कहानजैनशास्त्रमाळा ]
निर्जरा अधिकार
३४३
भुंजंतस्स वि विविहे सच्चित्ताचित्तमिस्सिए दव्वे ।
संखस्स सेदभावो ण वि सक्कदि किण्हगो कादुं ।।२२०।।
तह णाणिस्स वि विविहे सच्चित्ताचित्तमिस्सिए दव्वे ।
भुंजंतस्स वि णाणं ण सक्कमण्णाणदं णेदुं ।।२२१।।
जइया स एव संखो सेदसहावं तयं पजहिदूण ।
गच्छेज्ज किण्हभावं तइया सुक्कत्तणं पजहे ।।२२२।।
तह णाणी वि हु जइया णाणसहावं तयं पजहिदूण ।
अण्णाणेण परिणदो तइया अण्णाणदं गच्छे ।।२२३।।
ज्ञानरूपे परिणमे छे तेने परद्रव्य अज्ञानरूपे कदी परिणमावी शके नहि. आम होवाथी अहीं ज्ञानीने कह्युं छे के — तने परना अपराधथी बंध थतो नथी तेथी तुं उपभोगने भोगव. उपभोग भोगववाथी मने बंध थशे एवी शंका न कर. जो एवी शंका करीश तो ‘परद्रव्य वडे आत्मानुं बूरुं थाय छे’ एवुं मानवानो प्रसंग आवे छे. आ रीते अहीं जीवने परद्रव्यथी पोतानुं बूरुं थतुं मानवानी शंका मटाडी छे; भोग भोगववानी प्रेरणा करी स्वच्छंदी कर्यो छे एम न समजवुं. स्वेच्छाचारी थवुं ते तो अज्ञानभाव छे एम आगळ कहेशे. १५०.
हवे आ ज अर्थने द्रष्टांतथी द्रढ करे छेः —
ज्यम शंख विविध सचित्त, मिश्र, अचित्त द्रव्यो भोगवे,
पण शंखना शुक्लत्वने नहि कृष्ण कोई करी शके; २२०.
त्यम ज्ञानी विविध सचित्त, मिश्र, अचित्त द्रव्यो भोगवे,
पण ज्ञान ज्ञानी तणुं नहीं अज्ञान कोई करी शके. २२१.
ज्यारे स्वयं ते शंख श्वेतस्वभाव निजनो छोडीने
पामे स्वयं कृष्णत्व, त्यारे छोडतो शुक्लत्वने; २२२.
त्यम ज्ञानी पण ज्यारे स्वयं निज छोडी ज्ञानस्वभावने
अज्ञानभावे परिणमे, अज्ञानता त्यारे लहे. २२३.