Samaysar-Gujarati (Devanagari transliteration). Gatha: 195.

< Previous Page   Next Page >


Page 306 of 642
PDF/HTML Page 337 of 673

 

समयसार
[ भगवानश्रीकुंदकुंद-
जह विसमुवभुंजंतो वेज्जो पुरिसो ण मरणमुवयादि
पोग्गलकम्मस्सुदयं तह भुंजदि णेव बज्झदे णाणी ।।१९५।।
यथा विषमुपभुञ्जानो वैद्यः पुरुषो न मरणमुपयाति
पुद्गलकर्मण उदयं तथा भुंक्ते नैव बध्यते ज्ञानी ।।१९५।।

यथा कश्चिद्विषवैद्यः परेषां मरणकारणं विषमुपभुञ्जानोऽपि अमोघविद्यासामर्थ्येन निरुद्धतच्छक्तित्वान्न म्रियते, तथा अज्ञानिनां रागादिभावसद्भावेन बन्धकारणं पुद्गलकर्मोदयमुप- भुञ्जानोऽपि अमोघज्ञानसामर्थ्यात् रागादिभावानामभावे सति निरुद्धतच्छक्तित्वान्न बध्यते ज्ञानी

अथ वैराग्यसामर्थ्यं दर्शयति
ज्यम झेरना उपभोगथी पण वैद्य जन मरतो नथी,
त्यम कर्मउदयो भोगवे पण ज्ञानी बंधातो नथी. १९५.

गाथार्थः[ यथा ] जेम [ वैद्यः पुरुषः ] वैद्य पुरुष [ विषम् उपभुञ्जानः ] विषने भोगवतो अर्थात् खातो छतो [ मरणम् न उपयाति ] मरण पामतो नथी, [ तथा ] तेम [ ज्ञानी ] ज्ञानी [ पुद्गलकर्मणः ] पुद्गलकर्मना [ उदयं ] उदयने [ भुंक्ते ] भोगवे छे तोपण [ न एव बध्यते ] बंधातो नथी.

टीकाःजेम कोई विषवैद्य, बीजाओना मरणनुं कारण जे विष तेने भोगवतो छतो पण, अमोघ (रामबाण) विद्याना सामर्थ्य वडे विषनी शक्ति रोकाई गई होवाथी, मरतो नथी, तेम अज्ञानीओने रागादिभावोना सद्भावथी बंधनुं कारण जे पुद्गलकर्मनो उदय तेने ज्ञानी भोगवतो छतो पण, अमोघ ज्ञानना सामर्थ्य द्वारा रागादिभावोनो अभाव होतां (होईने) कर्मोदयनी शक्ति रोकाई गई होवाथी, बंधातो नथी.

भावार्थःजेम वैद्य मंत्र, तंत्र, औषध आदि पोतानी विद्याना सामर्थ्यथी विषनी मरण करवानी शक्तिनो अभाव करे छे तेथी विष खावा छतां तेनुं मरण थतुं नथी, तेम ज्ञानीने ज्ञाननुं सामर्थ्य एवुं छे के कर्मोदयनी बंध करवानी शक्तिनो अभाव करे छे अने तेथी कर्मना उदयने भोगववा छतां ज्ञानीने आगामी कर्मबंध थतो नथी. आ प्रमाणे सम्यग्ज्ञाननुं सामर्थ्य कह्युं.

हवे वैराग्यनुं सामर्थ्य बतावे छेः

३०६