Samaysar-Hindi (Kannada transliteration). Kalash: 153-162 ; Gatha: 228-236.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 20 of 34

 

Page 348 of 642
PDF/HTML Page 381 of 675
single page version

ಯಥಾ ಪುನಃ ಸ ಏವ ಪುರುಷೋ ವೃತ್ತಿನಿಮಿತ್ತಂ ನ ಸೇವತೇ ರಾಜಾನಮ್ .
ತತ್ಸೋಽಪಿ ನ ದದಾತಿ ರಾಜಾ ವಿವಿಧಾನ್ ಭೋಗಾನ್ ಸುಖೋತ್ಪಾದಕಾನ್ ..೨೨೬..
ಏವಮೇವ ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿಃ ವಿಷಯಾರ್ಥಂ ಸೇವತೇ ನ ಕರ್ಮರಜಃ .
ತತ್ತನ್ನ ದದಾತಿ ಕರ್ಮ ವಿವಿಧಾನ್ ಭೋಗಾನ್ ಸುಖೋತ್ಪಾದಕಾನ್ ..೨೨೭..
ಯಥಾ ಕಶ್ಚಿತ್ಪುರುಷಃ ಫಲಾರ್ಥಂ ರಾಜಾನಂ ಸೇವತೇ ತತಃ ಸ ರಾಜಾ ತಸ್ಯ ಫಲಂ ದದಾತಿ, ತಥಾ ಜೀವಃ
ಫಲಾರ್ಥಂ ಕರ್ಮ ಸೇವತೇ ತತಸ್ತತ್ಕರ್ಮ ತಸ್ಯ ಫಲಂ ದದಾತಿ . ಯಥಾ ಚ ಸ ಏವ ಪುರುಷ ಫಲಾರ್ಥಂ ರಾಜಾನಂ ನ
ಸೇವತೇ ತತಃ ಸ ರಾಜಾ ತಸ್ಯ ಫಲಂ ನ ದದಾತಿ, ತಥಾ ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿಃ ಫಲಾರ್ಥಂ ಕರ್ಮ ನ ಸೇವತೇ ತತಸ್ತತ್ಕರ್ಮ
ತಸ್ಯ ಫಲಂ ನ ದದಾತೀತಿ ತಾತ್ಪರ್ಯಮ್ .
ರಾಜಾ ಅಪಿ ] ವಹ ರಾಜಾ ಭೀ ಉಸೇ [ಸುಖೋತ್ಪಾದಕಾನ್ ] ಸುಖ ಉತ್ಪನ್ನ ಕ ರನೇವಾಲೇ [ವಿವಿಧಾನ್ ] ಅನೇಕ
ಪ್ರಕಾರಕೇ [ಭೋಗಾನ್ ] ಭೋಗ [ದದಾತಿ ] ದೇತಾ ಹೈ, [ಏವಮ್ ಏವ ] ಇಸೀಪ್ರಕಾರ [ಜೀವಪುರುಷಃ ] ಜೀವಪುರುಷ
[ಸುಖನಿಮಿತ್ತಮ್ ] ಸುಖಕೇ ಲಿಏ [ಕರ್ಮರಜಃ ] ಕ ರ್ಮರಜಕೀ [ಸೇವತೇ ] ಸೇವಾ ಕರತಾ ಹೈ [ತದ್ ] ತೋ [ತತ್
ಕರ್ಮ ಅಪಿ ] ವಹ ಕ ರ್ಮ ಭೀ ಉಸೇ [ಸುಖೋತ್ಪಾದಕಾನ್ ] ಸುಖ ಉತ್ಪನ್ನ ಕ ರನೇವಾಲೇ [ವಿವಿಧಾನ್ ] ಅನೇಕ
ಪ್ರಕಾರಕೇ [ಭೋಗಾನ್ ] ಭೋಗ [ದದಾತಿ ] ದೇತಾ ಹೈ
.
[ಪುನಃ ] ಔರ [ಯಥಾ ] ಜೈಸೇ [ಸಃ ಏವ ಪುರುಷಃ ] ವಹೀ ಪುರುಷ [ವೃತ್ತಿನಿಮಿತ್ತಂ ] ಆಜೀವಿಕಾಕೇ
ಲಿಯೇ [ರಾಜಾನಮ್ ] ರಾಜಾಕೀ [ನ ಸೇವತೇ ] ಸೇವಾ ನಹೀಂ ಕರತಾ [ತದ್ ] ತೋ [ಸಃ ರಾಜಾ ಅಪಿ ] ವಹ ರಾಜಾ
ಭೀ ಉಸೇೇ [ಸುಖೋತ್ಪಾದಕಾನ್ ] ಸುಖ ಉತ್ಪನ್ನ ಕ ರನೇವಾಲೇ [ವಿವಿಧಾನ್ ] ಅನೇಕ ಪ್ರಕಾರಕೇ [ಭೋಗಾನ್ ] ಭೋಗ
[ನ ದದಾತಿ ] ನಹೀಂ ದೇತಾ, [ಏವಮ್ ಏವ ] ಇಸೀಪ್ರಕಾರ [ಸಮ್ಯಗ್ದೃ+ಷ್ಟಿಃ ] ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ [ವಿಷಯಾರ್ಥಂ ] ವಿಷಯಕೇ
ಲಿಯೇ [ಕರ್ಮರಜಃ ] ಕ ರ್ಮರಜಕೀ [ನ ಸೇವತೇ ] ಸೇವಾ ನಹೀಂ ಕರತಾ, [ತದ್ ] ಇಸಲಿಯೇ [ತತ್ ಕರ್ಮ ] ವಹ ಕ ರ್ಮ
ಭೀ ಉಸೇ [ಸುಖೋತ್ಪಾದಕಾನ್ ] ಸುಖ ಉತ್ಪನ್ನ ಕ ರನೇವಾಲೇ [ವಿವಿಧಾನ್ ] ಅನೇಕ ಪ್ರಕಾರಕೇ [ಭೋಗಾನ್ ] ಭೋಗ
[ನ ದದಾತಿ ] ನಹೀಂ ದೇತಾ
.
ಟೀಕಾ : — ಜೈಸೇ ಕೋಈ ಪುರುಷ ಫಲಕೇ ಲಿಯೇ ರಾಜಾಕೀ ಸೇವಾ ಕರತಾ ಹೈ ತೋ ವಹ ರಾಜಾ ಉಸೇ ಫಲ ದೇತಾ
ಹೈ, ಇಸೀಪ್ರಕಾರ ಜೀವ ಫಲಕೇ ಲಿಯೇ ಕರ್ಮಕೀ ಸೇವಾ ಕರತಾ ಹೈ ತೋ ವಹ ಕರ್ಮ ಉಸೇ ಫಲ ದೇತಾ ಹೈ . ಔರ ಜೈಸೇ ವಹೀ
ಪುರುಷ ಫಲಕೇ ಲಿಯೇ ರಾಜಾಕೀ ಸೇವಾ ನಹೀಂ ಕರತಾ, ತೋ ವಹ ರಾಜಾ ಉಸೇ ಫಲ ನಹೀಂ ದೇತಾ, ಇಸೀ ಪ್ರಕಾರ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ
ಫಲಕೇ ಲಿಯೇ ಕರ್ಮಕೀ ಸೇವಾ ನಹೀಂ ಕರತಾ, ಇಸಲಿಯೇ ವಹ ಕರ್ಮ ಉಸೇ ಫಲ ನಹೀಂ ದೇತಾ . ಯಹ ತಾತ್ಪರ್ಯ ಹೈ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಯಹಾಂ ಏಕ ಆಶಯ ತೋ ಇಸಪ್ರಕಾರ ಹೈ : — ಅಜ್ಞಾನೀ ವಿಷಯಸುಖಕೇ ಲಿಯೇ ಅರ್ಥಾತ್
ರಂಜಿತ ಪರಿಣಾಮಕೇ ಲಿಏ ಉದಯಗತ ಕರ್ಮಕೀ ಸೇವಾ ಕರತಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ವಹ ಕರ್ಮ ಉಸೇ (ವರ್ತಮಾನಮೇಂ) ರಂಜಿತ
ಪರಿಣಾಮ ದೇತಾ ಹೈ . ಜ್ಞಾನೀ ವಿಷಯಸುಖಕೇ ಲಿಏ ಅರ್ಥಾತ್ ರಂಜಿತ ಪರಿಣಾಮಕೇ ಲಿಏ ಉದಯಾಗತ ಕರ್ಮಕೀ ಸೇವಾ
ನಹೀಂ ಕರತಾ, ಇಸಲಿಏ ವಹ ಕರ್ಮ ಉಸೇ ರಂಜಿತ ಪರಿಣಾಮ ಉತ್ಪನ ನಹೀಂ ಕರತಾ .

Page 349 of 642
PDF/HTML Page 382 of 675
single page version

(ಶಾರ್ದೂಲವಿಕ್ರೀಡಿತ)
ತ್ಯಕ್ತಂ ಯೇನ ಫಲಂ ಸ ಕರ್ಮ ಕುರುತೇ ನೇತಿ ಪ್ರತೀಮೋ ವಯಂ
ಕಿಂತ್ವಸ್ಯಾಪಿ ಕುತೋಽಪಿ ಕಿಂಚಿದಪಿ ತತ್ಕರ್ಮಾವಶೇನಾಪತೇತ್ .
ತಸ್ಮಿನ್ನಾಪತಿತೇ ತ್ವಕಮ್ಪಪರಮಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವೇ ಸ್ಥಿತೋ
ಜ್ಞಾನೀ ಕಿಂ ಕುರುತೇಽಥ ಕಿಂ ನ ಕುರುತೇ ಕರ್ಮೇತಿ ಜಾನಾತಿ ಕಃ ..೧೫೩..
ದೂಸರಾ ಆಶಯ ಇಸಪ್ರಕಾರ ಹೈ : — ಅಜ್ಞಾನೀ ಸುಖ ( – ರಾಗಾದಿಪರಿಣಾಮ) ಉತ್ಪನ್ನ ಕರನೇವಾಲೇ
ಆಗಾಮೀ ಭೋಗೋಂಕೀ ಅಭಿಲಾಷಾಸೇ ವ್ರತ, ತಪ, ಇತ್ಯಾದಿ ಶುಭ ಕರ್ಮ ಕರತಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ವಹ ಕರ್ಮ
ಉಸೇ ರಾಗಾದಿಪರಿಣಾಮ ಉತ್ಪನ್ನ ಕರನೇವಾಲೇ ಆಗಾಮೀ ಭೋಗೋಂಕೋ ದೇತಾ ಹೈ . ಜ್ಞಾನೀಕೇ ಸಮ್ಬನ್ಧಮೇಂ ಇಸಸೇ
ವಿಪರೀತ ಸಮಝನಾ ಚಾಹಿಏ . ಇಸಪ್ರಕಾರ ಅಜ್ಞಾನೀ ಫಲಕೀ ವಾಂಛಾಸೇ ಕರ್ಮ ಕರತಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಏ ವಹ ಫಲಕೋ
ಪಾತಾ ಹೈ ಔರ ಜ್ಞಾನೀ ಫಲಕೀ ವಾಂಛಾ ಬಿನಾ ಹೀ ಕರ್ಮ ಕರತಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಏ ವಹ ಫಲಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ನಹೀಂ
ಕರತಾ ..೨೨೪ ಸೇ ೨೨೭..
ಅಬ, ‘‘ಜಿಸೇ ಫಲಕೀ ವಾಂಛಾ ನಹೀಂ ಹೈ ವಹ ಕರ್ಮ ಕ್ಯೋಂ ಕರೇ ?’’ ಇಸ ಆಶಂಕಾಕೋ ದೂರ ಕರನೇಕೇ
ಲಿಏ ಕಾವ್ಯ ಕಹತೇ ಹೈಂ : —
ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — [ಯೇನ ಫಲಂ ತ್ಯಕ್ತಂ ಸಃ ಕರ್ಮ ಕುರುತೇ ಇತಿ ವಯಂ ನ ಪ್ರತೀಮಃ ] ಜಿಸನೇ ಕ ರ್ಮಕಾ
ಫಲ ಛೋಡ ದಿಯಾ ಹೈ ವಹ ಕ ರ್ಮ ಕ ರತಾ ಹೈ ಐಸೀ ಪ್ರತೀತಿ ತೋ ಹಮ ನಹೀಂ ಕ ರ ಸಕ ತೇ . [ಕಿನ್ತು ] ಕಿನ್ತು
ವಹಾಂ ಇತನಾ ವಿಶೇಷ ಹೈ ಕಿ — [ಅಸ್ಯ ಅಪಿ ಕುತಃ ಅಪಿ ಕಿಂಚಿತ್ ಅಪಿ ತತ್ ಕರ್ಮ ಅವಶೇನ ಆಪತೇತ್ ]
ಉಸೇ (ಜ್ಞಾನೀಕೋ) ಭೀ ಕಿಸೀ ಕಾರಣಸೇ ಕೋಈ ಐಸಾ ಕ ರ್ಮ ಅವಶತಾಸೇೇ ( – ಉಸಕೇ ವಶ ಬಿನಾ) ಆ ಪಡತಾ
ಹೈ . [ತಸ್ಮಿನ್ ಆಪತಿತೇ ತು ] ಉಸಕೇ ಆ ಪಡನೇ ಪರ ಭೀ, [ಅಕಮ್ಪ-ಪರಮ-ಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವೇ ಸ್ಥಿತಃ ಜ್ಞಾನೀ ]
ಜೋ ಅಕಂ ಪ ಪರಮಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವಮೇಂ ಸ್ಥಿತ ಹೈ ಐಸಾ ಜ್ಞಾನೀ [ಕರ್ಮ ] ಕ ರ್ಮ [ಕಿಂ ಕುರುತೇ ಅಥ ಕಿಂ ನ ಕುರುತೇ ]
ಕ ರತಾ ಹೈ ಯಾ ನಹೀಂ [ಇತಿ ಕಃ ಜಾನಾತಿ ] ಯಹ ಕೌನ ಜಾನತಾ ಹೈ ?
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಜ್ಞಾನೀಕೇ ಪರವಶತಾಸೇ ಕರ್ಮ ಆ ಪಡತಾ ಹೈ ತೋ ಭೀ ವಹ ಜ್ಞಾನಸೇ ಚಲಾಯಮಾನ ನಹೀಂ
ಹೋತಾ . ಇಸಲಿಯೇ ಜ್ಞಾನಸೇ ಅಚಲಾಯಮಾನ ವಹ ಜ್ಞಾನೀ ಕರ್ಮ ಕರತಾ ಹೈ ಯಾ ನಹೀಂ ಯಹ ಕೌನ ಜಾನತಾ ಹೈ ?
ಜ್ಞಾನೀಕೀ ಬಾತ ಜ್ಞಾನೀ ಹೀ ಜಾನತಾ ಹೈ . ಜ್ಞಾನೀಕೇ ಪರಿಣಾಮೋಂಕೋ ಜಾನನೇಕೀ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಅಜ್ಞಾನೀಕೀ ನಹೀಂ ಹೈ .
ಅವಿರತ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಸೇ ಲೇಕರ ಊ ಪರಕೇ ಸಭೀ ಜ್ಞಾನೀ ಹೀ ಸಮಝನಾ ಚಾಹಿಏ . ಉನಮೇಂಸೇ, ಅವಿರತ
ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ, ದೇಶವಿರತ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ಔರ ಆಹಾರವಿಹಾರ ಕರನೇವಾಲೇ ಮುನಿಯೋಂಕೇ ಬಾಹ್ಯಕ್ರಿಯಾಕರ್ಮ ಹೋತೇ ಹೈಂ,
ತಥಾಪಿ ಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವಸೇ ಅಚಲಿತ ಹೋನೇಕೇ ಕಾರಣ ನಿಶ್ಚಯಸೇ ವೇ, ಬಾಹ್ಯಕ್ರಿಯಾಕರ್ಮಕೇ ಕರ್ತಾ ನಹೀಂ ಹೈಂ, ಜ್ಞಾನಕೇ
ಹೀ ಕರ್ತಾ ಹೈಂ . ಅನ್ತರಙ್ಗ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಕೇ ಅಭಾವಸೇ ತಥಾ ಯಥಾಸಮ್ಭವ ಕಷಾಯಕೇ ಅಭಾವಸೇ ಉನಕೇ ಪರಿಣಾಮ
ಉಜ್ಜ್ವಲ ಹೈಂ . ಉಸ ಉಜ್ಜ್ವಲತಾಕೋ ಜ್ಞಾನೀ ಹೀ ಜಾನತೇ ಹೈಂ, ಮಿಥ್ಯಾದೃಷ್ಟಿ ಉಸ ಉಜ್ಜ್ವಲತಾಕೋ ನಹೀಂ ಜಾನತೇ .

