaṇe sañchetun chhun — anubhavun chhun.

bhāvārthaḥ — gnānī kahe chhe ke — je karma udayamān āve chhe tenā phaḷane hun gnātā -draṣhṭāpaṇe jāṇun - dekhun chhun, teno bhoktā thato nathī, māṭe mārā bhogavyā vinā ja te karma kharī jāo; hun mārā chaitanyasvarūp ātmāmān līn thayo thako teno dekhanār - jāṇanār ja houn.

ahīn eṭalun visheṣh jāṇavun ke — avirat, deshavirat tathā pramattasanyat dashāmān to āvun gnān - shraddhān ja pradhān chhe, ane jyāre jīv apramatta dashāne pāmīne shreṇī chaḍe chhe tyāre ā anubhav sākṣhāt hoy chhe. 230.

(have ṭīkāmān sakaḷ karmaphaḷanā sanyāsanī bhāvanāne nachāve chheḥ — )

hun (gnānī hovāthī) matignānāvaraṇīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun arthāt ekāgrapaṇe anubhavun chhun. (ahīn ‘chetavun’ eṭale anubhavavun, vedavun, bhogavavun. ‘san’ upasarga lāgavāthī, ‘sañchetavun’ eṭale ‘ekāgrapaṇe anubhavavun’ evo artha ahīn

Page 553 of 642
PDF/HTML Page 584 of 673
single page version

श्रुतज्ञानावरणीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये २ । नाहमवधिज्ञाना- वरणीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ३ । नाहं मनःपर्ययज्ञानावरणीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ४ । नाहं केवलज्ञानावरणीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ५ ।

नाहं चक्षुर्दर्शनावरणीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ६ । नाहम- चक्षुर्दर्शनावरणीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ७ । नाहमवधिदर्शना- वरणीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ८ । नाहं केवलदर्शनावरणीय- कर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ९ । नाहं निद्रादर्शनावरणीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १० । नाहं निद्रानिद्रादर्शनावरणीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ११ । नाहं प्रचलादर्शनावरणीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मा- नमात्मानमेव सञ्चेतये १२ । नाहं प्रचलाप्रचलादर्शनावरणीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मा- नमात्मानमेव सञ्चेतये १३ । नाहं स्त्यानगृद्धिदर्शनावरणीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १४ ।

hun chakṣhurdarshanāvaraṇīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 6. hun achakṣhurdarshanāvaraṇīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 7. hun avadhidarshanāvaraṇīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 8. hun kevaḷadarshanāvaraṇīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 9. hun nidrādarshanāvaraṇīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 10. hun nidrānidrādarshanāvaraṇīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 11. hun prachalādarshanāvaraṇīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 12. hun prachalāprachalādarshanāvaraṇīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 13. hun styānagr̥uddhidarshanāvaraṇīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 14.

Page 554 of 642
PDF/HTML Page 585 of 673
single page version

नाहं सातवेदनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १५ । नाहम- सातवेदनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १६ ।

नाहं सम्यक्त्वमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १७ । नाहं मिथ्यात्वमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १८ । नाहं सम्यक्त्वमिथ्यात्वमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १९ । नाह- मनन्तानुबन्धिक्रोधकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये २० । नाहमप्रत्याख्यानावरणीयक्रोधकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये २१ । नाहं प्रत्याख्यानावरणीयक्रोधकषायवेदनीयमोहनीय- कर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये २२ । नाहं संज्वलनक्रोधकषाय- वेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये २३ । नाहमनन्तानु- बन्धिमानकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये २४ । नाहमप्रत्याख्यानावरणीयमानकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव

hun shātāvedanīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 15. hun ashātāvedanīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 16.

