kahAnajainashAstramALA ]
न द्रव्येण खण्डयामि, न क्षेत्रेण खण्डयामि, न कालेन खण्डयामि, न भावेन खण्डयामि; सुविशुद्ध एको ज्ञानमात्रो भावोऽस्मि ।
ज्ञेयो ज्ञेयज्ञानमात्रः स नैव ।
ज्ञानज्ञेयज्ञातृमद्वस्तुमात्रः ।।२७१।।
shaktionA samudAyamay A AtmA [नय - ईक्षण - खण्डयमानः] nayonI draShTithI khanDakhanDarUp karavAmAn AvatAn [सद्यः] tatkAL [प्रणश्यति] nAsh pAme chhe; [तस्मात्] mATe hun em anubhavun chhun ke — [अनिराकृत - खण्डम् अखण्डम्] jemAnthI khanDone *nirAkRut karavAmAn AvyA nathI chhatAn je akhanD chhe, [एकम्] ek chhe, [एकान्तशान्तम्] ekAnt shAnt chhe (arthAt jemAn karmanA udayano lesh paN nathI evA atyant shAnt bhAvamay chhe) ane [अचलम्] achaL chhe (arthAt karmanA udayathI chaLAvyun chaLatun nathI) evun [चिद् महः अहम् अस्मि] chaitanyamAtra tej hun chhun.
bhAvArtha — AtmAmAn anek shaktio chhe ane ek ek shaktino grAhak ek ek nay chhe; mATe jo nayonI ekAnt draShTithI jovAmAn Ave to AtmAnA khanD khanD thaIne teno nAsh thaI jAy. Am hovAthI syAdvAdI, nayono virodh maTADIne chaitanyamAtra vastune anekashakti- samUharUp, sAmAnyavisheShasvarUp, sarvashaktimay ekagnAnamAtra anubhave chhe. evun ja vastunun svarUp chhe, emAn virodh nathI. 270.
have, gnAnI akhanD AtmAno Avo anubhav kare chhe em AchAryadev gadyamAn kahe chhe —
(gnAnI shuddhanayanun Alamban laI em anubhave chhe ke — ) hun mane arthAt mArA shuddhAtmasvarUpane nathI dravyathI khanDato ( – khanDit karato), nathI kShetrathI khanDato, nathI kALathI khanDato, nathI bhAvathI khanDato; suvishuddha ek gnAnamAtra bhAv chhun.
bhAvArtha — shuddhanayathI jovAmAn Ave to shuddha chaitanyamAtra bhAvamAn dravya - kShetra - kAL - bhAvathI kAI paN bhed dekhAto nathI. mATe gnAnI abhedagnAnasvarUp anubhavamAn bhed karato nathI.
gnAnamAtra bhAv pote ja gnAn chhe, pote ja potAnun gney chhe ane pote ja potAno gnAtA chhe — evA arthanun kAvya have kahe chhe —
shlokArtha — [यः अयं ज्ञानमात्रः भावः अहम् अस्मिः सः ज्ञेय - ज्ञानमात्रः एव न ज्ञेयः] * nirAkRut = bahiShkRut; dUr; radabAtal; nAkabUl.