Page 350 of 642
PDF/HTML Page 383 of 675
single page version

(ಶಾರ್ದೂಲವಿಕ್ರೀಡಿತ)
ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಯ ಏವ ಸಾಹಸಮಿದಂ ಕರ್ತುಂ ಕ್ಷಮನ್ತೇ ಪರಂ
ಯದ್ವಜ್ರೇಽಪಿ ಪತತ್ಯಮೀ ಭಯಚಲತ್ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಮುಕ್ತಾಧ್ವನಿ .
ಸರ್ವಾಮೇವ ನಿಸರ್ಗನಿರ್ಭಯತಯಾ ಶಂಕಾಂ ವಿಹಾಯ ಸ್ವಯಂ
ಜಾನನ್ತಃ ಸ್ವಮವಧ್ಯಬೋಧವಪುಷಂ ಬೋಧಾಚ್ಚ್ಯವನ್ತೇ ನ ಹಿ ..೧೫೪..
ಸಮ್ಮಾದ್ದಿಟ್ಠೀ ಜೀವಾ ಣಿಸ್ಸಂಕಾ ಹೋಂತಿ ಣಿಬ್ಭಯಾ ತೇಣ .
ಸತ್ತಭಯವಿಪ್ಪಮುಕ್ಕಾ ಜಮ್ಹಾ ತಮ್ಹಾ ದು ಣಿಸ್ಸಂಕಾ ..೨೨೮..
ಮಿಥ್ಯಾದೃಷ್ಟಿ ತೋ ಬಹಿರಾತ್ಮಾ ಹೈಂ, ವೇ ಬಾಹರಸೇ ಹೀ ಭಲಾ-ಬುರಾ ಮಾನತೇ ಹೈಂ; ಅನ್ತರಾತ್ಮಾಕೀ ಗತಿಕೋ ಬಹಿರಾತ್ಮಾ
ಕ್ಯಾ ಜಾನೇ ? .೧೫೩.
ಅಬ, ಇಸೀ ಅರ್ಥಕಾ ಸಮರ್ಥಕ ಔರ ಆಗಾಮೀ ಗಾಥಾಕಾ ಸೂಚಕ ಕಾವ್ಯ ಕಹತೇ ಹೈಂ : —
ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — [ಯತ್ ಭಯ-ಚಲತ್-ತ್ರೈಲೋಕ್ಯ-ಮುಕ್ತ-ಅಧ್ವನಿ ವಜ್ರೇ ಪತತಿ ಅಪಿ ] ಜಿಸಕೇ ಭಯಸೇ
ಚಲಾಯಮಾನ ಹೋತೇ ಹುವೇ — ಖಲಬಲಾತೇ ಹುವೇ — ತೀನೋಂ ಲೋಕ ಅಪನೇೇ ಮಾರ್ಗಕೋ ಛೋಡ ದೇತೇ ಹೈಂ ಐಸಾ ವಜ್ರಪಾತ ಹೋನೇ
ಪರ ಭೀ, [ಅಮೀ ] ಯೇ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ಜೀವ, [ನಿಸರ್ಗ-ನಿರ್ಭಯತಯಾ ] ಸ್ವಭಾವತಃ ನಿರ್ಭಯ ಹೋನೇಸೇೇ, [ಸರ್ವಾಮ್ ಏವ
ಶಂಕಾಂ ವಿಹಾಯ ] ಸಮಸ್ತ ಶಂಕಾಕೋ ಛೋಡಕರ, [ಸ್ವಯಂ ಸ್ವಮ್ ಅವಧ್ಯ-ಬೋಧ-ವಪುಷಂ ಜಾನನ್ತಃ ] ಸ್ವಯಂ
ಅಪನೇಕೋ (ಆತ್ಮಾಕೋ) ಜಿಸಕಾ ಜ್ಞಾನರೂಪ ಶರೀರ ಅವಧ್ಯ ಹೈ ಐಸಾ ಜಾನತೇ ಹುಏ, [ಬೋಧಾತ್ ಚ್ಯವನ್ತೇ ನ ಹಿ ]
ಜ್ಞಾನಸೇ ಚ್ಯುತ ನಹೀಂ ಹೋತೇ . [ಇದಂ ಪರಂ ಸಾಹಸಮ್ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಯಃ ಏವ ಕ ರ್ತುಂ ಕ್ಷಮನ್ತೇ ] ಐಸಾ ಪರಮ ಸಾಹಸ ಕ ರನೇಕೇ
ಲಿಯೇ ಮಾತ್ರ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ಹೀ ಸಮರ್ಥ ಹೈಂ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ಜೀವ ನಿಃಶಂಕಿತಗುಣಯುಕ್ತ ಹೋತೇ ಹೈಂ, ಇಸಲಿಯೇ ಚಾಹೇ ಜೈಸೇ ಶುಭಾಶುಭ
ಕರ್ಮೋದಯಕೇ ಸಮಯ ಭೀ ವೇ ಜ್ಞಾನರೂಪ ಹೀ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋತೇ ಹೈಂ . ಜಿಸಕೇ ಭಯಸೇ ತೀನೋಂ ಲೋಕಕೇ ಜೀವ ಕಾಂಪ
ಉಠತೇ ಹೈಂ — ಚಲಾಯಮಾನ ಹೋ ಉಠತೇ ಹೈಂ ಔರ ಅಪನಾ ಮಾರ್ಗ ಛೋಡ ದೇತೇ ಹೈಂ ಐಸಾ ವಜ್ರಪಾತ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ
ಜೀವ ಅಪನೇ ಸ್ವರೂಪಕೋ ಜ್ಞಾನಶರೀರೀ ಮಾನತಾ ಹುಆ ಜ್ಞಾನಸೇ ಚಲಾಯಮಾನ ನಹೀಂ ಹೋತಾ . ಉಸೇ ಐಸೀ ಶಂಕಾ ನಹೀಂ
ಹೋತೀ ಕಿ ಇಸ ವಜ್ರಪಾತಸೇ ಮೇರಾ ನಾಶ ಹೋ ಜಾಯೇಗಾ; ಯದಿ ಪರ್ಯಾಯಕಾ ವಿನಾಶ ಹೋ ತೋ ಠೀಕ ಹೀ ಹೈ, ಕ್ಯೋಂಕಿ
ಉಸಕಾ ತೋ ವಿನಶ್ವರ ಸ್ವಭಾವ ಹೀ ಹೈ .೧೫೪.
ಅಬ ಇಸ ಅರ್ಥಕೋ ಗಾಥಾ ದ್ವಾರಾ ಕಹತೇ ಹೈಂ : —
ಸಮ್ಯಕ್ತಿ ಜೀವ ಹೋತೇ ನಿಃಶಂಕಿತ ಇಸಹಿ ಸೇ ನಿರ್ಭಯ ರಹೇಂ .
ಹೈಂ ಸಪ್ತಭಯಪ್ರವಿಮುಕ್ತ ವೇ, ಇಸಹೀಸೇ ವೇ ನಿಃಶಂಕ ಹೈಂ ..೨೨೮..

Page 351 of 642
PDF/HTML Page 384 of 675
single page version

ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಯೋ ಜೀವಾ ನಿಶ್ಶಂಕಾ ಭವನ್ತಿ ನಿರ್ಭಯಾಸ್ತೇನ .
ಸಪ್ತಭಯವಿಪ್ರಮುಕ್ತಾ ಯಸ್ಮಾತ್ತಸ್ಮಾತ್ತು ನಿಶ್ಶಂಕಾಃ ..೨೨೮..
ಯೇನ ನಿತ್ಯಮೇವ ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಯಃ ಸಕಲಕರ್ಮಫಲನಿರಭಿಲಾಷಾಃ ಸನ್ತೋಽತ್ಯನ್ತಕರ್ಮನಿರಪೇಕ್ಷತಯಾ ವರ್ತನ್ತೇ,
ತೇನ ನೂನಮೇತೇ ಅತ್ಯನ್ತನಿಶ್ಶಂಕ ದಾರುಣಾಧ್ಯವಸಾಯಾಃ ಸನ್ತೋಽತ್ಯನ್ತನಿರ್ಭಯಾಃ ಸಮ್ಭಾವ್ಯನ್ತೇ .
(ಶಾರ್ದೂಲವಿಕ್ರೀಡಿತ)
ಲೋಕಃ ಶಾಶ್ವತ ಏಕ ಏಷ ಸಕಲವ್ಯಕ್ತೋ ವಿವಿಕ್ತಾತ್ಮನ-
ಶ್ಚಿಲ್ಲೋಕಂ ಸ್ವಯಮೇವ ಕೇವಲಮಯಂ ಯಲ್ಲೋಕಯತ್ಯೇಕಕಃ .
ಲೋಕೋಽಯಂ ನ ತವಾಪರಸ್ತದಪರಸ್ತಸ್ಯಾಸ್ತಿ ತದ್ಭೀಃ ಕುತೋ
ನಿಶ್ಶಂಕ : ಸತತಂ ಸ್ವಯಂ ಸ ಸಹಜಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸದಾ ವಿನ್ದತಿ ..೧೫೫..
ಗಾಥಾರ್ಥ : — [ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಯಃ ಜೀವಾಃ ] ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ಜೀವ [ನಿಶ್ಶಂಕಾಃ ಭವನ್ತಿ ] ನಿಃಶಂಕ ಹೋತೇ ಹೈಂ,
[ತೇನ ] ಇಸಲಿಯೇ [ನಿರ್ಭಯಾಃ ] ನಿರ್ಭಯ ಹೋತೇ ಹೈಂ; [ತು ] ಔರ [ಯಸ್ಮಾತ್ ] ಕ್ಯೋಂಕಿ [ಸಪ್ತಭಯವಿಪ್ರಮುಕ್ತಾಃ ] ವೇ
ಸಪ್ತ ಭಯೋಂಸೇ ರಹಿತ ಹೋತೇ ಹೈಂ, [ತಸ್ಮಾತ್ ] ಇಸಲಿಯೇ [ನಿಃಶಂಕಾಃ ] ನಿಃಶಂಕ ಹೋತೇ ಹೈಂ ( – ಅಡೋಲ ಹೋತೇ ಹೈಂ) .
ಟೀಕಾ : — ಕ್ಯೋಂಕಿ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ಜೀವ ಸದಾ ಹೀ ಸರ್ವ ಕರ್ಮೋಂಕೇ ಫಲಕೇ ಪ್ರತಿ ನಿರಭಿಲಾಷ ಹೋತೇ ಹೈಂ,
ಇಸಲಿಯೇ ವೇ ಕರ್ಮಕೇ ಪ್ರತಿ ಅತ್ಯನ್ತ ನಿರಪೇಕ್ಷತಯಾ ವರ್ತತೇ ಹೈಂ, ಇಸಲಿಯೇ ವಾಸ್ತವಮೇಂ ವೇ ಅತ್ಯಂತ ನಿಃಶಂಕ ದಾರುಣ
(ಸುದೃಢ) ನಿಶ್ಚಯವಾಲೇ ಹೋನೇಸೇ ಅತ್ಯನ್ತ ನಿರ್ಭಯ ಹೈಂ ಐಸೀ ಸಮ್ಭಾವನಾ ಕೀ ಜಾತೀ ಹೈ (ಅರ್ಥಾತ್ ಐಸಾ ಯೋಗ್ಯತಯಾ
ಮಾನಾ ಜಾತಾ ಹೈ ) ..೨೨೮..
ಅಬ ಸಾತ ಭಯೋಂಕೇ ಕಲಶರೂಪ ಕಾವ್ಯ ಕಹೇ ಜಾತೇ ಹೈಂ, ಉಸಮೇಂಸೇ ಪಹಲೇ ಇಹಲೋಕ ಔರ ಪರಲೋಕಕೇ
ಭಯೋಂಕಾ ಏಕ ಕಾವ್ಯ ಕಹತೇ ಹೈಂ : —
ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — [ಏಷಃ ] ಯಹ ಚಿತ್ಸ್ವರೂಪ ಲೋಕ ಹೀ [ವಿವಿಕ್ತಾತ್ಮನಃ ] ಭಿನ್ನ ಆತ್ಮಾಕಾ
(ಪರಸೇ ಭಿನ್ನರೂಪ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋನೇವಾಲೇ ಆತ್ಮಾಕಾ) [ಶಾಶ್ವತಃ ಏಕ : ಸಕ ಲ-ವ್ಯಕ್ತ : ಲೋಕ : ] ಶಾಶ್ವತ,
ಏಕ ಔರ ಸಕ ಲವ್ಯಕ್ತ ( – ಸರ್ವ ಕಾಲಮೇಂ ಪ್ರಗಟ) ಲೋಕ ಹೈ; [ಯತ್ ] ಕ್ಯೋಂಕಿ [ಕೇ ವಲಮ್ ಚಿತ್-ಲೋಕಂ ]
ಮಾತ್ರ ಚಿತ್ಸ್ವರೂಪ ಲೋಕ ಕೋ [ಅಯಂ ಸ್ವಯಮೇವ ಏಕ ಕ : ಲೋಕ ಯತಿ ] ಯಹ ಜ್ಞಾನೀ ಆತ್ಮಾ ಸ್ವಯಮೇವ
ಏಕಾಕೀ ದೇಖತಾ ಹೈ — ಅನುಭವ ಕರತಾ ಹೈ . ಯಹ ಚಿತ್ಸ್ವರೂಪ ಲೋಕ ಹೀ ತೇರಾ ಹೈ, [ತದ್-ಅಪರಃ ] ಉಸಸೇ
ಭಿನ್ನ ದೂಸರಾ ಕೋಈ ಲೋಕ — [ಅಯಂ ಲೋಕ : ಅಪರಃ ] ಯಹ ಲೋಕ ಯಾ ಪರಲೋಕ — [ತವ ನ ] ತೇರಾ ನಹೀಂ
ಹೈ ಐಸಾ ಜ್ಞಾನೀ ವಿಚಾರ ಕರತಾ ಹೈ, ಜಾನತಾ ಹೈ, [ತಸ್ಯ ತದ್-ಭೀಃ ಕು ತಃ ಅಸ್ತಿ ] ಇಸಲಿಯೇ ಜ್ಞಾನೀಕೋ
ಇಸ ಲೋಕಕಾ ತಥಾ ಪರಲೋಕ ಕಾ ಭಯ ಕ ಹಾಂಸೇ ಹೋ ? [ಸಃ ಸ್ವಯಂ ಸತತಂ ನಿಶ್ಶಂಕ : ಸಹಜಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸದಾ

Page 352 of 642
PDF/HTML Page 385 of 675
single page version

(ಶಾರ್ದೂಲವಿಕ್ರೀಡಿತ)
ಏಷೈಕೈವ ಹಿ ವೇದನಾ ಯದಚಲಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸ್ವಯಂ ವೇದ್ಯತೇ
ನಿರ್ಭೇದೋದಿತವೇದ್ಯವೇದಕಬಲಾದೇಕಂ ಸದಾನಾಕುಲೈಃ .
ನೈವಾನ್ಯಾಗತವೇದನೈವ ಹಿ ಭವೇತ್ತದ್ಭೀಃ ಕುತೋ ಜ್ಞಾನಿನೋ
ನಿಶ್ಶಂಕ : ಸತತಂ ಸ್ವಯಂ ಸ ಸಹಜಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸದಾ ವಿನ್ದತಿ ..೧೫೬..
ವಿನ್ದತಿ ] ವಹ ತೋ ಸ್ವಯಂ ನಿರನ್ತರ ನಿಃಶಙ್ಕ ವರ್ತತಾ ಹುಆ ಸಹಜ ಜ್ಞಾನಕಾ (ಅಪನೇ ಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವಕಾ) ಸದಾ
ಅನುಭವ ಕರತಾ ಹೈ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ‘ಇಸ ಭವಮೇಂ ಜೀವನ ಪರ್ಯನ್ತ ಅನುಕೂಲ ಸಾಮಗ್ರೀ ರಹೇಗೀ ಯಾ ನಹೀಂ ?’ ಐಸೀ ಚಿನ್ತಾ ರಹನಾ
ಇಹಲೋಕಕಾ ಭಯ ಹೈ . ‘ಪರಭವಮೇಂ ಮೇರಾ ಕ್ಯಾ ಹೋಗಾ ?’ ಐಸೀ ಚಿನ್ತಾಕಾ ರಹನಾ ಪರಲೋಕಕಾ ಭಯ ಹೈ . ಜ್ಞಾನೀ
ಜಾನತಾ ಹೈ ಕಿ — ಯಹ ಚೈತನ್ಯ ಹೀ ಮೇರಾ ಏಕ, ನಿತ್ಯ ಲೋಕ ಹೈ ಜೋ ಕಿ ಸದಾಕಾಲ ಪ್ರಗಟ ಹೈ . ಇಸಕೇ
ಅತಿರಿಕ್ತ ದೂಸರಾ ಕೋಈ ಲೋಕ ಮೇರಾ ನಹೀಂ ಹೈ . ಯಹ ಮೇರಾ ಚೈತನ್ಯಸ್ವರೂಪ ಲೋಕ ಕಿಸೀಕೇ ಬಿಗಾಡೇ ನಹೀಂ
ಬಿಗಡತಾ . ಐಸಾ ಜಾನನೇವಾಲೇ ಜ್ಞಾನೀಕೇ ಇಸ ಲೋಕಕಾ ಅಥವಾ ಪರಲೋಕಕಾ ಭಯ ಕಹಾಂಸೇ ಹೋ ? ಕಭೀ ನಹೀಂ
ಹೋ ಸಕತಾ . ವಹ ತೋ ಅಪನೇಕೋ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಜ್ಞಾನರೂಪ ಹೀ ಅನುಭವ ಕರತಾ ಹೈ .೧೫೫.
ಅಬ ವೇದನಾಭಯಕಾ ಕಾವ್ಯ ಕಹತೇ ಹೈಂ : —
ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — [ನಿರ್ಭೇದ-ಉದಿತ-ವೇದ್ಯ-ವೇದಕ -ಬಲಾತ್ ] ಅಭೇದಸ್ವರೂಪ ವರ್ತನೇವಾಲೇ ವೇದ್ಯ
-ವೇದಕ ಕೇ ಬಲಸೇ (ವೇದ್ಯ ಔರ ವೇದಕ ಅಭೇದ ಹೀ ಹೋತೇ ಹೈಂ ಐಸೀ ವಸ್ತುಸ್ಥಿತಿಕೇ ಬಲಸೇ) [ಯದ್ ಏಕಂ
ಅಚಲಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸ್ವಯಂ ಅನಾಕು ಲೈಃ ಸದಾ ವೇದ್ಯತೇ ] ಏಕ ಅಚಲ ಜ್ಞಾನ ಹೀ ಸ್ವಯಂ ನಿರಾಕು ಲ ಪುರುಷೋಂಕೇ ದ್ವಾರಾ
( – ಜ್ಞಾನಯೋಂಕೇ ದ್ವಾರಾ) ಸದಾ ವೇದನಮೇಂ ಆತಾ ಹೈ, [ಏಷಾ ಏಕಾ ಏವ ಹಿ ವೇದನಾ ] ಯಹ ಏಕ ಹೀ ವೇದನಾ
(ಜ್ಞಾನವೇದನ) ಜ್ಞಾನೀಯೋಂಕೇ ಹೈ . (ಆತ್ಮಾ ವೇದಕ ಹೈ ಔರ ಜ್ಞಾನ ವೇದ್ಯ ಹೈ .) [ಜ್ಞಾನಿನಃ ಅನ್ಯಾ ಆಗತ-ವೇದನಾ
ಏವ ಹಿ ನ ಏವ ಭವೇತ್ ] ಜ್ಞಾನೀಕೇ ದೂಸರೀ ಕೋಈ ಆಗತ ( – ಪುದ್ಗಲಸೇ ಉತ್ಪನ್ನ) ವೇದನಾ ಹೋತೀ ಹೀ ನಹೀಂ,
[ತದ್-ಭೀಃ ಕು ತಃ ] ಇಸಲಿಏ ಉಸೇ ವೇದನಾಕಾ ಭಯ ಕ ಹಾಂಸೇ ಹೋ ಸಕತಾ ಹೈ ? [ಸಃ ಸ್ವಯಂ ಸತತಂ ನಿಶ್ಶಂಕ :
ಸಹಜಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸದಾ ವಿನ್ದತಿ ] ವಹ ತೋ ಸ್ವಯಂ ನಿರನ್ತರ ನಿಃಶಙ್ಕ ವರ್ತತಾ ಹುಆ ಸಹಜ ಜ್ಞಾನಕಾ ಸದಾ ಅನುಭವ
ಕರತಾ ಹೈ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಸುಖ-ದುಃಖಕೋ ಭೋಗನಾ ವೇದನಾ ಹೈ . ಜ್ಞಾನೀಕೇ ಅಪನೇ ಏಕ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರ ಸ್ವರೂಪಕಾ ಹೀ
ಉಪಭೋಗ ಹೈ . ವಹ ಪುದ್ಗಲಸೇ ಹೋನೇವಾಲೀ ವೇದನಾಕೋ ವೇದನಾ ಹೀ ನಹೀಂ ಸಮಝತಾ . ಇಸಲಿಏ ಜ್ಞಾನೀಕೇ ವೇದನಾಭಯ
ನಹೀಂ ಹೈ . ವಹ ತೋ ಸದಾ ನಿರ್ಭಯ ವರ್ತತಾ ಹುಆ ಜ್ಞಾನಕಾ ಅನುಭವ ಕರತಾ ಹೈ .೧೫೬.
ಅಬ ಅರಕ್ಷಾಭಯಕಾ ಕಾವ್ಯ ಕಹತೇ ಹೈಂ : —

Page 353 of 642
PDF/HTML Page 386 of 675
single page version

(ಶಾರ್ದೂಲವಿಕ್ರೀಡಿತ)
ಯತ್ಸನ್ನಾಶಮುಪೈತಿ ತನ್ನ ನಿಯತಂ ವ್ಯಕ್ತೇ ತಿ ವಸ್ತುಸ್ಥಿತಿ-
ರ್ಜ್ಞಾನಂ ಸತ್ಸ್ವಯಮೇವ ತತ್ಕಿಲ ತತಸ್ತ್ರಾತಂ ಕಿಮಸ್ಯಾಪರೈಃ .
ಅಸ್ಯಾತ್ರಾಣಮತೋ ನ ಕಿಂಚನ ಭವೇತ್ತದ್ಭೀಃ ಕುತೋ ಜ್ಞಾನಿನೋ
ನಿಶ್ಶಂಕ : ಸತತಂ ಸ್ವಯಂ ಸ ಸಹಜಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸದಾ ವಿನ್ದತಿ ..೧೫೭..
(ಶಾರ್ದೂಲವಿಕ್ರೀಡಿತ)
ಸ್ವಂ ರೂಪಂ ಕಿಲ ವಸ್ತುನೋಽಸ್ತಿ ಪರಮಾ ಗುಪ್ತಿಃ ಸ್ವರೂಪೇ ನ ಯ-
ಚ್ಛಕ್ತ : ಕೋಽಪಿ ಪರಃ ಪ್ರವೇಷ್ಟುಮಕೃತಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸ್ವರೂಪಂ ಚ ನುಃ .
ಅಸ್ಯಾಗುಪ್ತಿರತೋ ನ ಕಾಚನ ಭವೇತ್ತದ್ಭೀಃ ಕುತೋ ಜ್ಞಾನಿನೋ
ನಿಶ್ಶಂಕ : ಸತತಂ ಸ್ವಯಂ ಸ ಸಹಜಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸದಾ ವಿನ್ದತಿ ..೧೫೮..
45
ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — [ಯತ್ ಸತ್ ತತ್ ನಾಶಂ ನ ಉಪೈತಿ ಇತಿ ವಸ್ತುಸ್ಥಿತಿಃ ನಿಯತಂ ವ್ಯಕ್ತಾ ] ಜೋ ಸತ್ ಹೈ
ವಹ ನಷ್ಟ ನಹೀಂ ಹೋತಾ ಐಸೀ ವಸ್ತುಸ್ಥಿತಿ ನಿಯಮರೂಪಸೇ ಪ್ರಗಟ ಹೈ . [ತತ್ ಜ್ಞಾನಂ ಕಿಲ ಸ್ವಯಮೇವ ಸತ್ ] ಯಹ
ಜ್ಞಾನ ಭೀ ಸ್ವಯಮೇವ ಸತ್ (ಸತ್ಸ್ವರೂಪ ವಸ್ತು) ಹೈ (ಇಸಲಿಯೇ ನಾಶಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ನಹೀಂ ಹೋತಾ), [ತತಃ ಅಪರೈಃ
ಅಸ್ಯ ತ್ರಾತಂ ಕಿಂ ] ಇಸಲಿಯೇ ಪರಕೇ ದ್ವಾರಾ ಉಸಕಾ ರಕ್ಷಣ ಕೈಸಾ ? [ಅತಃ ಅಸ್ಯ ಕಿಂಚನ ಅತ್ರಾಣಂ ನ ಭವೇತ್ ]
ಇಸಪ್ರಕಾರ (ಜ್ಞಾನ ನಿಜಸೇ ಹೀ ರಕ್ಷಿತ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ) ಉಸಕಾ ಕಿಞ್ಚಿತ್ಮಾತ್ರ ಭೀ ಅರಕ್ಷಣ ನಹೀಂ ಹೋ ಸಕತಾ
[ಜ್ಞಾನಿನಃ ತದ್-ಭೀ ಕುತಃ ] ಇಸಲಿಯೇ (ಐಸಾ ಜಾನನೇವಾಲೇ) ಜ್ಞಾನೀಕೋ ಅರಕ್ಷಾಕಾ ಭಯ ಕ ಹಾಂಸೇ ಹೋ ಸಕತಾ ?
[ಸಃ ಸ್ವಯಂ ಸತತಂ ನಿಶ್ಶಂಕಃ ಸಹಜಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸದಾ ವಿನ್ದತಿ ] ವಹ ತೋ ಸ್ವಯಂ ನಿರನ್ತರ ನಿಃಶಂಕ ವರ್ತತಾ ಹುಆ
ಸಹಜ ಜ್ಞಾನಕಾ ಸದಾ ಅನುಭವ ಕರತಾ ಹೈ
.
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಸತ್ತಾಸ್ವರೂಪ ವಸ್ತುಕಾ ಕಭೀ ನಾಶ ನಹೀಂ ಹೋತಾ . ಜ್ಞಾನ ಭೀ ಸ್ವಯಂ ಸತ್ತಾಸ್ವರೂಪ ವಸ್ತು
ಹೈ; ಇಸಲಿಏ ವಹ ಐಸಾ ನಹೀಂ ಹೈ ಕಿ ಜಿಸಕೀ ದೂಸರೋಂಕೇ ದ್ವಾರಾ ರಕ್ಷಾ ಕೀ ಜಾಯೇ ತೋ ರಹೇ, ಅನ್ಯಥಾ ನಷ್ಟ ಹೋ
ಜಾಯೇ . ಜ್ಞಾನೀ ಐಸಾ ಜಾನತಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಉಸೇ ಅರಕ್ಷಾಕಾ ಭಯ ನಹೀಂ ಹೋತಾ; ವಹ ತೋ ನಿಃಶಂಕ ವರ್ತತಾ ಹುಆ
ಸ್ವಯಂ ಅಪನೇ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಜ್ಞಾನಕಾ ಸದಾ ಅನುಭವ ಕರತಾ ಹೈ .೧೫೭.
ಅಬ ಅಗುಪ್ತಿಭಯಕಾ ಕಾವ್ಯ ಕಹತೇ ಹೈಂ : —
ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — [ಕಿಲ ಸ್ವಂ ರೂಪಂ ವಸ್ತುನಃ ಪರಮಾ ಗುಪ್ತಿಃ ಅಸ್ತಿ ] ವಾಸ್ತವಮೇಂ ವಸ್ತುಕಾ ಸ್ವ-ರೂಪ
ಹೀ (ನಿಜ ರೂಪ ಹೀ) ವಸ್ತುಕೀ ಪರಮ ‘ಗುಪ್ತಿ’ ಹೈ, [ಯತ್ ಸ್ವರೂಪೇ ಕಃ ಅಪಿ ಪರಃ ಪ್ರವೇಷ್ಟುಮ್ ನ ಶಕ್ತ : ] ಕ್ಯೋಂಕಿ
ಸ್ವರೂಪಮೇಂ ಕೋಈ ದೂಸರಾ ಪ್ರವೇಶ ನಹೀಂ ಕರ ಸಕತಾ; [ಚ ] ಔರ [ಅಕೃತಂ ಜ್ಞಾನಂ ನುಃ ಸ್ವರೂಪಂ ] ಅಕೃ ತ ಜ್ಞಾನ
( – ಜೋ ಕಿಸೀಕೇ ದ್ವಾರಾ ನಹೀಂ ಕಿಯಾ ಗಯಾ ಹೈ ಐಸಾ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಜ್ಞಾನ – ) ಪುರುಷಕಾ ಅರ್ಥಾತ್ ಆತ್ಮಾಕಾ
ಸ್ವರೂಪ ಹೈ; (ಇಸಲಿಯೇ ಜ್ಞಾನ ಆತ್ಮಾಕೀ ಪರಮ ಗುಪ್ತಿ ಹೈ .) [ಅತಃ ಅಸ್ಯ ನ ಕಾಚನ ಅಗುಪ್ತಿಃ ಭವೇತ್ ]