hun samyaktvamohanīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 17. hun mithyātvamohanīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 18. hun samyaktvamithyātvamohanīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 19. hun anantānubandhikrodhakaṣhāyavedanīyamohanīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 20. hun apratyākhyānāvaraṇīyakrodh- kaṣhāyavedanīyamohanīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 21. hun pratyākhyānāvaraṇīyakrodhakaṣhāyavedanīyamohanīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 22. hun sañjvalanakrodhakaṣhāyavedanīyamohanīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 23. hun anantānubandhimānakaṣhāy- vedanīyamohanīyakarmarnā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 24. hun apratyākhyānāvaraṇīyamānakaṣhāyavedanīyamohanīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanya- svarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 25. hun pratyākhyānāvaraṇīyamānakaṣhāyavedanīyamohanīy-

Page 555 of 642
PDF/HTML Page 586 of 673
single page version

सञ्चेतये २५ । नाहं प्रत्याख्यानावरणीयमानकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये २६ । नाहं सञ्ज्वलनमानकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये २७ । नाहमनन्तानुबन्धिमायाकषायवेदनीयमोहनीय- कर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये २८ । नाहमप्रत्याख्यानावरणीय- मायाकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये २९ । नाहं प्रत्याख्यानावरणीयमायाकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ३० । नाहं सञ्ज्वलनमायाकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मान- मात्मानमेव सञ्चेतये ३१ । नाहमनन्तानुबन्धिलोभकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलंं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ३२ । नाहमप्रत्याख्यानावरणीयलोभकषायवेदनीयमोहनीय- कर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ३३ । नाहं प्रत्याख्याना- वरणीयलोभकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ३४ । नाहं सञ्ज्वलनलोभकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ३५ । नाहं हास्यनोकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ३६ । नाहं रतिनोकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ३७ ।

Page 556 of 642
PDF/HTML Page 587 of 673
single page version

नाहमरतिनोकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ३८ । नाहं शोकनोकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ३९ । नाहं भयनोकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ४० । नाहं जुगुप्सानोकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ४१ । नाहं स्त्रीवेदनोकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ४२ । नाहं पुंवेदनोकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ४३ । नाहं नपुंसकवेदनोकषायवेदनीयमोहनीयकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ४४ ।

नाहं नरकायुःकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ४५ । नाहं तिर्यगायुःकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ४६ । नाहं मानुषायुःकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ४७ । नाहं देवायुःकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मान- मात्मानमेव सञ्चेतये ४८ ।

नाहं नरकगतिनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ४९ । ratinokaṣhāyavedanīyamohanīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 37. hun aratinokaṣhāyavedanīyamohanīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 38. hun shokanokaṣhāyavedanīyamohanīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 39. hun bhayanokaṣhāyavedanīyamohanīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 40. hun jugupsānokaṣhāyavedanīyamohanīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 41. hun strīvedanokaṣhāyavedanīyamohanīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 42. hun puruṣhaved- nokaṣhāyavedanīyamohanīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 43. hun napunsakavedanokaṣhāyavedanīyamohanīyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 44.

hun narak - āyukarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 45. hun tiryañch - āyukarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 46. hun manuṣhya - āyukarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 47. hun dev – āyukarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 48.

hun narakagatināmakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun

Page 557 of 642
PDF/HTML Page 588 of 673
single page version

नाहं तिर्यग्गतिनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ५० । नाहं मनुष्यगतिनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ५१ । नाहं देवगति- नामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ५२ । नाहमेकेन्द्रियजातिनाम- कर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ५३ । नाहं द्वीन्द्रियजातिनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ५४ । नाहं त्रीन्द्रियजातिनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ५५ । नाहं चतुरिन्द्रियजातिनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मा- नमात्मानमेव सञ्चेतये ५६ । नाहं पञ्चेन्द्रियजातिनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मान- मात्मानमेव सञ्चेतये ५७ । नाहमौदारिकशरीरनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमा- त्मानमेव सञ्चेतये ५८ । नाहं वैक्रियिकशरीरनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ५९ । नाहमाहारकशरीरनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ६० । नाहं तैजसशरीरनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ६१ । नाहं कार्मण- शरीरनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ६२ । नाहमौदारिक- शरीराङ्गोपाङ्गनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ६३ । नाहं वैक्रियिक-

ātmāne ja sañchetun chhun. 63. hun vaikriyikasharīr - aṅgopāṅganāmakarmanā phaḷane nathī bhogavato,

