kahAnajainashAstramALA ]
भुङ्क्ते फलानि न खलु स्वत एव तृप्तः ।
निष्कर्मशर्ममयमेति दशान्तरं सः ।।२३२।।
प्रस्पष्टं नाटयित्वा प्रलयनमखिलाज्ञानसञ्चेतनायाः
पूर्णं कृत्वा स्वभावं स्वरसपरिगतं ज्ञानसञ्चेतनां स्वां
सानन्दं नाटयन्तः प्रशमरसमितः सर्वकालं पिबन्तु ।।२३३।।
te yogya ja chhe; kAraN ke A ja bhAvanAthI kevaLI thavAy chhe. kevaLagnAn UpajavAno paramArtha upAy A ja chhe. bAhya vyavahArachAritra chhe te AnA ja sAdhanarUp chhe; ane AnA vinA vyavahArachAritra shubhakarmane bAndhe chhe, mokShano upAy nathI. 231.
shlokArtha — [पूर्व - भाव - कृत - कर्म - विषद्रुमाणां फलानि यः न भुङ्क्ते ] pUrve agnAnabhAvathI karelAn je karma te karmarUpI viShavRukShonAn phaLane je puruSh (teno svAmI thaIne) bhogavato nathI ane [खलु स्वतः एव तृप्तः] kharekhar potAthI ja ( – AtmasvarUpathI ja) tRupta chhe, [सः आपात - काल - रमणीयम् उदर्क - रम्यम् निष्कर्म - शर्ममयम् दशान्तरम् एति] te puruSh, je vartamAn kALe ramaNIy chhe ane bhaviShyamAn paN jenun phaL ramaNIy chhe evI niShkarma - sukhamay dashAntarane pAme chhe (arthAt je pUrve sansAr-avasthAmAn kadI thaI nahotI evI judA prakAranI karmarahit svAdhIn sukhamay dashAne pAme chhe).
bhAvArtha — gnAnachetanAnI bhAvanAnun A phaL chhe. te bhAvanAthI jIv atyant tRupta rahe chhe — anya tRuShNA rahetI nathI, ane bhaviShyamAn kevaLagnAn upajAvI sarva karmathI rahit mokSha - avasthAne pAme chhe. 232.
‘pUrvokta rIte karmachetanA ane karmaphaLachetanAnA tyAganI bhAvanA karIne agnAnachetanAnA pralayane pragaT rIte nachAvIne, potAnA svabhAvane pUrNa karIne, gnAnachetanAne nachAvatA thakA gnAnI jano sadAkAL AnandarUp raho’ — evA upadeshanun kAvya have kahe chhe —
shlokArtha — [अविरतं कर्मणः तत्फलात् च विरतिम् अत्यन्तं भावयित्वा] gnAnI jano,