Page 354 of 642
PDF/HTML Page 387 of 675
single page version

(ಶಾರ್ದೂಲವಿಕ್ರೀಡಿತ)
ಪ್ರಾಣೋಚ್ಛೇದಮುದಾಹರನ್ತಿ ಮರಣಂ ಪ್ರಾಣಾಃ ಕಿಲಾಸ್ಯಾತ್ಮನೋ
ಜ್ಞಾನಂ ತತ್ಸ್ವಯಮೇವ ಶಾಶ್ವತತಯಾ ನೋಚ್ಛಿದ್ಯತೇ ಜಾತುಚಿತ್ .
ತಸ್ಯಾತೋ ಮರಣಂ ನ ಕಿಂಚನ ಭವೇತ್ತದ್ಭೀಃ ಕುತೋ ಜ್ಞಾನಿನೋ
ನಿಶ್ಶಂಕ ಸತತಂ ಸ್ವಯಂ ಸ ಸಹಜಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸದಾ ವಿನ್ದತಿ ..೧೫೯..
ಇಸಲಿಯೇ ಆತ್ಮಾಕೀ ಕಿಂಚಿತ್ಮಾತ್ರ ಭೀ ಅಗುಪ್ತತಾ ನ ಹೋನೇಸೇ [ಜ್ಞಾನಿನಃ ತದ್-ಭೀಃ ಕುತಃ ] ಜ್ಞಾನೀಕೋ ಅಗುಪ್ತಿಕಾ
ಭಯ ಕ ಹಾಂಸೇ ಹೋ ಸಕತಾ ಹೈ ? [ಸಃ ಸ್ವಯಂ ಸತತಂ ನಿಶ್ಶಂಕಃ ಸಹಜಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸದಾ ವಿನ್ದತಿ ] ವಹ ತೋ ಸ್ವಯಂ
ನಿರನ್ತರ ನಿಃಶಂಕ ವರ್ತತಾ ಹುಆ ಸಹಜ ಜ್ಞಾನಕಾ ಸದಾ ಅನುಭವ ಕರತಾ ಹೈ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ‘ಗುಪ್ತಿ’ ಅರ್ಥಾತ್ ಜಿಸಮೇಂ ಕೋಈ ಚೋರ ಇತ್ಯಾದಿ ಪ್ರವೇಶ ನ ಕರ ಸಕೇ ಐಸಾ ಕಿಲಾ, ಭೋಂಯರಾ
(ತಲಘರ) ಇತ್ಯಾದಿ; ಉಸಮೇಂ ಪ್ರಾಣೀ ನಿರ್ಭಯತಾಸೇ ನಿವಾಸ ಕರ ಸಕತಾ ಹೈ . ಐಸಾ ಗುಪ್ತ ಪ್ರದೇಶ ನ ಹೋ ಔರ ಖುಲಾ
ಸ್ಥಾನ ಹೋ ತೋ ಉಸಮೇಂ ರಹನೇವಾಲೇ ಪ್ರಾಣೀಕೋ ಅಗುಪ್ತತಾಕೇ ಕಾರಣ ಭಯ ರಹತಾ ಹೈ . ಜ್ಞಾನೀ ಜಾನತಾ ಹೈ ಕಿ — ವಸ್ತುಕೇ
ನಿಜ ಸ್ವರೂಪಮೇಂ ಕೋಈ ದೂಸರಾ ಪ್ರವೇಶ ನಹೀಂ ಕರ ಸಕತಾ, ಇಸಲಿಯೇ ವಸ್ತುಕಾ ಸ್ವರೂಪ ಹೀ ವಸ್ತುಕೀ ಪರಮ ಗುಪ್ತಿ
ಅರ್ಥಾತ್ ಅಭೇದ್ಯ ಕಿಲಾ ಹೈ . ಪುರುಷಕಾ ಅರ್ಥಾತ್ ಆತ್ಮಾಕಾ ಸ್ವರೂಪ ಜ್ಞಾನ ಹೈ; ಉಸ ಜ್ಞಾನಸ್ವರೂಪಮೇಂ ರಹಾ ಹುಆ
ಆತ್ಮಾ ಗುಪ್ತ ಹೈ, ಕ್ಯೋಂಕಿ ಜ್ಞಾನಸ್ವರೂಪಮೇಂ ದೂಸರಾ ಕೋಈ ಪ್ರವೇಶ ನಹೀಂ ಕರ ಸಕತಾ . ಐಸಾ ಜಾನನೇವಾಲೇ ಜ್ಞಾನೀಕೋ
ಅಗುಪ್ತತಾಕಾ ಭಯ ಕಹಾಂಸೇ ಹೋ ಸಕತಾ ಹೈ ? ವಹ ತೋ ನಿಃಶಂಕ ವರ್ತತಾ ಹುಆ ಅಪನೇ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಜ್ಞಾನಸ್ವರೂಪಕಾ
ನಿರನ್ತರ ಅನುಭವ ಕರತಾ ಹೈ .೧೫೮.
ಅಬ ಮರಣಭಯಕಾ ಕಾವ್ಯ ಕಹತೇ ಹೈಂ : —
ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — [ಪ್ರಾಣೋಚ್ಛೇದಮ್ ಮರಣಂ ಉದಾಹರನ್ತಿ ] ಪ್ರಾಣೋಂಕೇ ನಾಶಕೋ (ಲೋಗ) ಮರಣ ಕ ಹತೇ ಹೈಂ .
[ಅಸ್ಯ ಆತ್ಮನಃ ಪ್ರಾಣಾಃ ಕಿಲ ಜ್ಞಾನಂ ] ನಿಶ್ಚಯಸೇ ಆತ್ಮಾಕೇ ಪ್ರಾಣ ತೋ ಜ್ಞಾನ ಹೈ . [ತತ್ ಸ್ವಯಮೇವ ಶಾಶ್ವತತಯಾ
ಜಾತುಚಿತ್ ನ ಉಚ್ಛಿದ್ಯತೇ ] ವಹ (ಜ್ಞಾನ) ಸ್ವಯಮೇವ ಶಾಶ್ವತ ಹೋನೇಸೇ ಉಸಕಾ ಕ ದಾಪಿ ನಾಶ ನಹೀಂ ಹೋತಾ; [ಅತಃ
ತಸ್ಯ ಮರಣಂ ಕಿಂಚನ ನ ಭವೇತ್ ] ಇಸಲಿಯೇ ಆತ್ಮಾಕಾ ಮರಣ ಕಿಞ್ಚಿತ್ಮಾತ್ರ ಭೀ ನಹೀಂ ಹೋತಾ . [ಜ್ಞಾನಿನಃ ತದ್-
ಭೀಃ ಕುತಃ ] ಅತಃ (ಐಸಾ ಜಾನನೇವಾಲೇ) ಜ್ಞಾನೀಕೋ ಮರಣಕಾ ಭಯ ಕ ಹಾಂಸೇ ಹೋ ಸಕತಾ ಹೈ ? [ಸಃ ಸ್ವಯಂ
ಸತತಂ ನಿಶ್ಶಂಕ : ಸಹಜಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸದಾ ವಿನ್ದತಿ ] ವಹ ತೋ ಸ್ವಯಂ ನಿರನ್ತರ ನಿಃಶಂಕ ವರ್ತತಾ ಹುಆ ಸಹಜ ಜ್ಞಾನಕಾ
ಸದಾ ಅನುಭವ ಕರತಾ ಹೈ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಇನ್ದ್ರಿಯಾದಿ ಪ್ರಾಣೋಂಕೇ ನಾಶ ಹೋನೇಕೋ ಲೋಗ ಮರಣ ಕಹತೇ ಹೈಂ . ಕಿನ್ತು ಪರಮಾರ್ಥತಃ
ಆತ್ಮಾಕೇ ಇನ್ದ್ರಿಯಾದಿಕ ಪ್ರಾಣ ನಹೀಂ ಹೈಂ, ಉಸಕೇ ತೋ ಜ್ಞಾನ ಪ್ರಾಣ ಹೈಂ . ಜ್ಞಾನ ಅವಿನಾಶೀ ಹೈ — ಉಸಕಾ ನಾಶ ನಹೀಂ
ಹೋತಾ; ಅತಃ ಆತ್ಮಾಕೋ ಮರಣ ನಹೀಂ ಹೈ . ಜ್ಞಾನೀ ಐಸಾ ಜಾನತಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಉಸೇ ಮರಣಕಾ ಭಯ ನಹೀಂ ಹೈ;
ವಹ ತೋ ನಿಃಶಂಕ ವರ್ತತಾ ಹುಆ ಅಪನೇ ಜ್ಞಾನಸ್ವರೂಪಕಾ ನಿರನ್ತರ ಅನುಭವ ಕರತಾ ಹೈ .೧೫೯.

Page 355 of 642
PDF/HTML Page 388 of 675
single page version

(ಶಾರ್ದೂಲವಿಕ್ರೀಡಿತ)
ಏಕಂ ಜ್ಞಾನಮನಾದ್ಯನನ್ತಮಚಲಂ ಸಿದ್ಧಂ ಕಿಲೈತತ್ಸ್ವತೋ
ಯಾವತ್ತಾವದಿದಂ ಸದೈವ ಹಿ ಭವೇನ್ನಾತ್ರ ದ್ವಿತೀಯೋದಯಃ .
ತನ್ನಾಕಸ್ಮಿಕಮತ್ರ ಕಿಂಚನ ಭವೇತ್ತದ್ಭೀಃ ಕುತೋ ಜ್ಞಾನಿನೋ
ನಿಶ್ಶಂಕ : ಸತತಂ ಸ್ವಯಂ ಸ ಸಹಜಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸದಾ ವಿನ್ದತಿ ..೧೬೦..
ಅಬ ಆಕಸ್ಮಿಕಭಯಕಾ ಕಾವ್ಯ ಕಹತೇ ಹೈಂ : —
ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — [ಏತತ್ ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧಂ ಜ್ಞಾನಮ್ ಕಿಲ ಏಕಂ ] ಯಹ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧ ಜ್ಞಾನ ಏಕ ಹೈ,
[ಅನಾದಿ ] ಅನಾದಿ ಹೈ, [ಅನನ್ತಮ್ ] ಅನನ್ತ ಹೈ, [ಅಚಲಂ ] ಅಚಲ ಹೈ . [ಇದಂ ಯಾವತ್ ತಾವತ್ ಸದಾ ಏವ
ಹಿ ಭವೇತ್ ] ವಹ ಜಬ ತಕ ಹೈ ತಬ ತಕ ಸದಾ ಹೀ ವಹೀ ಹೈ, [ಅತ್ರ ದ್ವಿತೀಯೋದಯಃ ನ ] ಉಸಮೇಂ ದೂಸರೇಕಾ
ಉದಯ ನಹೀಂ ಹೈ . [ತತ್ ] ಇಸಲಿಯೇ [ಅತ್ರ ಆಕಸ್ಮಿಕಮ್ ಕಿಂಚನ ನ ಭವೇತ್ ] ಇಸ ಜ್ಞಾನಮೇಂ ಆಕ ಸ್ಮಿಕ
ಕುಛ ಭೀ ನಹೀಂ ಹೋತಾ . [ಜ್ಞಾನಿನಃ ತದ್-ಭೀಃ ಕುತಃ ] ಐಸಾ ಜಾನನೇವಾಲೇ ಜ್ಞಾನೀಕೋ ಅಕ ಸ್ಮಾತ್ಕಾ ಭಯ
ಕ ಹಾಂಸೇ ಹೋ ಸಕತಾ ಹೈ ? [ಸಃ ಸ್ವಯಂ ಸತತಂ ನಿಶ್ಶಂಕಃ ಸಹಜಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸದಾ ವಿನ್ದತಿ ] ವಹ ತೋ ಸ್ವಯಂ
ನಿರನ್ತರ ನಿಃಶಂಕ ವರ್ತತಾ ಹುಆ ಸಹಜ ಜ್ಞಾನಕಾ ಸದಾ ಅನುಭವ ಕರತಾ ಹೈ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ‘ಯದಿ ಕುಛ ಅನಿರ್ಧಾರಿತ ಅನಿಷ್ಟ ಏಕಾಏಕ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋಗಾ ತೋ ?’ ಐಸಾ ಭಯ ರಹನಾ
ಆಕಸ್ಮಿಕಭಯ ಹೈ . ಜ್ಞಾನೀ ಜಾನತಾ ಹೈ ಕಿ — ಆತ್ಮಾಕಾ ಜ್ಞಾನ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧ, ಅನಾದಿ, ಅನಂತ, ಅಚಲ,
ಏಕ ಹೈ . ಉಸಮೇಂ ದೂಸರಾ ಕುಛ ಉತ್ಪನ್ನ ನಹೀಂ ಹೋ ಸಕತಾ; ಇಸಲಿಯೇ ಉಸಮೇಂ ಕುಛ ಭೀ ಅನಿರ್ಧಾರಿತ ಕಹಾಂಸೇ
ಹೋಗಾ ಅರ್ಥಾತ್ ಅಕಸ್ಮಾತ್ ಕಹಾಂಸೇ ಹೋಗಾ ? ಐಸಾ ಜಾನನೇವಾಲೇ ಜ್ಞಾನೀಕೋ ಆಕಸ್ಮಿಕ ಭಯ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ವಹ
ತೋ ನಿಃಶಂಕ ವರ್ತತಾ ಹುಆ ಅಪನೇ ಜ್ಞಾನಭಾವಕಾ ನಿರನ್ತರ ಅನುಭವ ಕರತಾ ಹೈ .
ಇಸಪ್ರಕಾರ ಜ್ಞಾನೀಕೋ ಸಾತ ಭಯ ನಹೀಂ ಹೋತೇ .
ಪ್ರಶ್ನ : — ಅವಿರತಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ಆದಿಕೋ ಭೀ ಜ್ಞಾನೀ ಕಹಾ ಹೈ ಔರ ಉನಕೇ ಭಯಪ್ರಕೃತಿಕಾ ಉದಯ
ಹೋತಾ ಹೈ ತಥಾ ಉಸಕೇ ನಿಮಿತ್ತಸೇ ಉನಕೇ ಭಯ ಹೋತಾ ಹುಆ ಭೀ ದೇಖಾ ಜಾತಾ ಹೈ; ತಬ ಫಿ ರ ಜ್ಞಾನೀ ನಿರ್ಭಯ
ಕೈಸೇ ಹೈ ?
ಸಮಾಧಾನ : — ಭಯಪ್ರಕೃತಿಕೇ ಉದಯಕೇ ನಿಮಿತ್ತಸೇ ಜ್ಞಾನೀಕೋ ಭಯ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋತಾ ಹೈ . ಔರ
ಅನ್ತರಾಯಕೇ ಪ್ರಬಲ ಉದಯಸೇ ನಿರ್ಬಲ ಹೋನೇಕೇ ಕಾರಣ ಉಸ ಭಯಕೀ ವೇದನಾಕೋ ಸಹನ ನ ಕರ ಸಕನೇಸೇ ಜ್ಞಾನೀ
ಉಸ ಭಯಕಾ ಇಲಾಜ ಭೀ ಕರತಾ ಹೈ . ಪರನ್ತು ಉಸೇ ಐಸಾ ಭಯ ನಹೀಂ ಹೋತಾ ಕಿ ಜಿಸಸೇ ಜೀವ ಸ್ವರೂಪಕೇ
ಜ್ಞಾನಶ್ರದ್ಧಾನಸೇ ಚ್ಯುತ ಹೋ ಜಾಯೇ . ಔರ ಜೋ ಭಯ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋತಾ ಹೈ ವಹ ಮೋಹಕರ್ಮಕೀ ಭಯ ನಾಮಕ ಪ್ರಕೃತಿಕಾ
ದೋಷ ಹೈ; ಜ್ಞಾನೀ ಸ್ವಯಂ ಉಸಕಾ ಸ್ವಾಮೀ ಹೋಕರ ಕರ್ತಾ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ಜ್ಞಾತಾ ಹೀ ರಹತಾ ಹೈ . ಇಸಲಿಯೇ ಜ್ಞಾನೀಕೇ
ಭಯ ನಹೀಂ ಹೈ .೧೬೦.

