ये खलु पूर्वमज्ञानेन बद्धा मिथ्यात्वाविरतिकषाययोगा द्रव्यास्रवभूताः प्रत्ययाः, ते ज्ञानिनो द्रव्यान्तरभूता अचेतनपुद्गलपरिणामत्वात् पृथ्वीपिण्डसमानाः । ते तु सर्वेऽपि- स्वभावत एव कार्माणशरीरेणैव सम्बद्धाः, न तु जीवेन । अतः स्वभावसिद्ध एव द्रव्यास्रवाभावो ज्ञानिनः ।
द्रव्यास्रवेभ्यः स्वत एव भिन्नः ।
निरास्रवो ज्ञायक एक एव ।।११५।।
समस्त [ प्रत्ययाः ] प्रत्ययो [ पृथ्वीपिण्डसमानाः ] माटीनां ढेफां समान छे [ तु ] अने [ ते ] ते [ कर्मशरीरेण ] (मात्र) कार्मण शरीर साथे [ बद्धाः ] बंधायेल छे.
टीकाः — जे पूर्वे अज्ञान वडे बंधायेला मिथ्यात्व, अविरति, कषाय अने योगरूप द्रव्यास्रवभूत प्रत्ययो छे, ते अन्यद्रव्यस्वरूप प्रत्ययो अचेतन पुद्गलपरिणामवाळा होवाथी ज्ञानीने माटीनां ढेफां समान छे ( – जेवा माटी वगेरे पुद्गलस्कंधो छे तेवा ज ए प्रत्ययो छे); ते तो बधाय, स्वभावथी ज मात्र कार्मण शरीर साथे बंधायेला छे — संबंधवाळा छे, जीव साथे नहि; माटे ज्ञानीने द्रव्यास्रवनो अभाव स्वभावथी ज सिद्ध छे.
भावार्थः — ज्ञानीने जे पूर्वे अज्ञानदशामां बंधायेला मिथ्यात्वादि द्रव्यास्रवभूत प्रत्ययो छे ते तो माटीनां ढेफांनी माफक पुद्गलमय छे तेथी तेओ स्वभावथी ज अमूर्तिक चैतन्यस्वरूप जीवथी भिन्न छे. तेमनो बंध अथवा संबंध पुद्गलमय कार्मण शरीर साथे ज छे, चिन्मय जीव साथे नथी. माटे ज्ञानीने द्रव्यास्रवनो अभाव तो स्वभावथी ज छे. (वळी ज्ञानीने भावास्रवनो अभाव होवाथी, द्रव्य आस्रवो नवां कर्मना आस्रवणनुं कारण थता नथी तेथी ते द्रष्टिए पण ज्ञानीने द्रव्य आस्रवनो अभाव छे.)
हवे आ अर्थनुं कळशरूप काव्य कहे छेः —
श्लोकार्थः — [ भावास्रव-अभावम् प्रपन्नः ] भावास्रवोना अभावने पामेलो अने [ द्रव्यास्रवेभ्यः स्वतः एव भिन्नः ] द्रव्यास्रवोथी तो स्वभावथी ज भिन्न एवो [ अयं ज्ञानी ] आ ज्ञानी — [ सदा ज्ञानमय-एक-भावः ] के जे सदा एक ज्ञानमय भाववाळो छे ते — [ निरास्रवः ] निरास्रव ज छे, [ एकः ज्ञायकः एव ] मात्र एक ज्ञायक ज छे.
२६८