कतरदपि परेषां दूषणं नास्ति तत्र ।
भवतु विदितमस्तं यात्वबोधोऽस्मि बोधः ।।२२०।।
mATe (AchAryadev kahe chhe ke) jIvane rAgAdinun utpAdak ame paradravyane dekhatA ( – mAnatA, samajatA) nathI ke jenA par kop karIe.
bhAvArtha — AtmAne rAgAdik Upaje chhe te potAnA ja ashuddha pariNAm chhe. nishchayanayathI vichAravAmAn Ave to anyadravya rAgAdikanun upajAvanAr nathI, anyadravya temanun nimittamAtra chhe; kAraN ke anyadravyane anyadravya guNaparyAy upajAvatun nathI e niyam chhe. jeo em mAne chhe — evo ekAnt kare chhe — ke ‘paradravya ja mane rAgAdik upajAve chhe’, teo nayavibhAgane samajyA nathI, mithyAdraShTi chhe. e rAgAdik jIvanA sattvamAn Upaje chhe, paradravya to nimittamAtra chhe — em mAnavun te samyaggnAn chhe. mATe AchAryamahArAj kahe chhe ke — ame rAgadveShanI utpattimAn anya dravya par shA mATe kop karIe? rAgadveShanun Upajavun te potAno ja aparAdh chhe.
have A arthanun kaLasharUp kAvya kahe chhe —
shlokArtha — [इह] A AtmAmAn [यत् राग-द्वेष-दोष-प्रसूतिः भवति] je rAgadveSharUp doShonI utpatti thAy chhe [तत्र परेषां कतरत् अपि दूषणं नास्ति] tyAn paradravyano kAI paN doSh nathI, [तत्र स्वयम् अपराधी अयम् अबोधः सर्पति] tyAn to svayam aparAdhI evun A agnAn ja phelAy chhe; — [विदितम् भवतु] e pramANe vidit thAo ane [अबोधः अस्तं यातु] agnAn asta thaI jAo; [बोधः अस्मि] hun to gnAn chhun.
bhAvArtha — agnAnI jIv rAgadveShanI utpatti paradravyathI thatI mAnIne paradravya upar kop kare chhe ke ‘A paradravya mane rAgadveSh upajAve chhe, tene dUr karun’. evA agnAnI jIvane samajAvavAne AchAryadev upadesh kare chhe ke — rAgadveShanI utpatti agnAnathI AtmAmAn ja thAy chhe ane te AtmAnA ja ashuddha pariNAm chhe. mATe e agnAnane nAsh karo, samyaggnAn pragaT karo, AtmA gnAnasvarUp chhe em anubhav karo; paradravyane rAgadveShanun upajAvanArun mAnIne tenA par kop na karo. 220.
524