Page 356 of 642
PDF/HTML Page 389 of 675
single page version

(ಮನ್ದಾಕ್ರಾನ್ತಾ)
ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣಸ್ವರಸನಿಚಿತಜ್ಞಾನಸರ್ವಸ್ವಭಾಜಃ ೦
ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟೇರ್ಯದಿಹ ಸಕಲಂ ಘ್ನನ್ತಿ ಲಕ್ಷ್ಮಾಣಿ ಕರ್ಮ .
ತತ್ತಸ್ಯಾಸ್ಮಿನ್ಪುನರಪಿ ಮನಾಕ್ಕರ್ಮಣೋ ನಾಸ್ತಿ ಬನ್ಧಃ
ಪೂರ್ವೋಪಾತ್ತಂ ತದನುಭವತೋ ನಿಶ್ಚಿತಂ ನಿರ್ಜ̄ರೈವ ..೧೬೧..
ಜೋ ಚತ್ತಾರಿ ವಿ ಪಾಏ ಛಿಂದದಿ ತೇ ಕಮ್ಮಬಂಧಮೋಹಕರೇ .
ಸೋ ಣಿಸ್ಸಂಕೋ ಚೇದಾ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠೀ ಮುಣೇದವ್ವೋ ..೨೨೯..
೧ ನಿಃಶಂಕಿತ=ಸನ್ದೇಹ ಅಥವಾ ಭಯ ರಹಿತ .೨ +ಶಂಕಾ=ಸನ್ದೇಹ; ಕಲ್ಪಿತ ಭಯ .
ಅಬ ಆಗೇಕೀ (ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಕೇ ನಿಃಶಂಕಿತ ಆದಿ ಚಿಹ್ನೋಂ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ) ಗಾಥಾಓಂಕಾ ಸೂಚಕ ಕಾವ್ಯ
ಕಹತೇ ಹೈಂ : —
ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — [ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣ-ಸ್ವರಸ-ನಿಚಿತ-ಜ್ಞಾನ-ಸರ್ವಸ್ವ-ಭಾಜಃ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟೇಃ ] ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣ
ನಿಜರಸಸೇ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಜ್ಞಾನಕೇ ಸರ್ವಸ್ವಕೋ ಭೋಗನೇವಾಲೇ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಕೇ [ಯದ್ ಇಹ ಲಕ್ಷ್ಮಾಣಿ ] ಜೋ ನಿಃಶಂಕಿ ತ
ಆದಿ ಚಿಹ್ನ ಹೈಂ ವೇ [ಸಕಲಂ ಕರ್ಮ ] ಸಮಸ್ತ ಕ ರ್ಮೋಂಕೋ [ಘ್ನನ್ತಿ ] ನಷ್ಟ ಕರತೇ ಹೈಂ; [ತತ್ ] ಇಸಲಿಯೇ,
[ಅಸ್ಮಿನ್ ] ಕ ರ್ಮಕಾ ಉದಯ ವರ್ತತಾ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ, [ತಸ್ಯ ] ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಕೋ [ಪುನಃ ] ಪುನಃ [ಕರ್ಮಣಃ ಬನ್ಧಃ ]
ಕ ರ್ಮಕಾ ಬನ್ಧ [ಮನಾಕ್ ಅಪಿ ] ಕಿಞ್ಚಿತ್ಮಾತ್ರ ಭೀ [ನಾಸ್ತಿ ] ನಹೀಂ ಹೋತಾ, [ಪೂರ್ವೋಪಾತ್ತಂ ] ಪರಂತು ಜೋ ಕ ರ್ಮ
ಪಹಲೇ ಬನ್ಧಾ ಥಾ [ತದ್-ಅನುಭವತಃ ] ಉಸಕೇ ಉದಯಕೋ ಭೋಗನೇ ಪರ ಉಸಕೋ [ನಿಶ್ಚಿತಂ ] ನಿಯಮಸೇ [ನಿರ್ಜರಾ
ಏವ ] ಉಸ ಕ ರ್ಮಕೀ ನಿರ್ಜರಾ ಹೀ ಹೋತೀ ಹೈ
.
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ಪಹಲೇ ಬನ್ಧೀ ಹುಈ ಭಯ ಆದಿ ಪ್ರಕೃತಿಯೋಂಕೇ ಉದಯಕೋ ಭೋಗತಾ ಹೈ ತಥಾಪಿ
೧ನಿಃಶಂಕಿತ ಆದಿ ಗುಣೋಂಕೇ ವಿದ್ಯಮಾನ ಹೋನೇಸೇ +೨ಶಂಕಾದಿಕೃತ (ಶಂಕಾದಿಕೇ ನಿಮಿತ್ತಸೇ ಹೋನೇವಾಲಾ) ಬನ್ಧ ನಹೀಂ
ಹೋತಾ, ಕಿನ್ತು ಪೂರ್ವಕರ್ಮಕೀ ನಿರ್ಜರಾ ಹೀ ಹೋತೀ ಹೈ .೧೬೧.
ಅಬ ಇಸ ಕಥನಕೋ ಗಾಥಾಓಂ ದ್ವಾರಾ ಕಹತೇ ಹೈಂ, ಉಸಮೇಂಸೇ ಪಹಲೇ ನಿಃಶಂಕಿತ ಅಂಗಕೀ (ಅಥವಾ
ನಿಃಶಂಕಿತ ಗುಣಕೀ – ಚಿಹ್ನಕೀ ) ಗಾಥಾ ಇಸಪ್ರಕಾರ ಹೈ : —
ಜೋ ಕರ್ಮಬನ್ಧನಮೋಹಕರ್ತ್ತಾ, ಪಾದ ಚಾರೋಂ ಛೇದತಾ .
ಚಿನ್ಮೂರ್ತಿ ವೋ ಶಙ್ಕಾರಹಿತ, ಸಮ್ಯಕ್ತ್ವದೃಷ್ಟೀ ಜಾನನಾ ..೨೨೯..

Page 357 of 642
PDF/HTML Page 390 of 675
single page version

ಯಶ್ಚತುರೋಽಪಿ ಪಾದಾನ್ ಛಿನತ್ತಿ ತಾನ್ ಕರ್ಮಬನ್ಧಮೋಹಕರಾನ್ .
ಸ ನಿಶ್ಶಙ್ಕಶ್ಚೇತಯಿತಾ ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿರ್ಜ್ಞಾತವ್ಯಃ ..೨೨೯..
ಯತೋ ಹಿ ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿಃ ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣೈಕಜ್ಞಾಯಕಭಾವಮಯತ್ವೇನ ಕರ್ಮಬನ್ಧಶಂಕಾಕರಮಿಥ್ಯಾತ್ವಾದಿ-
ಭಾವಾಭಾವಾನ್ನಿಶ್ಶಂಕ :, ತತೋಽಸ್ಯ ಶಂಕಾಕೃತೋ ನಾಸ್ತಿ ಬನ್ಧಃ, ಕಿನ್ತು ನಿರ್ಜ̄ರೈವ .
ಜೋ ದು ಣ ಕರೇದಿ ಕಂಖಂ ಕಮ್ಮಫಲೇಸು ತಹ ಸವ್ವಧಮ್ಮೇಸು .
ಸೋ ಣಿಕ್ಕಂಖೋ ಚೇದಾ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠೀ ಮುಣೇದವ್ವೋ ..೨೩೦..
ಯಸ್ತು ನ ಕರೋತಿ ಕಾಂಕ್ಷಾಂ ಕರ್ಮಫಲೇಷು ತಥಾ ಸರ್ವಧರ್ಮೇಷು .
ಸ ನಿಷ್ಕಾಂಕ್ಷಶ್ಚೇತಯಿತಾ ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿರ್ಜ್ಞಾತವ್ಯಃ ..೨೩೦..
೧ ಚೇತಯಿತಾ=ಚೇತನೇವಾಲಾ; ಜಾನನೇ – ದೇಖನೇವಾಲಾ; ಆತ್ಮಾ .
ಗಾಥಾರ್ಥ : — [ಯಃ ಚೇತಯಿತಾ ] ಜೋ ೧ಚೇತಯಿತಾ, [ಕರ್ಮಬನ್ಧಮೋಹಕರಾನ್ ] ಕ ರ್ಮಬಂಧ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ ಮೋಹ
ಕ ರನೇವಾಲೇ (ಅರ್ಥಾತ್ ಜೀವ ನಿಶ್ಚಯತಃ ಕ ರ್ಮಕೇ ದ್ವಾರಾ ಬಂಧಾ ಹುಆ ಹೈ ಐಸಾ ಭ್ರಮ ಕ ರನೇವಾಲೇ) [ತಾನ್ ಚತುರಃ
ಅಪಿ ಪಾದಾನ್ ] ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಾದಿ ಭಾವರೂಪ ಚಾರೋಂ ಪಾದೋಂಕೋ [ಛಿನತ್ತಿ ] ಛೇದತಾ ಹೈ, [ಸಃ ] ಉಸಕೋ
[ನಿಶ್ಶಂಕ : ] ನಿಃಶಂಕ [ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಃ ] ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ [ಜ್ಞಾತವ್ಯಃ ] ಜಾನನಾ ಚಾಹಿಯೇ .
ಟೀಕಾ : — ಕ್ಯೋಂಕಿ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ, ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣ ಏಕ ಜ್ಞಾಯಕಭಾವಮಯತಾಕೇ ಕಾರಣ ಕರ್ಮಬನ್ಧ
ಸಮ್ಬನ್ಧೀ ಶಂಕಾ ಕರನೇವಾಲೇ (ಅರ್ಥಾತ್ ಜೀವ ನಿಶ್ಚಯತಃ ಕರ್ಮಸೇ ಬಂಧಾ ಹುಆ ಹೈ ಐಸಾ ಸನ್ದೇಹ ಅಥವಾ ಭಯ
ಕರನೇವಾಲೇ) ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಾದಿ ಭಾವೋಂಕಾ (ಉಸಕೋ) ಅಭಾವ ಹೋನೇಸೇ, ನಿಃಶಂಕ ಹೈ ಇಸಲಿಯೇ ಉಸೇ ಶಂಕಾಕೃತ ಬನ್ಧ
ನಹೀಂ, ಕಿನ್ತು ನಿರ್ಜರಾ ಹೀ ಹೈ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಕೋ ಜಿಸ ಕರ್ಮಕಾ ಉದಯ ಆತಾ ಹೈ ಉಸಕಾ ವಹ, ಸ್ವಾಮಿತ್ವಕೇ ಅಭಾವಕೇ
ಕಾರಣ, ಕರ್ತಾ ನಹೀಂ ಹೋತಾ . ಇಸಲಿಯೇ ಭಯಪ್ರಕೃತಿಕಾ ಉದಯ ಆನೇ ಪರ ಭೀ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ಜೀವ ನಿಃಶಂಕ ರಹತಾ
ಹೈ, ಸ್ವರೂಪಸೇ ಚ್ಯುತ ನಹೀಂ ಹೋತಾ . ಐಸಾ ಹೋನೇಸೇ ಉಸೇ ಶಂಕಾಕೃತ ಬನ್ಧ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ಕರ್ಮ ರಸ ದೇಕರ ಖಿರ
ಜಾತೇ ಹೈಂ ..೨೨೯..
ಅಬ ನಿಃಕಾಂಕ್ಷಿತ ಗುಣಕೀ ಗಾಥಾ ಕಹತೇ ಹೈಂ : —
ಜೋ ಕರ್ಮಫಲ ಅರು ಸರ್ವ ಧರ್ಮೋಂಕೀ ನ ಕಾಂಕ್ಷಾ ಧಾರತಾ .
ಚಿನ್ಮೂರ್ತಿ ವೋ ಕಾಂಕ್ಷಾರಹಿತ, ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟೀ ಜಾನನಾ ..೨೩೦..
ಗಾಥಾರ್ಥ : — [ಯಃ ಚೇತಯಿತಾ ] ಜೋ ಚೇತಯಿತಾ [ಕರ್ಮಫಲೇಷು ] ಕ ರ್ಮೋಂಕೇ ಫಲೋಂಕೇ ಪ್ರತಿ [ತಥಾ ]

Page 358 of 642
PDF/HTML Page 391 of 675
single page version

ಯತೋ ಹಿ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಃ ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣೈಕಜ್ಞಾಯಕಭಾವಮಯತ್ವೇನ ಸರ್ವೇಷ್ವಪಿ ಕರ್ಮಫಲೇಷು ಸರ್ವೇಷು ವಸ್ತುಧರ್ಮೇಷು
ಚ ಕಾಂಕ್ಷಾಭಾವಾನ್ನಿಷ್ಕಾಂಕ್ಷಃ, ತತೋಽಸ್ಯ ಕಾಂಕ್ಷಾಕೃತೋ ನಾಸ್ತಿ ಬನ್ಧಃ, ಕಿನ್ತು ನಿರ್ಜ̄ರೈವ .
ಜೋ ಣ ಕರೇದಿ ದುಗುಂಛಂ ಚೇದಾ ಸವ್ವೇಸಿಮೇವ ಧಮ್ಮಾಣಂ .
ಸೋ ಖಲು ಣಿವ್ವಿದಿಗಿಚ್ಛೋ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠೀ ಮುಣೇದವ್ವೋ ..೨೩೧..
ಯೋ ನ ಕರೋತಿ ಜುಗುಪ್ಸಾಂ ಚೇತಯಿತಾ ಸರ್ವೇಷಾಮೇವ ಧರ್ಮಾಣಾಮ್ .
ಸ ಖಲು ನಿರ್ವಿಚಿಕಿತ್ಸಃ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿರ್ಜ್ಞಾತವ್ಯಃ ..೨೩೧..
ಯತೋ ಹಿ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಃ ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣೈಕಜ್ಞಾಯಕಭಾವಮಯತ್ವೇನ ಸರ್ವೇಷ್ವಪಿ ವಸ್ತುಧರ್ಮೇಷು ಜುಗುಪ್ಸಾ-
ತಥಾ [ಸರ್ವಧರ್ಮೇಷು ] ಸರ್ವ ಧರ್ಮೋಂಕೇ ಪ್ರತಿ [ಕಾಂಕ್ಷಾಂ ] ಕಾಂಕ್ಷಾ [ನ ತು ಕರೋತಿ ] ನಹೀಂ ಕರತಾ [ಸಃ ] ಉಸಕೋ
[ನಿಷ್ಕಾಂಕ್ಷಃ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಃ ] ನಿಷ್ಕಾಂಕ್ಷ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ [ಜ್ಞಾತವ್ಯಃ ] ಜಾನನಾ ಚಾಹಿಯೇ .
ಟೀಕಾ : — ಕ್ಯೋಂಕಿ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ, ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣ ಏಕ ಜ್ಞಾಯಕಭಾವಮಯತಾಕೇ ಕಾರಣ ಸಭೀ
ಕರ್ಮಫಲೋಂಕೇ ಪ್ರತಿ ತಥಾ ಸಮಸ್ತ ವಸ್ತುಧರ್ಮೋಂಕೇ ಪ್ರತಿ ಕಾಂಕ್ಷಾಕಾ (ಉಸೇ) ಅಭಾವ ಹೋನೇಸೇ, ನಿಷ್ಕಾಂಕ್ಷ
(ನಿರ್ವಾಂಛಕ) ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಉಸೇ ಕಾಂಕ್ಷಾಕೃತ ಬನ್ಧ ನಹೀಂ, ಕಿನ್ತು ನಿರ್ಜರಾ ಹೀ ಹೈ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಕೋ ಸಮಸ್ತ ಕರ್ಮಫಲೋಂಕೀ ವಾಂಛಾ ನಹೀಂ ಹೋತೀ; ತಥಾ ಉಸೇ ಸರ್ವ ಧರ್ಮೋಂಕೀ
ವಾಂಛಾ ನಹೀಂ ಹೋತೀ, ಅರ್ಥಾತ್ ಸುವರ್ಣತ್ವ, ಪಾಷಾಣತ್ವ ಇತ್ಯಾದಿ ತಥಾ ನಿನ್ದಾ, ಪ್ರಶಂಸಾ ಆದಿಕೇ ವಚನ ಇತ್ಯಾದಿಕ
ವಸ್ತುಧರ್ಮೋಂಕೀ ಅರ್ಥಾತ್ ಪುದ್ಗಲಸ್ವಭಾವೋಂಕೀ ಉಸೇ ವಾಂಛಾ ನಹೀಂ ಹೈ — ಉಸಕೇ ಪ್ರತಿ ಸಮಭಾವ ಹೈ, ಅಥವಾ
ಅನ್ಯಮತಾವಲಮ್ಬಿಯೋಂಕೇ ದ್ವಾರಾ ಮಾನೇ ಗಯೇ ಅನೇಕ ಪ್ರಕಾರಕೇ ಸರ್ವಥಾ ಏಕಾನ್ತಪಕ್ಷೀ ವ್ಯವಹಾರಧರ್ಮೋಂಕೀ ಉಸೇ ವಾಂಛಾ
ನಹೀಂ ಹೈ — ಉನ ಧರ್ಮೋಂಕಾ ಆದರ ನಹೀಂ ಹೈ . ಇಸಪ್ರಕಾರ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ವಾಂಛಾರಹಿತ ಹೋತಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಉಸೇ ವಾಂಛಾಸೇ
ಹೋನೇವಾಲಾ ಬನ್ಧ ನಹೀಂ ಹೋತಾ . ವರ್ತಮಾನ ವೇದನಾ ಸಹೀ ನಹೀಂ ಜಾತೀ, ಇಸಲಿಯೇ ಉಸೇ ಮಿಟಾನೇಕೇ ಉಪಚಾರಕೀ ವಾಂಛಾ
ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಕೋ ಚಾರಿತ್ರಮೋಹಕೇ ಉದಯಕೇ ಕಾರಣ ಹೋತೀ ಹೈ, ಕಿನ್ತು ವಹ ಉಸ ವಾಂಛಾಕಾ ಕರ್ತಾ ಸ್ವಯಂ ನಹೀಂ ಹೋತಾ,
ಕರ್ಮೋದಯ ಸಮಝಕರ ಉಸಕಾ ಜ್ಞಾತಾ ಹೀ ರಹತಾ ಹೈ; ಇಸಲಿಯೇ ಉಸೇ ವಾಂಛಾಕೃತ ಬನ್ಧ ನಹೀಂ ಹೋತಾ ..೨೩೦..
ಅಬ ನಿರ್ವಿಚಿಕಿತ್ಸಾ ಗುಣಕೀ ಗಾಥಾ ಕಹತೇ ಹೈಂ : —
ಸಬ ವಸ್ತುಧರ್ಮವಿಷೈಂ ಜುಗುಪ್ಸಾಭಾವ ಜೋ ನಹಿಂ ಧಾರತಾ .
ಚಿನ್ಮೂರ್ತಿ ನಿರ್ವಿಚಿಕಿತ್ಸ ವಹ, ಸದ್ದೃಷ್ಟಿ ನಿಶ್ಚಯ ಜಾನನಾ ..೨೩೧..
ಗಾಥಾರ್ಥ : — [ಯಃ ಚೇತಯಿತಾ ] ಜೋ ಚೇತಯಿತಾ [ಸರ್ವೇಷಾಮ್ ಏವ ] ಸಭೀ [ಧರ್ಮಾಣಾಮ್ ] ಧರ್ಮೋಂ
(ವಸ್ತುಕೇ ಸ್ವಭಾವೋಂ)ಕೇ ಪ್ರತಿ [ಜುಗುಪ್ಸಾಂ ] ಜುಗುಪ್ಸಾ (ಗ್ಲಾನಿ) [ನ ಕರೋತಿ ] ನಹೀಂ ಕರತಾ [ಸಃ ] ಉಸಕೋ
[ಖಲು ] ನಿಶ್ಚಯಸೇ [ನಿರ್ವಿಚಿಕಿತ್ಸಃ ] ನಿರ್ವಿಚಿಕಿತ್ಸ ( – ವಿಚಿಕಿತ್ಸಾದೋಷಸೇ ರಹಿತ) [ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಃ ]