Page 558 of 642
PDF/HTML Page 589 of 673
single page version

शरीराङ्गोपाङ्गनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ६४ । नाहमाहारकशरीराङ्गोपाङ्गनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ६५ । नाहमौदारिकशरीरबन्धननामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ६६ । नाहं वैक्रियिकशरीरबन्धननामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ६७ । नाहमाहारकशरीरबन्धननामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ६८ । नाहं तैजसशरीरबन्धननामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ६९ । नाहं कार्मणशरीरबन्धननामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ७० । नाहमौदारिकशरीरसङ्घातनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ७१ । नाहं वैक्रियिकशरीरसङ्घातनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ७२ । नाहमाहारकशरीरसङ्घातनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ७३ । नाहं तैजसशरीरसङ्घातनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ७४ । नाहं कार्मणशरीरसङ्घातनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ७५ । नाहं समचतुरस्रसंस्थाननामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ७६ । नाहं न्यग्रोधपरिमण्डलसंस्थाननामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ७७ ।

Page 559 of 642
PDF/HTML Page 590 of 673
single page version

नाहं स्वातिसंस्थाननामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ७८ । नाहं कुब्ज- संस्थाननामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ७९ । नाहं वामनसंस्थाननाम- कर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ८० । नाहं हुण्डकसंस्थाननामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ८१ । नाहं वज्रर्षभनाराचसंहनननामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ८२ । नाहं वज्रनाराचसंहनननामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ८३ । नाहं नाराचसंहनननामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ८४ । नाहमर्धनाराचसंहनननामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ८५ । नाहं कीलिकासंहनननामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ८६ । नाहमसम्प्राप्तासृपाटिकासंहनननामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ८७ । नाहं स्निग्धस्पर्शनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ८८ । नाहं रूक्षस्पर्शनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मा- नमात्मानमेव सञ्चेतये ८९ । नाहं शीतस्पर्शनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ९० । नाहमुष्णस्पर्शनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ९१ । नाहं

Page 560 of 642
PDF/HTML Page 591 of 673
single page version

गुरुस्पर्शनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ९२ । नाहं लघुस्पर्शनाम- कर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ९३ । नाहं मृदुस्पर्शनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ९४ । नाहं कर्कशस्पर्शनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ९५ । नाहं मधुररसनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मा- नमात्मानमेव सञ्चेतये ९६ । नाहमाम्लरसनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ९७ । नाहं तिक्तरसनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ९८ । नाहं कटुकरसनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ९९ । नाहं कषायरसनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १०० । नाहं सुरभिगन्ध- नामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १०१ । नाहमसुरभिगन्धनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १०२ । नाहं शुक्लवर्णनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १०३ । नाहं रक्तवर्णनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मान- मात्मानमेव सञ्चेतये १०४ । नाहं पीतवर्णनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १०५ । नाहं हरितवर्णनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १०६ ।

Page 561 of 642
PDF/HTML Page 592 of 673
single page version

नाहं कृष्णवर्णनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १०७ । नाहं नरकगत्यानुपूर्वीनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १०८ । नाहं तिर्यग्गत्यानुपूर्वीनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १०९ । नाहं मनुष्यगत्यानुपूर्वीनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ११० । नाहं देवगत्यानुपूर्वीनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १११ । नाहं निर्माणनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ११२ । नाहमगुरुलघुनाम- कर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ११३ । नाहमुपघातनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ११४ । नाहं परघातनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मा- नमात्मानमेव सञ्चेतये ११५ । नाहमातपनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ११६ । नाहमुद्योतनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ११७ । नाहमुच्छ्वासनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ११८ । नाहं प्रशस्तविहायोग- तिनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये ११९ । नाहमप्रशस्तविहायोग- तिनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १२० । नाहं साधारणशरीरनामकर्मफलं

