kahAnajainashAstramALA ]
मूलोन्मूलं सकलमपि तत्कर्म कृत्वा बलेन ।
ज्ञानज्योतिः कवलिततमः प्रोज्जजृम्भे भरेण ।।११२।।
keTalAk loko paramArthabhUt gnAnasvarUp AtmAne to jANatA nathI ane vyavahAr darshan- gnAnachAritrarUp kriyAkAnDanA ADambarane mokShanun kAraN jANI temAn tatpar rahe chhe — teno pakShapAt kare chhe. AvA karmanayanA pakShapAtI loko — jeo gnAnane to jANatA nathI ane karmanayamAn ja khedakhinna chhe teo — sansAramAn DUbe chhe.
vaLI keTalAk loko AtmasvarUpane yathArtha jANatA nathI ane sarvathA ekAntavAdI mithyAdraShTionA upadeshathI athavA potAnI meLe ja antarangamAn gnAnanun svarUp khoTI rIte kalpI temAn pakShapAt kare chhe. potAnI pariNatimAn jarAy pher paDyA vinA teo potAne sarvathA abandh mAne chhe ane vyavahAr darshanagnAnachAritranA kriyAkAnDane nirarthak jANI chhoDI de chhe. AvA gnAnanayanA pakShapAtI loko jeo svarUpano kAI puruShArtha karatA nathI ane shubh pariNAmone chhoDI svachchhandI thaI viShay-kaShAyamAn varte chhe teo paN sansArasamudramAn DUbe chhe.
mokShamArgI jIvo gnAnarUpe pariNamatA thakA shubhAshubh karmane hey jANe chhe ane shuddha pariNatine ja upAdey jANe chhe. teo mAtra ashubh karmane ja nahi parantu shubh karmane paN chhoDI, svarUpamAn sthir thavAne nirantar udyamavant chhe — sampUrNa svarUpasthiratA thatAn sudhI teno puruShArtha karyA ja kare chhe. jyAn sudhI, puruShArthanI adhUrAshane lIdhe, shubhAshubh pariNAmothI chhUTI svarUpamAn sampUrNapaNe TakI shakAtun nathI tyAn sudhI — joke svarUpasthiratAnun anrta-Alamban (antasAdhan) to shuddha pariNati pote ja chhe topaN — anrta-Alamban lenArane jeo bAhya AlambanarUp kahevAy chhe evA (shuddha svarUpanA vichAr Adi) shubh pariNAmomAn te jIvo heyabuddhie pravarte chhe, parantu shubh karmone nirarthak gaNI chhoDI daIne svachchhandapaNe ashubh karmomAn pravartavAnI buddhi temane kadI hotI nathI. AvA jIvo — jeo ekAnt abhiprAy rahit chhe teo — karmano nAsh karI, sansArathI nivRutta thAy chhe. 111.
have puNya-pAp adhikArane pUrNa karatAn AchAryadev gnAnano mahimA kare chhe —
shlokArtha — [ पीतमोहं ] jeNe moharUpI madirA pIdhI hovAthI [ भ्रम-रस-भरात् भेदोन्मादं नाटयत् ] je bhramanA rasanA bhArathI (atishayapaNAthI) shubhAshubh karmanA bhedarUpI unmAdane (gAnDapaNAne) nachAve chhe [ तत् सकलम् अपि कर्म ] evA samasta karmane [ बलेन ] potAnA baL