मोक्ष अधिकार४२५
जह णाम को वि पुरिसो बंधणयम्हि चिरकालपडिबद्धो ।
तिव्वं मंदसहावं कालं च वियाणदे तस्स ।।२८८।।
जइ ण वि कुणदि च्छेदं ण मुच्चदे तेण बंधणवसो सं ।
कालेण उ बहुगेण वि ण सो णरो पावदि विमोक्खं ।।२८९।।
इय कम्मबंधणाणं पदेसठिइपयडिमेवमणुभागं ।
जाणंतो वि ण मुच्चदि मुच्चदि सो चेव जदि सुद्धो ।।२९०।।
यथा नाम कश्चित्पुरुषो बन्धनके चिरकालप्रतिबद्धः ।
तीव्रमन्दस्वभावं कालं च विजानाति तस्य ।।२८८।।
यदि नापि करोति छेदं न मुच्यते तेन बन्धनवशः सन् ।
कालेन तु बहुकेनापि न स नरः प्राप्नोति विमोक्षम् ।।२८९।।
इति कर्मबन्धनानां प्रदेशस्थितिप्रकृतिमेवमनुभागम् ।
जानन्नपि न मुच्यते मुच्यते स चैव यदि शुद्धः ।।२९०।।
भावार्थः — ज्ञान बंध-पुरुषने जुदा करीने, पुरुषने मोक्ष पमाडतुं थकुं, पोतानुं संपूर्ण स्वरूप प्रगट करीने जयवंत प्रवर्ते छे. आम ज्ञाननुं सर्वोत्कृष्टपणुं कहेवुं ते ज मंगळवचन छे. १८०.
हवे, मोक्षनी प्राप्ति कई रीते थाय छे ते कहे छे. तेमां प्रथम तो, जे जीव बंधनो छेद करतो नथी परंतु मात्र बंधना स्वरूपने जाणवाथी ज संतुष्ट छे ते मोक्ष पामतो नथी — एम कहे छेः —
ज्यम पुरुष को बंधन महीं प्रतिबद्ध जे चिरकाळनो,
ते तीव्र-मंद स्वभाव तेम ज काळ जाणे बंधनो, २८८.
पण जो करे नहि छेद तो न मुकाय, बंधनवश रहे,
ने काळ बहुये जाय तोपण मुक्त ते नर नहि बने; २८९.
त्यम कर्मबंधननां प्रकृति, प्रदेश, स्थिति, अनुभागने
जाणे छतां न मुकाय जीव, जो शुद्ध तो ज मुकाय छे. २९०.
54