Page 562 of 642
PDF/HTML Page 593 of 673
single page version

भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १२१ । नाहं प्रत्येकशरीरनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १२२ । नाहं स्थावरनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १२३ । नाहं त्रसनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १२४ । नाहं सुभगनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १२५ । नाहं दुर्भगनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १२६ । नाहं सुस्वरनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मा- नमात्मानमेव सञ्चेतये १२७ । नाहं दुःस्वरनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १२८ । नाहं शुभनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १२९ । नाहमशुभनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १३० । नाहं सूक्ष्मशरीर- नामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १३१ । नाहं बादरशरीरनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १३२ । नाहं पर्याप्तनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १३३ । नाहमपर्याप्तनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मा- नमात्मानमेव सञ्चेतये १३४ । नाहं स्थिरनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १३५ । नाहमस्थिरनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १३६ ।

Page 563 of 642
PDF/HTML Page 594 of 673
single page version

नाहमादेयनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १३७ । नाहमनादेयनाम- कर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १३८ । नाहं यशःकीर्तिनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १३९ । नाहमयशःकीर्तिनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १४० । नाहं तीर्थकरत्वनामकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मा- नमात्मानमेव सञ्चेतये १४१ ।

नाहमुच्चैर्गोत्रकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १४२ । नाहं नीचैर्गोत्रकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १४३ ।

नाहं दानान्तरायकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १४४ । नाहं लाभान्तरायकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १४५ । नाहं भोगान्तराय- कर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १४६ । नाहमुपभोगान्तरायकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मानमात्मानमेव सञ्चेतये १४७ । नाहं वीर्यान्तरायकर्मफलं भुञ्जे, चैतन्यात्मा- नमात्मानमेव सञ्चेतये १४८ ।

hun uchchagotrakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 142. hun nīchagotrakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 143.

hun dānāntarāyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 144. hun lābhāntarāyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 145. hun bhogāntarāyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 146. hun upabhogāntarāyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 147. hun vīryāntarāyakarmanā phaḷane nathī bhogavato, chaitanyasvarūp ātmāne ja sañchetun chhun. 148. (ā pramāṇe gnānī sakaḷ karmonā phaḷanā sanyāsanī bhāvanā kare chhe).

Page 564 of 642
PDF/HTML Page 595 of 673
single page version

(ahīn bhāvanā eṭale vāramvār chintavan karīne upayogano abhyās karavo te. jyāre jīv samyagdraṣhṭi - gnānī thāy chhe tyāre tene gnān - shraddhān to thayun ja ke ‘hun shuddhanaye samasta karmathī ane karmanā phaḷathī rahit chhun’. parantu pūrve bāndhelān karma udayamān āve temanāthī thatā bhāvonun kartāpaṇun chhoḍīne, traṇe kāḷ sambandhī ogaṇapachās ogaṇapachās bhaṅgo vaḍe karmachetanānā tyāganī bhāvanā karīne tathā sarva karmanun phaḷ bhogavavānā tyāganī bhāvanā karīne, ek chaitanyasvarūp ātmāne ja bhogavavānun bākī rahyun. avirat, deshavirat ane pramatta avasthāvāḷā jīvane gnānashraddhānamān nirantar e bhāvanā to chhe ja; ane jyāre jīv apramatta dashā prāpta karīne ekāgra chittathī dhyān kare, kevaḷ chaitanyamātra ātmāmān upayog lagāve ane shuddhopayogarūp thāy, tyāre nishchayachāritrarūp shuddhopayogabhāvathī shreṇī chaḍīne kevaḷagnān upajāve chhe. te vakhate e bhāvanānun phaḷ je karmachetanāthī ane karmaphaḷachetanāthī rahit sākṣhāt

te thāy chhe. pachhī ātmā anant kāḷ sudhī gnānachetanārūp ja raheto thako paramānandamān magna rahe chhe.)