Page 359 of 642
PDF/HTML Page 392 of 675
single page version

ಽಭಾವಾನ್ನಿರ್ವಿಚಿಕಿತ್ಸಃ, ತತೋಽಸ್ಯ ವಿಚಿಕಿತ್ಸಾಕೃತೋ ನಾಸ್ತಿ ಬನ್ಧಃ, ಕಿನ್ತು ನಿರ್ಜ̄ರೈವ .
ಜೋ ಹವದಿ ಅಸಮ್ಮೂಢೋ ಚೇದಾ ಸದ್ದಿಟ್ಠಿ ಸವ್ವಭಾವೇಸು .
ಸೋ ಖಲು ಅಮೂಢದಿಟ್ಠೀ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠೀ ಮುಣೇದವ್ವೋ ..೨೩೨..
ಯೋ ಭವತಿ ಅಸಮ್ಮೂಢಃ ಚೇತಯಿತಾ ಸದ್ದೃಷ್ಟಿಃ ಸರ್ವಭಾವೇಷು .
ಸ ಖಲು ಅಮೂಢದ್ರಷ್ಟಿಃ ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿರ್ಜ್ಞಾತವ್ಯಃ ..೨೩೨..
ಯತೋ ಹಿ ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿಃ ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣೈಕಜ್ಞಾಯಕಭಾವಮಯತ್ವೇನ ಸರ್ವೇಷ್ವಪಿ ಭಾವೇಷು
ಮೋಹಾಭಾವಾದಮೂಢದ್ರಷ್ಟಿಃ, ತತೋಽಸ್ಯ ಮೂಢದ್ರಷ್ಟಿಕೃತೋ ನಾಸ್ತಿ ಬನ್ಧಃ, ಕಿನ್ತು ನಿರ್ಜ̄ರೈವ .
ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ [ಜ್ಞಾತವ್ಯಃ ] ಜಾನನಾ ಚಾಹಿಯೇ .
ಟೀಕಾ : — ಕ್ಯೋಂಕಿ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ, ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣ ಏಕ ಜ್ಞಾಯಕಭಾವಮಯತಾಕೇ ಕಾರಣ ಸಭೀ
ವಸ್ತುಧರ್ಮೋಂಕೇ ಪ್ರತಿ ಜುಗುಪ್ಸಾಕಾ (ಉಸೇ) ಅಭಾವ ಹೋನೇಸೇ, ನಿರ್ವಿಚಿಕಿತ್ಸ ( – ಜುಗುಪ್ಸಾರಹಿತ — ಗ್ಲಾನಿರಹಿತ)
ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಉಸೇ ವಿಚಿಕಿತ್ಸಾಕೃತ ಬನ್ಧ ನಹೀಂ, ಕಿನ್ತು ನಿರ್ಜರಾ ಹೀ ಹೈ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ವಸ್ತುಕೇ ಧರ್ಮೋಂಕೇ ಪ್ರತಿ (ಅರ್ಥಾತ್ ಕ್ಷುಧಾ, ತೃಷಾ, ಶೀತ, ಉಷ್ಣ ಆದಿ ಭಾವೋಂಕೇ
ಪ್ರತಿ ತಥಾ ವಿಷ್ಟಾ ಆದಿ ಮಲಿನ ದ್ರವ್ಯೋಂಕೇ ಪ್ರತಿ) ಜುಗುಪ್ಸಾ ನಹೀಂ ಕರತಾ . ಯದ್ಯಪಿ ಉಸಕೇ ಜುಗುಪ್ಸಾ ನಾಮಕ
ಕರ್ಮಪ್ರಕೃತಿಕಾ ಉದಯ ಆತಾ ಹೈ ತಥಾಪಿ ವಹ ಸ್ವಯಂ ಉಸಕಾ ಕರ್ತಾ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ಇಸಲಿಯೇ ಉಸೇ ಜುಗುಪ್ಸಾಕೃತ
ಬನ್ಧ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ಪರನ್ತು ಪ್ರಕೃತಿ ರಸ ದೇಕರ ಖಿರ ಜಾತೀ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ನಿರ್ಜರಾ ಹೀ ಹೋತೀ ಹೈ ..೨೩೧..
ಅಬ ಅಮೂಢದೃಷ್ಟಿ ಅಂಗಕೀ ಗಾಥಾ ಕಹತೇ ಹೈಂ : —
ಸಮ್ಮೂಢ ನಹಿಂ ಸಬ ಭಾವಮೇಂ ಜೋ, — ಸತ್ಯದೃಷ್ಟೀ ಧಾರತಾ .
ವಹ ಮೂಢದೃಷ್ಟಿವಿಹೀನ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ನಿಶ್ಚಯ ಜಾನನಾ ..೨೩೨..
ಗಾಥಾರ್ಥ : — [ಯಃ ಚೇತಯಿತಾ ] ಜೋ ಚೇತಯಿತಾ [ಸರ್ವಭಾವೇಷು ] ಸಮಸ್ತ ಭಾವೋಂಮೇಂ [ಅಸಮ್ಮೂಢಃ ]
ಅಮೂಢ ಹೈ — [ಸದ್ದೃಷ್ಟಿಃ ] ಯಥಾರ್ಥ ದೃಷ್ಟಿವಾಲಾ [ಭವತಿ ] ಹೈ, [ಸಃ ] ಉಸಕೋ [ಖಲು ] ನಿಶ್ಚಯಸೇ
[ಅಮೂಢ+ಷ್ಟಿಃ ] ಅಮೂಢದೃಷ್ಟಿ [ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಃ ] ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ [ಜ್ಞಾತವ್ಯಃ ] ಜಾನನಾ ಚಾಹಿಯೇ .
ಟೀಕಾ : — ಕ್ಯೋಂಕಿ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ, ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣ ಏಕ ಜ್ಞಾಯಕಭಾವಮಯತಾಕೇ ಕಾರಣ ಸಭೀ ಭಾವೋಂಮೇಂ
ಮೋಹಕಾ (ಉಸೇ) ಅಭಾವ ಹೋನೇಸೇ ಅಮೂಢದೃಷ್ಟಿ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಉಸೇ ಮೂಢದೃಷ್ಟಿಕೃತ ಬನ್ಧ ನಹೀಂ, ಕಿನ್ತು ನಿರ್ಜರಾ ಹೀ ಹೈ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ಸಮಸ್ತ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೇ ಸ್ವರೂಪಕೋ ಯಥಾರ್ಥ ಜಾನತಾ ಹೈ; ಉಸೇ ರಾಗದ್ವೇಷಮೋಹಕಾ
ಅಭಾವ ಹೋನೇಸೇ ಕಿಸೀ ಭೀ ಪದಾರ್ಥ ಪರ ಉಸಕೀ ಅಯಥಾರ್ಥ ದೃಷ್ಟಿ ನಹೀಂ ಪಡತೀ . ಚಾರಿತ್ರಮೋಹಕೇ ಉದಯಸೇ

Page 360 of 642
PDF/HTML Page 393 of 675
single page version

ಜೋ ಸಿದ್ಧಭತ್ತಿಜುತ್ತೋ ಉವಗೂಹಣಗೋ ದು ಸವ್ವಧಮ್ಮಾಣಂ .
ಸೋ ಉವಗೂಹಣಕಾರೀ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠೀ ಮುಣೇದವ್ವೋ ..೨೩೩..
ಯಃ ಸಿದ್ಧಭಕ್ತಿ ಯುಕ್ತ : ಉಪಗೂಹನಕಸ್ತು ಸರ್ವಧರ್ಮಾಣಾಮ್ .
ಸ ಉಪಗೂಹನಕಾರೀ ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿರ್ಜ್ಞಾತವ್ಯಃ ..೨೩೩..
ಯತೋ ಹಿ ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿಃ ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣೈಕಜ್ಞಾಯಕಭಾವಮಯತ್ವೇನ ಸಮಸ್ತಾತ್ಮಶಕ್ತೀನಾಮುಪಬೃಂಹಣಾದುಪ-
ಬೃಂಹಕಃ, ತತೋಽಸ್ಯ ಜೀವಶಕ್ತಿ ದೌರ್ಬಲ್ಯಕೃತೋ ನಾಸ್ತಿ ಬನ್ಧಃ, ಕಿನ್ತು ನಿರ್ಜ̄ರೈವ .
ಇಷ್ಟಾನಿಷ್ಟ ಭಾವ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋಂ ತಥಾಪಿ ಉಸೇ ಉದಯಕೀ ಬಲವತ್ತಾ ಜಾನಕರ ವಹ ಉನ ಭಾವೋಂಕಾ ಸ್ವಯಂ ಕರ್ತಾ ನಹೀಂ
ಹೋತಾ, ಇಸಲಿಏ ಉಸೇ ಮೂಢದೃಷ್ಟಿಕೃತ ಬನ್ಧ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ಪರನ್ತು ಪ್ರಕೃತಿ ರಸ ದೇಕರ ಖಿರ ಜಾತೀ ಹೈ, ಇಸಲಿಏ
ನಿರ್ಜರಾ ಹೀ ಹೋತೀ ಹೈ ..೨೩೨..
ಅಬ ಉಪಗೂಹನ ಗುಣಕೀ ಗಾಥಾ ಕಹತೇ ಹೈಂ : —
ಜೋ ಸಿದ್ಧಭಕ್ತೀಸಹಿತ ಹೈ, ಗೋಪನ ಕರೇ ಸಬ ಧರ್ಮಕಾ .
ಚಿನ್ಮೂರ್ತಿ ವಹ ಉಪಗುಹನಕರ ಸಮ್ಯಕ್ತದೃಷ್ಟೀ ಜಾನನಾ ..೨೩೩..
ಗಾಥಾರ್ಥ : — [ಯಃ ] ಜೋ (ಚೇತಯಿತಾ) [ಸಿದ್ಧಭಕ್ತಿ ಯುಕ್ತ : ] ಸಿದ್ಧಕೀ (ಶುದ್ಧಾತ್ಮಾಕೀ) ಭಕ್ತಿಸೇ
ಯುಕ್ತ ಹೈ [ತು ] ಔರ [ಸರ್ವಧರ್ಮಾಣಾಮ್ ಉಪಗೂಹನಕಃ ] ಪರ ವಸ್ತುಕೇ ಸರ್ವ ಧರ್ಮೋಂಕೋ ಗೋಪನೇವಾಲಾ ಹೈ (ಅರ್ಥಾತ್
ರಾಗಾದಿ ಪರಭಾವೋಂಮೇಂ ಯುಕ್ತ ನಹೀಂ ಹೋತಾ) [ಸಃ ] ಉಸಕೋ [ಉಪಗೂಹನಕಾರೀ ] ಉಪಗೂಹನ ಕರನೇವಾಲಾ
[ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಃ ] ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ [ಜ್ಞಾತವ್ಯಃ ] ಜಾನನಾ ಚಾಹಿಯೇ .
ಟೀಕಾ : — ಕ್ಯೋಂಕಿ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ, ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣ ಏಕ ಜ್ಞಾಯಕಭಾವಮಯತಾಕೇ ಕಾರಣ ಸಮಸ್ತ
ಆತ್ಮಶಕ್ತಿಯೋಂಕೀ ವೃದ್ಧಿ ಕರತಾ ಹೈ ಇಸಲಿಯೇ, ಉಪಬೃಂಹಕ ಅರ್ಥಾತ್ ಆತ್ಮಶಕ್ತಿ ಬಢಾನೇವಾಲಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಉಸೇ
ಜೀವಕೀ ಶಕ್ತಿಕೀ ದುರ್ಬಲತಾಸೇ (ಮನ್ದತಾಸೇ) ಹೋನೇವಾಲೇ ಬನ್ಧ ನಹೀಂ, ಕಿನ್ತು ನಿರ್ಜರಾ ಹೀ ಹೈ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ಉಪಗೂಹನಗುಣಯುಕ್ತ ಹೈ . ಉಪಗೂಹನಕಾ ಅರ್ಥ ಛಿಪಾನಾ ಹೈ . ಯಹಾಂ
ನಿಶ್ಚಯನಯಕೋ ಪ್ರಧಾನ ಕರಕೇ ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿನೇ ಅಪನಾ ಉಪಯೋಗ ಸಿದ್ಧಭಕ್ತಿಮೇಂ ಲಗಾಯಾ ಹುಆ ಹೈ,
ಔರ ಜಹಾಂ ಉಪಯೋಗ ಸಿದ್ಧಭಕ್ತಿಮೇಂ ಲಗಾಯಾ ವಹಾಂ ಅನ್ಯ ಧರ್ಮೋಂ ಪರ ದೃಷ್ಟಿ ಹೀ ನಹೀಂ ರಹೀ, ಇಸಲಿಯೇ ವಹ ಸಮಸ್ತ
ಅನ್ಯ ಧರ್ಮೋಂಕಾ ಗೋಪನೇವಾಲಾ ಔರ ಆತ್ಮಶಕ್ತಿಕಾ ಬಢಾನೇವಾಲಾ ಹೈ .
ಇಸ ಗುಣಕಾ ದೂಸರಾ ನಾಮ ‘ಉಪಬೃಂಹಣ’ ಭೀ ಹೈ . ಉಪಬೃಂಹಣಕಾ ಅರ್ಥ ಹೈ ಬಢಾನಾ . ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿನೇ ಅಪನಾ
ಉಪಯೋಗ ಸಿದ್ಧಕೇ ಸ್ವರೂಪಮೇಂ ಲಗಾಯಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಉಸಕೇ ಆತ್ಮಾಕೀ ಸಮಸ್ತ ಶಕ್ತಿಯಾಂ ಬಢತೀ ಹೈಂ — ಆತ್ಮಾ

