260samayasAr
इति श्रीमदमृतचन्द्रसूरिविरचितायां समयसारव्याख्यायामात्मख्यातौ पुण्यपापप्ररूपकः तृतीयोऽङ्कः ।। vaDe [ मूलोन्मूलं कृत्वा ] mULathI ukheDI nAkhIne [ ज्ञानज्योतिः भरेण प्रोज्जजृम्भे ] gnAnajyoti atyant sAmarthya sahit pragaT thaI. kevI chhe te gnAnajyoti? [ कवलिततमः ] je agnAnarUpI andhakArane koLiyo karI gaI chhe arthAt jeNe agnAnarUpI andhakArano nAsh karyo chhe, [ हेला-उन्मिलत् ] je lIlAmAtrathI ( – sahaj puruShArthathI) UghaDatI – vikasatI jAy chhe ane [ परमकलया सार्धम् आरब्धकेलि ] jeNe param kaLA arthAt kevaLagnAn sAthe krIDA sharU karI chhe evI te gnAnajyoti chhe. (jyAn sudhI samyagdraShTi chhadmastha chhe tyAn sudhI gnAnajyoti kevaLagnAn sAthe shuddhanayanA baLathI parokSha krIDA kare chhe, kevaLagnAn thatAn sAkShAt thAy chhe.)
bhAvArtha — potAne (gnAnajyotine) pratibandhak karma ke je shubh ane ashubh — evA bhedarUp thaIne nAchatun hatun ane gnAnane bhulAvI detun hatun tene potAnI shaktithI ukheDI nAkhI gnAnajyoti sampUrNa sAmarthya sahit prakAshit thaI. A gnAnajyoti athavA gnAnakaLA kevaL- gnAnarUpI paramakaLAno ansh chhe ane kevaLagnAnanA sampUrNa svarUpane te jANe chhe tem ja te taraph pragati kare chhe, tethI em kahyun chhe ke ‘‘gnAnajyotie kevaLagnAn sAthe krIDA mAnDI chhe’’. gnAnakaLA sahajapaNe vikAs pAmatI jAy chhe ane chhevaTe paramakaLA arthAt kevaLagnAn thaI jAy chhe. 112.
TIkA — puNya-pAparUpe be pAtrarUp thayelun karma ek pAtrarUp thaIne (rangabhUmimAnthI) bahAr nIkaLI gayun.
bhAvArtha — karma sAmAnyapaNe ek ja chhe topaN teNe puNya-pAparUpI be pAtrono svAng dhAraN karIne rangabhUmimAn pravesh karyo hato. tene gnAne yathArthapaNe ek jANI lIdhun tyAre te ek pAtrarUp thaIne rangabhUmimAnthI bahAr nIkaLI gayun, nRitya karatun aTakI gayun.
puNya ru pAp shubhAshubhabhAvani bandh bhaye sukhadukhakarA re;
gnAn bhaye doU ek lakhai budh Ashray Adi samAn vichAre,
bandhake kAraN hain doU rUp, inhain taji jinamuni mokSha padhAre.
Am shrI samayasAranI (shrImadbhagavatkundakundAchAryadevapraNIt shrI samayasAr paramAgamanI) shrImad amRutachandrAchAryadevavirachit AtmakhyAti nAmanI TIkAmAn puNya-pApno prarUpak trIjo ank samApta thayo.