have ā ja arthanun kaḷasharūp kāvya kahe chheḥ —

shlokārthaḥ — (sakaḷ karmonā phaḷano tyāg karīne gnānachetanānī bhāvanā karanār gnānī kahe chhe keḥ) [एवं] pūrvokta rīte [निःशेष - कर्म - फल - संन्यसनात्] samasta karmanā phaḷano sannyās karavāthī [चैतन्य - लक्ष्म आत्मतत्त्वं भृशम् भजतः सर्व - क्रियान्तर - विहार - निवृत्त - वृत्तेः] hun chaitanya jenun lakṣhaṇ chhe evā ātmatattvane atishayapaṇe bhogavun chhun ane te sivāyanī anya sarva kriyāmān vihārathī mārī vr̥utti nivr̥utta chhe (arthāt ātmatattvanā bhogavaṭā sivāyanī anya je upayoganī kriyā — vibhāvarūp kriyā — temān mārī pariṇati vihār karatī nathī — pravartatī nathī); [अचलस्य मम] em ātmatattvanā bhogavaṭāmān achaḷ evā mane, [इयम् काल-आवली] ā kāḷanī āvalī ke je [अनन्ता] pravāharūpe anant chhe te, [वहतु] ātmatattvanā bhogavaṭāmān ja vaho – jāo. (upayoganī pravr̥utti anyamān kadī paṇ na jāo.)

bhāvārthaḥ — āvī bhāvanā karanār gnānī evo tr̥upta thayo chhe ke jāṇe bhāvanā karatān sākṣhāt kevaḷī ja thayo hoy; tethī te anant kāḷ sudhī evo ja rahevānun chāhe chhe. ane

Page 565 of 642
PDF/HTML Page 596 of 673
single page version

te yogya ja chhe; kāraṇ ke ā ja bhāvanāthī kevaḷī thavāy chhe. kevaḷagnān ūpajavāno paramārtha upāy ā ja chhe. bāhya vyavahārachāritra chhe te ānā ja sādhanarūp chhe; ane ānā vinā vyavahārachāritra shubhakarmane bāndhe chhe, mokṣhano upāy nathī. 231.

pharī kāvya kahe chheḥ —

shlokārthaḥ — [पूर्व - भाव - कृत - कर्म - विषद्रुमाणां फलानि यः न भुङ्क्ते ] pūrve agnānabhāvathī karelān je karma te karmarūpī viṣhavr̥ukṣhonān phaḷane je puruṣh (teno svāmī thaīne) bhogavato nathī ane [खलु स्वतः एव तृप्तः] kharekhar potāthī ja ( – ātmasvarūpathī ja) tr̥upta chhe, [सः आपात - काल - रमणीयम् उदर्क - रम्यम् निष्कर्म - शर्ममयम् दशान्तरम् एति] te puruṣh, je vartamān kāḷe ramaṇīy chhe ane bhaviṣhyamān paṇ jenun phaḷ ramaṇīy chhe evī niṣhkarma - sukhamay dashāntarane pāme chhe (arthāt je pūrve sansār-avasthāmān kadī thaī nahotī evī judā prakāranī karmarahit svādhīn sukhamay dashāne pāme chhe).

bhāvārthaḥ — gnānachetanānī bhāvanānun ā phaḷ chhe. te bhāvanāthī jīv atyant tr̥upta rahe chhe — anya tr̥uṣhṇā rahetī nathī, ane bhaviṣhyamān kevaḷagnān upajāvī sarva karmathī rahit mokṣha - avasthāne pāme chhe. 232.

‘pūrvokta rīte karmachetanā ane karmaphaḷachetanānā tyāganī bhāvanā karīne agnānachetanānā pralayane pragaṭ rīte nachāvīne, potānā svabhāvane pūrṇa karīne, gnānachetanāne nachāvatā thakā gnānī jano sadākāḷ ānandarūp raho’ — evā upadeshanun kāvya have kahe chheḥ —

