kahAnajainashAstramALA ]
एवमेव च क्रोधपदपरिवर्तनेन मानमायालोभमोहरागद्वेषकर्मनोकर्ममनोवचनकायश्रोत्र- चक्षुर्घ्राणरसनस्पर्शनसूत्राणि षोडश व्याख्येयान्यनया दिशान्यान्यप्यूह्यानि ।
एष खलु सामान्येनाज्ञानरूपो मिथ्यादर्शनाज्ञानाविरतिरूपस्त्रिविधः सविकारश्चैतन्यपरिणामः परस्परमविशेषदर्शनेनाविशेषज्ञानेनाविशेषरत्या च समस्तं भेदमपह्नुत्य ज्ञेयज्ञायकभावा- पन्नयोः परात्मनोः समानाधिकरण्येनानुभवनाद्धर्मोऽहमधर्मोऽहमाकाशमहं कालोऽहं पुद्गलोऽहं
evI ja rIte ‘krodh’ pad palaTAvIne mAn, mAyA, lobh, moh, rAg, dveSh, karma, nokarma, man, vachan, kAy, shrotra, chakShu, ghrAN, rasan ane sparshananAn soL sUtro vyAkhyAnarUp karavAn; ane A upadeshathI bIjAn paN vichAravAn.
bhAvArtha — agnAnarUp eTale ke mithyAdarshan-agnAn-aviratirUp traN prakAranun je savikAr chaitanyapariNAm te potAno ane parano bhed nahi jANIne ‘hun krodh chhun, hun mAn chhun’ ityAdi mAne chhe; tethI agnAnI jIv te agnAnarUp savikAr chaitanyapariNAmano kartA thAy chhe ane te agnAnarUp bhAv tenun karma thAy chhe.
have e ja vAtane visheSh kahe chhe —
gAthArtha — [ त्रिविधः ] traN prakArano [ एषः ] A [ उपयोगः ] upayog [ धर्मादिकम् ] ‘hun dharmAstikAy Adi chhun’ evo [ आत्मविकल्पं ] potAno vikalpa [ करोति ] kare chhe; tethI [ सः ] AtmA [ तस्य उपयोगस्य ] te upayogarUp [ आत्मभावस्य ] potAnA bhAvano [ कर्ता ] kartA [ भवति ] thAy chhe.
TIkA — kharekhar A sAmAnyapaNe agnAnarUp evun je mithyAdarshan-agnAn-aviratirUp traN prakAranun savikAr chaitanyapariNAm te, paranA ane potAnA avisheSh darshanathI, avisheSh gnAnathI ane avisheSh ratithI (lInatAthI) samasta bhedane chhupAvIne gneyagnAyakabhAvane pAmelAn evAn sva-paranun sAmAnya adhikaraNathI anubhavan karavAthI, ‘hun dharma chhun, hun adharma chhun, hun