Page 361 of 642
PDF/HTML Page 394 of 675
single page version

ಉಮ್ಮಗ್ಗಂ ಗಚ್ಛಂತಂ ಸಗಂ ಪಿ ಮಗ್ಗೇ ಠವೇದಿ ಜೋ ಚೇದಾ .
ಸೋ ಠಿದಿಕರಣಾಜುತ್ತೋ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠೀ ಮುಣೇದವ್ವೋ ..೨೩೪..
ಉನ್ಮಾರ್ಗಂ ಗಚ್ಛನ್ತಂ ಸ್ವಕಮಪಿ ಮಾರ್ಗೇ ಸ್ಥಾಪಯತಿ ಯಶ್ಚೇತಯಿತಾ .
ಸ ಸ್ಥಿತಿಕರಣಯುಕ್ತ : ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿರ್ಜ್ಞಾತವ್ಯಃ ..೨೩೪..
ಯತೋ ಹಿ ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿಃ ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣೈಕಜ್ಞಾಯಕಭಾವಮಯತ್ವೇನ ಮಾರ್ಗಾತ್ಪ್ರಚ್ಯುತಸ್ಯಾತ್ಮನೋ ಮಾರ್ಗೇ ಏವ
ಸ್ಥಿತಿಕರಣಾತ್ ಸ್ಥಿತಿಕಾರೀ, ತತೋಽಸ್ಯ ಮಾರ್ಗಚ್ಯವನಕೃತೋ ನಾಸ್ತಿ ಬನ್ಧಃ, ಕಿನ್ತು ನಿರ್ಜ̄ರೈವ .
46
ಪುಷ್ಟ ಹೋತಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಏ ವಹ ಉಪಬೃಂಹಣ ಗುಣವಾಲಾ ಹೈ .
ಇಸಪ್ರಕಾರ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಕೇ ಆತ್ಮಶಕ್ತಿಕೀ ವೃದ್ಧಿ ಹೋತೀ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಉಸೇ ದುರ್ಬಲತಾಸೇ ಜೋ ಬನ್ಧ ಹೋತಾ
ಥಾ ವಹ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ನಿರ್ಜರಾ ಹೀ ಹೋತೀ ಹೈ . ಯದ್ಯಪಿ ಜಬ ತಕ ಅನ್ತರಾಯಕಾ ಉದಯ ಹೈ ತಬ ತಕ ನಿರ್ಬಲತಾ
ಹೈ ತಥಾಪಿ ಉಸಕೇ ಅಭಿಪ್ರಾಯಮೇಂ ನಿರ್ಬಲತಾ ನಹೀಂ ಹೈ, ಕಿನ್ತು ಅಪನೀ ಶಕ್ತಿಕೇ ಅನುಸಾರ ಕರ್ಮೋದಯಕೋ ಜೀತನೇಕಾ
ಮಹಾನ್ ಉದ್ಯಮ ವರ್ತತಾ ಹೈ ..೨೩೩..
ಅಬ ಸ್ಥಿತಿಕರಣ ಗುಣಕೀ ಗಾಥಾ ಕಹತೇ ಹೈಂ : —
ಉನ್ಮಾರ್ಗ ಜಾತೇ ಸ್ವಾತ್ಮಕೋ ಭೀ, ಮಾರ್ಗಮೇಂ ಜೋ ಸ್ಥಾಪತಾ .
ಚಿನ್ಮೂರ್ತಿ ವಹ ಥಿತಿಕರಣಯುತ, ಸಮ್ಯಕ್ತದೃಷ್ಟಿ ಜಾನನಾ ..೨೩೪..
ಗಾಥಾರ್ಥ : — [ಯಃ ಚೇತಯಿತಾ ] ಜೋ ಚೇತಯಿತಾ [ಉನ್ಮಾರ್ಗಂ ಗಚ್ಛನ್ತಂ ] ಉನ್ಮಾರ್ಗಮೇಂ ಜಾತೇ ಹುಏ
[ಸ್ವಕಮ್ ಅಪಿ ] ಅಪನೇ ಆತ್ಮಾಕೋ ಭೀ [ಮಾರ್ಗೇ ] ಮಾರ್ಗಮೇಂ [ಸ್ಥಾಪಯತಿ ] ಸ್ಥಾಪಿತ ಕರತಾ ಹೈ, [ಸಃ ]
ವಹ [ಸ್ಥಿತಿಕರಣಯುಕ್ತ : ] ಸ್ಥಿತಿಕ ರಣಯುಕ್ತ [ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಃ ] ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ [ಜ್ಞಾತವ್ಯಃ ] ಜಾನನಾ ಚಾಹಿಯೇ .
ಟೀಕಾ : — ಕ್ಯೋಂಕಿ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ, ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣ ಏಕ ಜ್ಞಾಯಕಭಾವಮಯತಾಕೇ ಕಾರಣ, ಯದಿ ಅಪನಾ
ಆತ್ಮಾ ಮಾರ್ಗಸೇ (ಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶನ-ಜ್ಞಾನಚಾರಿತ್ರರೂಪ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಸೇ) ಚ್ಯುತ ಹೋ ತೋ ಉಸೇ ಮಾರ್ಗಮೇಂ ಹೀ ಸ್ಥಿತ ಕರ
ದೇತಾ ಹೈ ಇಸಲಿಏ, ಸ್ಥಿತಿಕಾರೀ (ಸ್ಥಿತಿ ಕರನೇವಾಲಾ) ಹೈ, ಅತಃ ಉಸೇ ಮಾರ್ಗಸೇ ಚ್ಯುತ ಹೋನೇಕೇ ಕಾರಣ
ಹೋನೇವಾಲಾ ಬನ್ಧ ನಹೀಂ, ಕಿನ್ತು ನಿರ್ಜರಾ ಹೀ ಹೈ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಜೋ, ಅಪನೇ ಸ್ವರೂಪರೂಪ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಸೇ ಚ್ಯುತ ಹೋತೇ ಹುಏ ಅಪನೇ ಆತ್ಮಾಕೋ ಮಾರ್ಗಮೇಂ
(ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಮೇಂ) ಸ್ಥಿತ ಕರತಾ ಹೈ ವಹ ಸ್ಥಿತಿಕರಣಗುಣಯುಕ್ತ ಹೈ . ಉಸೇ ಮಾರ್ಗಸೇ ಚ್ಯುತ ಹೋನೇಕೇ ಕಾರಣ
ಹೋನೇವಾಲಾ ಬನ್ಧ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ಕಿನ್ತು ಉದಯಾಗತ ಕರ್ಮ ರಸ ದೇಕರ ಖಿರ ಜಾತೇ ಹೈಂ, ಇಸಲಿಏ ನಿರ್ಜರಾ ಹೀ
ಹೋತೀ ಹೈ ..೨೩೪..

Page 362 of 642
PDF/HTML Page 395 of 675
single page version

★ಅನುಪಲಬ್ಧಿ=ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ನಹೀಂ ಹೋನಾ ವಹ; ಅಜ್ಞಾನ; ಅಪ್ರಾಪ್ತಿ .
ಜೋ ಕುಣದಿ ವಚ್ಛಲತ್ತಂ ತಿಣ್ಹಂ ಸಾಹೂಣ ಮೋಕ್ಖಮಗ್ಗಮ್ಹಿ .
ಸೋ ವಚ್ಛಲಭಾವಜುದೋ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠೀ ಮುಣೇದವ್ವೋ ..೨೩೫..
ಯಃ ಕರೋತಿ ವತ್ಸಲತ್ವಂ ತ್ರಯಾಣಾಂ ಸಾಧೂನಾಂ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗೇ .
ಸ ವತ್ಸಲಭಾವಯುತಃ ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿರ್ಜ್ಞಾತವ್ಯಃ ..೨೩೫..
ಯತೋ ಹಿ ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿಃ ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣೈಕಜ್ಞಾಯಕಭಾವಮಯತ್ವೇನ ಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶನಜ್ಞಾನಚಾರಿತ್ರಾಣಾಂ ಸ್ವ-
ಸ್ಮಾದಭೇದಬುದ್ಧಯಾ ಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶನಾನ್ಮಾರ್ಗವತ್ಸಲಃ, ತತೋಽಸ್ಯ ಮಾರ್ಗಾನುಪಲಮ್ಭಕೃತೋ ನಾಸ್ತಿ ಬನ್ಧಃ, ಕಿನ್ತು
ನಿರ್ಜ̄ರೈವ .
ಅಬ ವಾತ್ಸಲ್ಯ ಗುಣಕೀ ಗಾಥಾ ಕಹತೇ ಹೈಂ : —
ಜೋ ಮೋಕ್ಷಪಥಮೇಂ ‘ಸಾಧು’ತ್ರಯಕಾ ವತ್ಸಲತ್ವ ಕರೇ ಅಹಾ !
ಚಿನ್ಮೂರ್ತಿ ವಹ ವಾತ್ಸಲ್ಯಯುತ, ಸಮ್ಯಕ್ತದೃಷ್ಟೀ ಜಾನನಾ ..೨೩೫..
ಗಾಥಾರ್ಥ : — [ಯಃ ] ಜೋ (ಚೇತಯಿತಾ) [ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗೇ ] ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಮೇಂ ಸ್ಥಿತ [ತ್ರಯಾಣಾಂ
ಸಾಧೂನಾಂ ] ಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶನ-ಜ್ಞಾನ-ಚಾರಿತ್ರರೂಪ ತೀನ ಸಾಧಕೋಂ — ಸಾಧನೋಂಕೇ ಪ್ರತಿ (ಅಥವಾ ವ್ಯವಹಾರಸೇ
ಆಚಾರ್ಯ, ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಔರ ಮುನಿ — ಇನ ತೀನ ಸಾಧುಓಂಕೇ ಪ್ರತಿ) [ವತ್ಸಲತ್ವಂ ಕರೋತಿ ] ವಾತ್ಸಲ್ಯ ಕ ರತಾ
ಹೈ, [ಸಃ ] ವಹ [ವತ್ಸಲಭಾವಯುತಃ ] ವತ್ಸಲಭಾವಸೇ ಯುಕ್ತ [ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಃ ] ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ [ಜ್ಞಾತವ್ಯಃ ]
ಜಾನನಾ ಚಾಹಿಯೇ .
ಟೀಕಾ : — ಕ್ಯೋಂಕಿ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ, ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣ ಏಕ ಜ್ಞಾಯಕಭಾವಮಯತಾಕೇ ಕಾರಣ ಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶನ-
ಜ್ಞಾನ-ಚಾರಿತ್ರಕೋ ಅಪನೇಸೇ ಅಭೇದಬುದ್ಧಿಸೇ ಸಮ್ಯಕ್ತಯಾ ದೇಖತಾ ( – ಅನುಭವ ಕರತಾ) ಹೈ ಇಸಲಿಯೇ,
ಮಾರ್ಗವತ್ಸಲ ಅರ್ಥಾತ್ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಕೇ ಪ್ರತಿ ಅತಿ ಪ್ರೀತಿವಾಲಾ ಹೈ , ಇಸಲಿಯೇ ಉಸೇ ಮಾರ್ಗಕೀ ★ಅನುಪಲಬ್ಧಿಸೇ
ಹೋನೇವಾಲಾ ಬನ್ಧ ನಹೀಂ, ಕಿನ್ತು ನಿರ್ಜರಾ ಹೀ ಹೈ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ವತ್ಸಲತ್ವಕಾ ಅರ್ಥ ಹೈ ಪ್ರೀತಿಭಾವ . ಜೋ ಜೀವ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗರೂಪ ಅಪನೇ ಸ್ವರೂಪಕೇ
ಪ್ರತಿ ಪ್ರೀತಿವಾಲಾ – ಅನುರಾಗವಾಲಾ ಹೋ ಉಸೇ ಮಾರ್ಗಕೀ ಅಪ್ರಾಪ್ತಿಸೇ ಹೋನೇವಾಲಾ ಬನ್ಧ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ಪರನ್ತು ಕರ್ಮ
ರಸ ದೇಕರ ಖಿರ ಜಾತೇ ಹೈಂ, ಇಸಲಿಯೇ ನಿರ್ಜರಾ ಹೀ ಹೋತೀ ಹೈ ..೨೩೫..

Page 363 of 642
PDF/HTML Page 396 of 675
single page version

ವಿಜ್ಜಾರಹಮಾರೂಢೋ ಮಣೋರಹಪಹೇಸು ಭಮಇ ಜೋ ಚೇದಾ .
ಸೋ ಜಿಣಣಾಣಪಹಾವೀ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠೀ ಮುಣೇದವ್ವೋ ..೨೩೬..
ವಿದ್ಯಾರಥಮಾರೂಢಃ ಮನೋರಥಪಥೇಷು ಭ್ರಮತಿ ಯಶ್ಚೇತಯಿತಾ .
ಸ ಜಿನಜ್ಞಾನಪ್ರಭಾವೀ ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿರ್ಜ್ಞಾತವ್ಯಃ ..೨೩೬..
ಯತೋ ಹಿ ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿಃ, ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣೈಕಜ್ಞಾಯಕಭಾವಮಯತ್ವೇನ ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಸಮಸ್ತಶಕ್ತಿ ಪ್ರಬೋಧೇನ
ಪ್ರಭಾವಜನನಾತ್ಪ್ರಭಾವನಾಕರಃ, ತತೋಽಸ್ಯ ಜ್ಞಾನಪ್ರಭಾವನಾಽಪ್ರಕರ್ಷಕೃತೋ ನಾಸ್ತಿ ಬನ್ಧಃ, ಕಿನ್ತು ನಿರ್ಜ̄ರೈವ .
ಅಬ ಪ್ರಭಾವನಾ ಗುಣಕೀ ಗಾಥಾ ಕಹತೇ ಹೈಂ : —
ಚಿನ್ಮೂರ್ತಿ ಮನ-ರಥಪನ್ಥಮೇಂ, ವಿದ್ಯಾರಥಾರೂಢ ಘೂಮತಾ .
ಜಿನರಾಜಜ್ಞಾನಪ್ರಭಾವಕರ ಸಮ್ಯಕ್ತದೃಷ್ಟೀ ಜಾನನಾ ..೨೩೬..
ಗಾಥಾರ್ಥ : — [ಯಃ ಚೇತಯಿತಾ ] ಜೋ ಚೇತಯಿತಾ [ವಿದ್ಯಾರಥಮ್ ಆರೂಢಃ ] ವಿದ್ಯಾರೂಪ ರಥ ಪರ
ಆರೂಢ ಹುಆ ( – ಚಢಾ ಹುಆ) [ಮನೋರಥಪಥೇಷು ] ಮನರೂಪ ರಥಕೇ ಪಥಮೇಂ (ಜ್ಞಾನರೂಪ ರಥಕೇ ಚಲನೇಕೇ
ಮಾರ್ಗಮೇಂ) [ಭ್ರಮತಿ ] ಭ್ರಮಣ ಕ ರತಾ ಹೈ, [ಸಃ ] ವಹ [ಜಿನಜ್ಞಾನಪ್ರಭಾವೀ ] ಜಿನೇನ್ದ್ರಭಗವಾನಕೇ ಜ್ಞಾನಕೀ
ಪ್ರಭಾವನಾ ಕ ರನೇವಾಲಾ [ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಃ ] ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ [ಜ್ಞಾತವ್ಯಃ ] ಜಾನನಾ ಚಾಹಿಯೇ .
ಟೀಕಾ : — ಕ್ಯೋಂಕಿ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ, ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣ ಏಕ ಜ್ಞಾಯಕಭಾವಮಯತಾಕೇ ಕಾರಣ ಜ್ಞಾನಕೀ ಸಮಸ್ತ
ಶಕ್ತಿಕೋ ಪ್ರಗಟ ಕರನೇ – ವಿಕಸಿತ ಕರನೇ – ಫೈ ಲಾನೇಕೇ ದ್ವಾರಾ ಪ್ರಭಾವ ಉತ್ಪನ್ನ ಕರತಾ ಹೈ ಇಸಲಿಏ, ಪ್ರಭಾವನಾ
ಕರನೇವಾಲಾ ಹೈ, ಅತಃ ಉಸೇ ಜ್ಞಾನಕೀ ಪ್ರಭಾವನಾಕೇ ಅಪ್ರಕರ್ಷಸೇ (ಜ್ಞಾನಕೀ ಪ್ರಭಾವನಾ ನ ಬಢಾನೇಸೇ) ಹೋನೇವಾಲಾ
ಬನ್ಧ ನಹೀಂ, ಕಿನ್ತು ನಿರ್ಜರಾ ಹೀ ಹೈ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಪ್ರಭಾವನಾಕಾ ಅರ್ಥ ಹೈ ಪ್ರಗಟ ಕರನಾ, ಉದ್ಯೋತ ಕರನಾ ಇತ್ಯಾದಿ; ಇಸಲಿಏ ಜೋ ಅಪನೇ
ಜ್ಞಾನಕೋ ನಿರನ್ತರ ಅಭ್ಯಾಸಕೇ ದ್ವಾರಾ ಪ್ರಗಟ ಕರತಾ ಹೈ — ಬಢಾತಾ ಹೈ, ಉಸಕೇ ಪ್ರಭಾವನಾ ಅಂಗ ಹೋತಾ ಹೈ . ಉಸೇ
ಅಪ್ರಭಾವನಾಕೃತ ಕರ್ಮಬನ್ಧ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ಕಿನ್ತು ಕರ್ಮ ರಸ ದೇಕರ ಖಿರ ಜಾತೇ ಹೈಂ, ಇಸಲಿಏ ಉಸಕೇ ನಿರ್ಜರಾ ಹೀ ಹೈ .
ಇಸ ಗಾಥಾಮೇಂ ನಿಶ್ಚಯಪ್ರಭಾವನಾಕಾ ಸ್ವರೂಪ ಕಹಾ ಹೈ . ಜೈಸೇ ಜಿನಬಿಮ್ಬಕೋ ರಥಾರೂಢ ಕರಕೇ ನಗರ,
ವನ ಇತ್ಯಾದಿಮೇಂ ಫಿ ರಾಕರ ವ್ಯವಹಾರಪ್ರಭಾವನಾ ಕೀ ಜಾತೀ ಹೈ, ಇಸೀಪ್ರಕಾರ ಜೋ ವಿದ್ಯಾರೂಪ (ಜ್ಞಾನರೂಪ) ರಥಮೇಂ
ಆತ್ಮಾಕೋ ವಿರಾಜಮಾನ ಕರಕೇ ಮನರೂಪ (ಜ್ಞಾನರೂಪ) ಮಾರ್ಗಮೇಂ ಭ್ರಮಣ ಕರತಾ ಹೈ ವಹ ಜ್ಞಾನಕೀ ಪ್ರಭಾವನಾಯುಕ್ತ
ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ಹೈ, ವಹ ನಿಶ್ಚಯಪ್ರಭಾವನಾ ಕರನೇವಾಲಾ ಹೈ .
ಇಸಪ್ರಕಾರ ಊ ಪರಕೀ ಗಾಥಾಓಂಮೇಂ ಯಹ ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ಜ್ಞಾನೀಕೋ ನಿಃಶಂಕಿತ ಆದಿ ಆಠ

