વિષયાનુક્રમણિકા
૨૩
વિષય
ગાથા
વિષય
ગાથા
વ્યવહારનય આત્મા અને પુદ્ગલકર્મને
કોઈ નથી કેમ કે પરદ્રવ્યોને પરસ્પર
કર્તૃકર્મભાવ નથી . . . . . . . . . . . .
કર્તૃકર્મભાવ નથી . . . . . . . . . . . .
કર્તૃકર્મભાવ અને ભોક્તૃભોગ્યભાવ કહે
છે...
છે...
૧૦૨
૮૪
જીવ નિમિત્તભૂત બનતાં કર્મનું પરિણામ થતું
આત્માને પુદ્ગલકર્મનો કર્તા અને ભોક્તા
દેખીને ઉપચારમાત્રથી કહેવામાં આવે છે કે
આ કર્મ જીવે કર્યું . . . . . . . . . . .
આ કર્મ જીવે કર્યું . . . . . . . . . . .
માનવામાં આવે તો મહાન દોષ — સ્વ-
૧૦૫
પરથી અભિન્નપણાનો પ્રસંગ — આવે છે;
મિથ્યાત્વાદિ સામાન્ય આસ્રવો અને
તે મિથ્યાપણું હોવાથી જિનદેવને સંમત
નથી . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
નથી . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ગુણસ્થાનોરૂપી તેમના વિશેષો બંધના કર્તા
છે, નિશ્ચયથી જીવ તેમનો કર્તાભોક્તા નથી
છે, નિશ્ચયથી જીવ તેમનો કર્તાભોક્તા નથી
૮૫
૧૦૯
મિથ્યાત્વાદિ આસ્રવો જીવ-અજીવના ભેદથી
જીવ અને આસ્રવોનો ભેદ દેખાડ્યો છે; અભેદ
બે પ્રકારે છે એવું કથન અને તેનો
હેતુ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
હેતુ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
કહેવામાં દૂષણ દીધું છે . . . . . . . .
૧૧૩
૮૭
સાંખ્યમતી, પુરુષ અને પ્રકૃતિને અપરિણામી
આત્માના મિથ્યાત્વ, અજ્ઞાન, અવિરતિ — આ
કહે છે તેનો નિષેધ કરી પુરુષ અને
પુદ્ગલને પરિણામી કહ્યા છે . . . . . .
પુદ્ગલને પરિણામી કહ્યા છે . . . . . .
ત્રણ પરિણામ અનાદિ છે તેમનું કર્તાપણું
અને તેના નિમિત્તથી પુદ્ગલનું કર્મરૂપ
થવું . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
અને તેના નિમિત્તથી પુદ્ગલનું કર્મરૂપ
થવું . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
૧૧૬
જ્ઞાનથી જ્ઞાનભાવ અને અજ્ઞાનથી અજ્ઞાનભાવ
૮૯
જ ઉત્પન્ન થાય છે . . . . . . . . . .
૧૨૬
આત્મા મિથ્યાત્વાદિભાવરૂપે પરિણમે નહિ ત્યારે
અજ્ઞાની જીવ દ્રવ્યકર્મ બંધાવાના નિમિત્તરૂપ
કર્મનો કર્તા નથી . . . . . . . . . . . .
૯૩
અજ્ઞાનાદિ ભાવોનો હેતુ થાય છે . . .
૧૩૨
અજ્ઞાનથી કર્મ કેવી રીતે થાય છે એવો શિષ્યનો
પુદ્ગલના પરિણામ તો જીવથી જુદા છે અને
પ્રશ્ન અને તેનો ઉત્તર . . . . . . . . .
૯૪
જીવના પુદ્ગલથી જુદા છે . . . . . . .
૧૩૭
કર્મના કર્તાપણાનું મૂળ અજ્ઞાન જ છે . . જ્ઞાન થાય છે ત્યારે કર્તાપણું નથી . . . . વ્યવહારી જીવ આત્માને પુદ્ગલકર્મનો કર્તા કહે
૯૬
કર્મ જીવથી બદ્ધસ્પૃષ્ટ છે કે અબદ્ધસ્પૃષ્ટ એવા
૯૭
શિષ્યના પ્રશ્નનો નિશ્ચય-વ્યવહાર બન્ને
નયોથી ઉત્તર . . . . . . . . . . . . . .
નયોથી ઉત્તર . . . . . . . . . . . . . .
૧૪૧
છે એ અજ્ઞાન છે . . . . . . . . . . .
૯૮
જે નયોના પક્ષથી રહિત છે તે કર્તૃકર્મભાવથી
આત્મા પુદ્ગલકર્મનો કર્તા નિમિત્ત-
રહિત સમયસાર — શુદ્ધ આત્મા-છે એમ
નૈમિત્તિકભાવથી પણ નથી; આત્માના
યોગ-ઉપયોગ છે તે નિમિત્તનૈમિત્તિક-
ભાવથી કર્તા છે અને યોગ-ઉપયોગનો
આત્મા કર્તા છે . . . . . . . . . . . . .
યોગ-ઉપયોગ છે તે નિમિત્તનૈમિત્તિક-
ભાવથી કર્તા છે અને યોગ-ઉપયોગનો
આત્મા કર્તા છે . . . . . . . . . . . . .
કહી અધિકાર પૂર્ણ . . . . . . . . . . .
૧૪૨
૩. પુણ્ય – પાપ અધિકાર
શુભાશુભ કર્મના સ્વભાવનું વર્ણન . . . . .
બન્ને કર્મો બંધનાં કારણ . . . . . . . . .
આથી બન્ને કર્મોનો નિષેધ . . . . . . . .
તેનું દ્રષ્ટાંત અને આગમની સાક્ષી . . . .
બન્ને કર્મો બંધનાં કારણ . . . . . . . . .
આથી બન્ને કર્મોનો નિષેધ . . . . . . . .
તેનું દ્રષ્ટાંત અને આગમની સાક્ષી . . . .
૧૪૫
૧૦૦
૧૦૧
૧૦૧
૧૪૬
જ્ઞાની જ્ઞાનનો જ કર્તા છે . . . . . . . . . અજ્ઞાની પણ પોતાના અજ્ઞાનભાવનો જ કર્તા
૧૪૭
૧૪૮
છે, પુદ્ગલકર્મનો કર્તા તો જ્ઞાની કે અજ્ઞાની