22
आत्मानं जानाति स श्रुतकेवलीत्यायाति, स तु परमार्थ एव । एवं ज्ञानज्ञानिनोर्भेदेन व्यपदिशता व्यवहारेणापि परमार्थमात्रमेव प्रतिपाद्यते, न किञ्चिदप्यतिरिक्तम् । अथ च यः श्रुतेन केवलं शुद्धमात्मानं जानाति स श्रुतकेवलीति परमार्थस्य प्रतिपादयितुमशक्यत्वाद्यः श्रुतज्ञानं सर्वं जानाति स श्रुतकेवलीति व्यवहारः परमार्थप्रतिपादकत्वेनात्मानं प्रतिष्ठापयति ।
siddha ja nathI). tethI anya pakShano abhAv hovAthI gnAn AtmA ja chhe e pakSha siddha thAy chhe. mATe shrutagnAn paN AtmA ja chhe. Am thavAthI ‘je AtmAne jANe chhe te shrutakevaLI chhe’ em ja Ave chhe; ane te to paramArtha ja chhe. A rIte gnAn ane gnAnInA bhedathI kahenAro je vyavahAr tenAthI paN paramArthamAtra ja kahevAmAn Ave chhe. tenAthI bhinna adhik kAI kahevAmAn Avatun nathI. vaLI ‘‘je shrutathI kevaL shuddha AtmAne jANe chhe te shrutakevaLI chhe’’ evA paramArthanun pratipAdan karavun ashakya hovAthI, ‘‘je sarva shrutagnAnane jANe chhe te shrutakevaLI chhe’’ evo vyavahAr paramArthanA pratipAdakapaNAthI potAne draDhapaNe sthApit kare chhe.
bhAvArtha — je shrutathI abhedarUp gnAyakamAtra shuddha AtmAne jANe chhe te shrutakevaLI chhe e to paramArtha (nishchay kathan) chhe. vaLI je sarva shrutagnAnane jANe chhe teNe paN gnAnane jANavAthI AtmAne ja jANyo kAraN ke gnAn chhe te AtmA ja chhe; tethI gnAn-gnAnIno bhed kahenAro je vyavahAr teNe paN paramArtha ja kahyo. anya kAI na kahyun. vaLI paramArthano viShay to kathanchit vachanagochar paN nathI tethI vyavahAranay ja AtmAne pragaTapaNe kahe chhe em jANavun.
have vaLI evo prashna UThe chhe ke — pahelAn em kahyun hatun ke vyavahArane angIkAr na karavo, paN jo te paramArthano kahenAr chhe to evA vyavahArane kem angIkAr na karavo? tenA uttararUp gAthAsUtra kahe chhe —