उपभुज्यमाने सति हि परद्रव्ये, तन्निमित्तः सातासातविकल्पानतिक्रमणेन tyAn sudhI — jem rogI roganI pIDA sahI shake nahi tyAre teno auShadhi Adi vaDe ilAj kare chhe tem — bhogopabhogasAmagrI vaDe viShayarUp ilAj kare chhe; parantu jem rogI rogane ke auShadhine bhalI jANato nathI tem samyagdraShTi chAritramohanA udayane ke bhogopabhogasAmagrIne bhalI jANato nathI. vaLI nishchayathI to, gnAtApaNAne lIdhe samyagdraShTi virAgI udayamAn AvelA karmane mAtra jANI ja le chhe, tenA pratye tene rAgadveShamoh nathI. A rIte rAgadveShamoh vinA ja tenA phaLane bhogavato hovAthI tene karma Asravatun nathI, Asrav vinA AgAmI bandh thato nathI ane udayamAn Avelun karma to potAno ras daIne kharI ja jAy chhe kAraN ke udayamAn AvyA pachhI karmanI sattA rahI shake ja nahi. A rIte tene navo bandh thato nathI ane udayamAn Avelun karma nirjarI gayun tethI tene kevaL nirjarA ja thaI. mATe samyagdraShTi virAgInA bhogopabhogane nirjarAnun ja nimitta kahevAmAn Avyo chhe. pUrva karma udayamAn AvIne tenun dravya kharI gayun te dravyanirjarA chhe.
have bhAvanirjarAnun svarUp kahe chhe —
gAthArtha — [ द्रव्ये उपभुज्यमाने ] vastu bhogavavAmAn AvatAn, [ सुखं वा दुःखं वा ] sukh athavA dukh [ नियमात् ] niyamathI [ जायते ] utpanna thAy chhe; [ उदीर्णं ] uday thayelA arthAt utpanna thayelA [ तत् सुखदुःखम् ] te sukhadukhane [ वेदयते ] vede chhe — anubhave chhe, [ अथ ] pachhI [ निर्जरां याति ] te (sukhadukharUp bhAv) nirjarI jAy chhe.
TIkA — paradravya bhogavavAmAn AvatAn, tenA nimitte sukharUp athavA dukharUp jIvano bhAv niyamathI ja uday thAy chhe arthAt utpanna thAy chhe, kAraN ke vedan shAtA
304