shlokārthaḥ — [अविरतं कर्मणः तत्फलात् च विरतिम् अत्यन्तं भावयित्वा] gnānī jano,

Page 566 of 642
PDF/HTML Page 597 of 673
single page version

aviratapaṇe karmathī ane karmanā phaḷathī viratine atyant bhāvīne (arthāt karma ane karmaphaḷ pratye atyant viraktabhāvane nirantar bhāvīne), [अखिल - अज्ञान-सञ्चेतनायाः प्रलयनम् प्रस्पष्टं नाटयित्वा] (e rīte) samasta agnānachetanānā nāshane spaṣhṭapaṇe nachāvīne, [स्व - रस - परिगतं स्वभावं पूर्णं कृत्वा] nijarasathī prāpta potānā svabhāvane pūrṇa karīne, [स्वां ज्ञानसञ्चेतनां सानन्दं नाटयन्तः इतः सर्व - कालं प्रशम - रसम् पिबन्तु] potānī gnānachetanāne ānandapūrvak nachāvatā thakā havethī sadākāḷ prashamarasane pīo (arthāt karmanā abhāvarūp ātmik rasane – amr̥utarasane – atyārathī māṇḍīne anant kāḷ paryant pīo. ām gnānījanone preraṇā chhe).

bhāvārthaḥ — pahelān to traṇe kāḷ sambandhī karmanā kartāpaṇārūp karmachetanānā tyāganī bhāvanā (49 bhaṅgapūrvak) karāvī. pachhī 148 karmaprakr̥itinā udayarūp karmaphaḷanā tyāganī bhāvanā karāvī. e rīte agnānachetanāno pralay karāvīne gnānachetanāmān pravartavāno upadesh karyo chhe. e gnānachetanā sadā ānandarūp — potānā svabhāvanā anubhavarūp — chhe. tene gnānījano sadā bhogavo — em shrī guruono upadesh chhe. 233.

ā sarvavishuddhagnān adhikār chhe, tethī gnānane kartābhoktāpaṇāthī bhinna batāvyun; havenī gāthāomān anya dravyo ane anya dravyonā bhāvothī gnānane bhinna batāvashe. te gāthāonī sūchanārūp kāvya pratham kahe chheḥ —

shlokārthaḥ — [इतः इह] ahīnthī have (ā sarvavishuddhagnān adhikāramān havenī gāthāomān em kahe chhe ke — ) [समस्त - वस्तु - व्यतिरेक - निश्चयात् विवेचितं ज्ञानम्] samasta vastuothī bhinnapaṇānā nishchay vaḍe judun karavāmān āvelun gnān, [पदार्थ - प्रथन - अवगुण्ठनात् कृतेः विना] padārthanā vistār sāthe gūnthāvāthī ( – anek padārtho sāthe, gneyagnānasambandhane līdhe, ek jevun dekhāvāthī) utpanna thatī (anek prakāranī) kriyā tenāthī rahit [एकम् अनाकुलं ज्वलत्] ek gnānakriyāmātra, anākuḷ ( – sarva ākuḷatāthī rahit) ane dedīpyamān vartatun thakun, [अवतिष्ठते] nishchaḷ rahe chhe.

Page 567 of 642
PDF/HTML Page 598 of 673
single page version

Page 568 of 642
PDF/HTML Page 599 of 673
single page version

Page 569 of 642
PDF/HTML Page 600 of 673
single page version

gāthārthaḥ — [शास्त्रं] shāstra [ज्ञानं न भवति] gnān nathī [यस्मात्] kāraṇ ke [शास्त्रं किञ्चित् न जानाति] shāstra kāī jāṇatun nathī ( – jaḍ chhe,) [तस्मात्] māṭe [ज्ञानम् अन्यत्] gnān anya chhe, [शास्त्रम् अन्यत्] shāstra anya chhe — [जिनाः ब्रुवन्ति] em jinadevo kahe chhe. [शब्दः ज्ञानं न भवति] shabda gnān nathī [यस्मात्] kāraṇ ke [शब्दः किञ्चित् न जानाति] shabda kāī jāṇato nathī, [तस्मात्] māṭe [ज्ञानम् अन्यत्] gnān anya chhe, [शब्दं अन्यं] shabda anya chhe — [जिनाः ब्रुवन्ति] em jinadevo kahe chhe. [रूपं ज्ञानं न भवति] rūp gnān nathī [यस्मात्] kāraṇ