यथाग्निरिन्धनमस्तीन्धनमग्निरस्त्यग्नेरिन्धनमस्तीन्धनस्याग्निरस्ति, अग्नेरिन्धनं पूर्वमासीदि- न्धनस्याग्निः पूर्वमासीत्, अग्नेरिन्धनं पुनर्भविष्यतीन्धनस्याग्निः पुनर्भविष्यतीतीन्धन एवा- सद्भूताग्निविकल्पत्वेनाप्रतिबुद्धः कश्चिल्लक्ष्येत, तथाहमेतदस्म्येतदहमस्ति ममैतदस्त्येतस्याहमस्मि, ममैतत्पूर्वमासीदेतस्याहं पूर्वमासं, ममैतत्पुनर्भविष्यत्येतस्याहं पुनर्भविष्यामीति परद्रव्य एवासद्भूतात्मविकल्पत्वेनाप्रतिबुद्धो लक्ष्येतात्मा ।
नाग्निरिन्धनमस्ति नेन्धनमग्निरस्त्यग्निरग्निरस्तीन्धनमिन्धनमस्ति नाग्नेरिन्धनमस्ति
नेन्धनस्याग्निरस्त्यग्नेरग्निरस्तीन्धनस्येन्धनमस्ति, नाग्नेरिन्धनं पूर्वमासीन्नेन्धनस्याग्निः पूर्वमासी- दग्नेरग्निः पूर्वमासीदिन्धनस्येन्धनं पूर्वमासीत्, नाग्नेरिन्धनं पुनर्भविष्यति नेन्धनस्याग्निः पुनर्भविष्यत्यग्नेरग्निः पुनर्भविष्यतीन्धनस्येन्धनं पुनर्भविष्यतीति कस्यचिदग्नावेव सद्भूताग्नि- विकल्पवन्नाहमेतदस्मि नैतदहमस्त्यहमहमस्म्येतदेतदस्ति, न ममैतदस्ति नैतस्याहमस्मि ममाहम- तु असद्भूतम्] āvo jūṭho [आत्मविकल्पं] ātmavikalpa [करोति] kare chhe te [सम्मूढः] mūḍh chhe,
mohī chhe, agnānī chhe; [तु] ane je puruṣh [भूतार्थं] paramārtha vastusvarūpane [जानन्] jāṇato thako [तम्] evo jūṭho vikalpa [न करोति] nathī karato te [असम्मूढः] mūḍh nathī, gnānī chhe.
ṭīkāḥ — (draṣhṭāntathī samajāve chheḥ) jem koī puruṣh indhan ane agnine maḷelān dekhī evo jūṭho vikalpa kare ke ‘‘agni chhe te indhan chhe, indhan chhe te agni chhe; agninun indhan chhe, indhanano agni chhe; agninun indhan pahelān hatun, indhanano agni pahelān hato; agninun indhan bhaviṣhyamān thashe, indhanano agni bhaviṣhyamān thashe’’; — āvo indhanamān ja agnino vikalpa kare te jūṭho chhe, tenāthī apratibuddha koī oḷakhāy chhe, tevī rīte koī ātmā paradravyamān ja asatyārtha ātmavikalpa (ātmāno vikalpa) kare ke ‘‘hun ā paradravya chhun, ā paradravya mujasvarūp chhe; mārun ā paradravya chhe, ā paradravyano hun chhun; mārun ā pahelān hatun, hun āno pahelān hato; mārun ā bhaviṣhyamān thashe, hun āno bhaviṣhyamān thaīsh’’; — āvā jūṭhā vikalpathī apratibuddha oḷakhāy chhe.
vaḷī agni chhe te indhan nathī, indhan chhe te agni nathī, — agni chhe te agni ja chhe, indhan chhe te indhan ja chhe; agninun indhan nathī, indhanano agni nathī, — agnino ja agni chhe, indhananun indhan chhe; agninun indhan pahelān hatun nahi, indhanano agni pahelān hato nahi, — agnino agni pahelān hato, indhananun indhan pahelān hatun; agninun indhan bhaviṣhyamān thashe nahi, indhanano agni bhaviṣhyamān thashe nahi, — agnino agni ja bhaviṣhyamān thashe, indhananun indhan ja bhaviṣhyamān thashe; — ā pramāṇe jem koīne agnimān ja satyārtha agnino vikalpa thāy te
56