Page 364 of 642
PDF/HTML Page 397 of 675
single page version

(ಮನ್ದಾಕ್ರಾನ್ತಾ)
ರುನ್ಧನ್ ಬನ್ಧಂ ನವಮಿತಿ ನಿಜೈಃ ಸಂಗತೋಽಷ್ಟಾಭಿರಂಗೈಃ
ಪ್ರಾಗ್ಬದ್ಧಂ ತು ಕ್ಷಯಮುಪನಯನ್ ನಿರ್ಜರೋಜ್ಜೃಮ್ಭಣೇನ .
ಗುಣ ನಿರ್ಜರಾಕೇ ಕಾರಣ ಹೈಂ . ಇಸೀಪ್ರಕಾರ ಸಮ್ಯಕ್ತ್ವಕೇ ಅನ್ಯ ಗುಣ ಭೀ ನಿರ್ಜರಾಕೇ ಕಾರಣ ಜಾನನಾ ಚಾಹಿಏ .
ಇಸ ಗ್ರನ್ಥಮೇಂ ನಿಶ್ಚಯನಯಪ್ರಧಾನ ಕಥನ ಹೋನೇಸೇ ಯಹಾಂ ನಿಃಶಂಕಿತಾದಿ ಗುಣೋಂಕಾ ನಿಶ್ಚಯ ಸ್ವರೂಪ (ಸ್ವ-
ಆಶ್ರಿತ ಸ್ವರೂಪ) ಬತಾಯಾ ಗಯಾ ಹೈ . ಉಸಕಾ ಸಾರಾಂಶ ಇಸಪ್ರಕಾರ ಹೈ : — ಜೋ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ಆತ್ಮಾ ಅಪನೇ
ಜ್ಞಾನ-ಶ್ರದ್ಧಾನಮೇಂ ನಿಃಶಂಕ ಹೋ, ಭಯಕೇ ನಿಮಿತ್ತಸೇ ಸ್ವರೂಪಸೇ ಚಲಿತ ನ ಹೋ ಅಥವಾ ಸನ್ದೇಹಯುಕ್ತ ನ ಹೋ,
ಉಸಕೇ ನಿಃಶಂಕಿತಗುಣ ಹೋತಾ ಹೈ .೧. ಜೋ ಕರ್ಮಫಲಕೀ ವಾಂಛಾ ನ ಕರೇ ತಥಾ ಅನ್ಯ ವಸ್ತುಕೇ ಧರ್ಮೋಂಕೀ ವಾಂಛಾ
ನ ಕರೇ, ಉಸೇ ನಿಃಕಾಂಕ್ಷಿತ ಗುಣ ಹೋತಾ ಹೈ .೨. ಜೋ ವಸ್ತುಕೇ ಧರ್ಮೋಂಕೇ ಪ್ರತಿ ಗ್ಲಾನಿ ನ ಕರೇ, ಉಸಕೇ
ನಿರ್ವಿಚಿಕಿತ್ಸಾ ಗುಣ ಹೋತಾ ಹೈ .೩. ಜೋ ಸ್ವರೂಪಮೇಂ ಮೂಢ ನ ಹೋ, ಸ್ವರೂಪಕೋ ಯಥಾರ್ಥ ಜಾನೇ, ಉಸಕೇ ಅಮೂಢದೃಷ್ಟಿ
ಗುಣ ಹೋತಾ ಹೈ .೪. ಜೋ ಆತ್ಮಾಕೋ ಶುದ್ಧಸ್ವರೂಪಮೇಂ ಯುಕ್ತ ಕರೇ, ಆತ್ಮಾಕೀ ಶಕ್ತಿ ಬಢಾಯೇ, ಔರ ಅನ್ಯ
ಧರ್ಮೋಂಕೋ ಗೌಣ ಕರೇ, ಉಸಕೇ ಉಪಬೃಂಹಣ ಅಥವಾ ಉಪಗೂಹನ ಗುಣ ಹೋತಾ ಹೈ .೫. ಜೋ ಸ್ವರೂಪಸೇ ಚ್ಯುತ ಹೋತೇ
ಹುಏ ಆತ್ಮಾಕೋ ಸ್ವರೂಪಮೇಂ ಸ್ಥಾಪಿತ ಕರೇ, ಉಸಕೇ ಸ್ಥಿತಿಕರಣ ಗುಣ ಹೋತಾ ಹೈ .೬. ಜೋ ಅಪನೇ ಸ್ವರೂಪಕೇ
ಪ್ರತಿ ವಿಶೇಷ ಅನುರಾಗ ರಖತಾ ಹೈ, ಉಸಕೇ ವಾತ್ಸಲ್ಯ ಗುಣ ಹೋತಾ ಹೈ .೭. ಜೋ ಆತ್ಮಾಕೇ ಜ್ಞಾನಗುಣಕೋ ಪ್ರಕಾಶಿತ
ಕರೇ — ಪ್ರಗಟ ಕರೇ, ಉಸಕೇ ಪ್ರಭಾವನಾ ಗುಣ ಹೋತಾ ಹೈ .೮. ಯೇ ಸಭೀ ಗುಣ ಉನಕೇ ಪ್ರತಿಪಕ್ಷೀ ದೋಷೋಂಕೇ ದ್ವಾರಾ
ಜೋ ಕರ್ಮಬನ್ಧ ಹೋತಾ ಥಾ ಉಸೇ ನಹೀಂ ಹೋನೇ ದೇತೇ . ಔರ ಇನ ಗುಣೋಂಕೇ ಸದ್ಭಾವಮೇಂ, ಚಾರಿತ್ರಮೋಹಕೇ ಉದಯರೂಪ
ಶಂಕಾದಿ ಪ್ರವರ್ತೇ ತೋ ಭೀ ಉನಕೀ ( – ಶಂಕಾದಿಕೀ) ನಿರ್ಜರಾ ಹೀ ಹೋ ಜಾತೀ ಹೈ, ನವೀನ ಬನ್ಧ ನಹೀಂ ಹೋತಾ;
ಕ್ಯೋಂಕಿ ಬನ್ಧ ತೋ ಪ್ರಧಾನತಾಸೇ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಕೇ ಅಸ್ತಿತ್ವಮೇಂ ಹೀ ಕಹಾ ಹೈ .
ಸಿದ್ಧಾನ್ತಮೇಂ ಗುಣಸ್ಥಾನೋಂಕೀ ಪರಿಪಾಟೀಮೇಂ ಚಾರಿತ್ರಮೋಹಕೇ ಉದಯನಿಮಿತ್ತಸೇ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಕೇ ಜೋ ಬನ್ಧ ಕಹಾ
ಹೈ ವಹ ಭೀ ನಿರ್ಜರಾರೂಪ ಹೀ ( – ನಿರ್ಜರಾಕೇ ಸಮಾನ ಹೀ) ಸಮಝನಾ ಚಾಹಿಏ, ಕ್ಯೋಂಕಿ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಕೇ ಜೈಸೇ
ಪೂರ್ವಮೇಂ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಕೇ ಉದಯಕೇ ಸಮಯ ಬಂಧಾ ಹುಆ ಕರ್ಮ ಖಿರ ಜಾತಾ ಹೈ ಉಸೀಪ್ರಕಾರ ನವೀನ ಬಂಧಾ ಹುಆ ಕರ್ಮ
ಭೀ ಖಿರ ಜಾತಾ ಹೈ; ಉಸಕೇ ಉಸ ಕರ್ಮಕೇ ಸ್ವಾಮಿತ್ವಕಾ ಅಭಾವ ಹೋನೇಸೇ ವಹ ಆಗಾಮೀ ಬನ್ಧರೂಪ ನಹೀಂ,
ಕಿನ್ತು ನಿರ್ಜರಾರೂಪ ಹೀ ಹೈ . ಜೈಸೇ — ಕೋಈ ಪುರುಷ ದೂಸರೇಕಾ ದ್ರವ್ಯ ಉಧಾರ ಲಾಯಾ ಹೋ ತೋ ಉಸಮೇಂ ಉಸೇ
ಮಮತ್ವಬುದ್ಧಿ ನಹೀಂ ಹೋತೀ, ವರ್ತಮಾನಮೇಂ ಉಸ ದ್ರವ್ಯಸೇ ಕುಛ ಕಾರ್ಯ ಕರ ಲೇನಾ ಹೋ ತೋ ವಹ ಕರಕೇ ಪೂರ್ವ
ನಿಶ್ಚಯಾನುಸಾರ ನಿಯತ ಸಮಯ ಪರ ಉಸಕೇ ಮಾಲಿಕಕೋ ದೇ ದೇತಾ ಹೈ; ನಿಯತ ಸಮಯಕೇ ಆನೇ ತಕ ವಹ ದ್ರವ್ಯ
ಉಸಕೇ ಘರಮೇಂ ಪಡಾ ರಹೇ ತೋ ಭೀ ಉಸಕೇ ಪ್ರತಿ ಮಮತ್ವ ನ ಹೋನೇಸೇ ಉಸ ಪುರುಷಕೋ ಉಸ ದ್ರವ್ಯಕಾ ಬನ್ಧನ ನಹೀಂ
ಹೈ, ವಹ ಉಸಕೇ ಸ್ವಾಮೀಕೋ ದೇ ದೇನೇಕೇ ಬರಾಬರ ಹೀ ಹೈ; ಇಸೀಪ್ರಕಾರ — ಜ್ಞಾನೀ ಕರ್ಮದ್ರವ್ಯಕೋ ಪರಾಯಾ ಮಾನತಾ
ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಉಸೇ ಉಸಕೇ ಪ್ರತಿ ಮಮತ್ವ ನಹೀಂ ಹೋತಾ ಅತಃ ಉಸಕೇ ರಹತೇ ಹುಏ ಭೀ ವಹ ನಿರ್ಜರಿತ ಹುಏಕೇ
ಸಮಾನ ಹೀ ಹೈ ಐಸಾ ಜಾನನಾ ಚಾಹಿಏ .

Page 365 of 642
PDF/HTML Page 398 of 675
single page version

ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿಃ ಸ್ವಯಮತಿರಸಾದಾದಿಮಧ್ಯಾನ್ತಮುಕ್ತಂ
ಜ್ಞಾನಂ ಭೂತ್ವಾ ನಟತಿ ಗಗನಾಭೋಗರಂಗಂಂ ವಿಗಾಹ್ಯ ..೧೬೨..
ಯಹ ನಿಃಶಂಕಿತಾದಿ ಆಠ ಗುಣ ವ್ಯವಹಾರನಯಸೇ ವ್ಯವಹಾರಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗ ಪರ ಇಸಪ್ರಕಾರ ಲಗಾನೇ ಚಾಹಿಯೇ
: — ಜಿನವಚನಮೇಂ ಸನ್ದೇಹ ನಹೀಂ ಕರನಾ, ಭಯಕೇ ಆನೇ ಪರ ವ್ಯವಹಾರ ದರ್ಶನ-ಜ್ಞಾನ-ಚಾರಿತ್ರಸೇ ನಹೀಂ ಡಿಗನಾ, ಸೋ
ನಿಃಶಂಕಿತತ್ತ್ವ ಹೈ .೧. ಸಂಸಾರ-ದೇಹ-ಭೋಗಕೀ ವಾಂಛಾಸೇ ತಥಾ ಪರಮತಕೀ ವಾಂಛಾಸೇ ವ್ಯವಹಾರಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಸೇ
ಚಲಾಯಮಾನ ನ ಹೋನಾ ಸೋ ನಿಃಕಾಂಕ್ಷಿತತ್ವ ಹೈ .೨. ಅಪವಿತ್ರ, ದುರ್ಗನ್ಧಿತ ಆದಿ ವಸ್ತುಓಂಕೇ ನಿಮಿತ್ತಸೇ
ವ್ಯವಹಾರಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಕೀ ಪ್ರವೃತ್ತಿಕೇ ಪ್ರತಿ ಗ್ಲಾನಿ ನ ಕರನಾ ಸೋ ನಿರ್ವಿಚಿಕಿತ್ಸಾ ಹೈ .೩. ದೇವ, ಗುರು, ಶಾಸ್ತ್ರ,
ಲೌಕಿಕ ಪ್ರವೃತ್ತಿ, ಅನ್ಯಮತಾದಿಕೇ ತತ್ತ್ವಾರ್ಥಕಾ ಸ್ವರೂಪ — ಇತ್ಯಾದಿಮೇಂ ಮೂಢತಾ ನ ರಖನಾ, ಯಥಾರ್ಥ ಜಾನಕರ
ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಕರನಾ ಸೋ ಅಮೂಢದೃಷ್ಟಿ ಹೈ .೪. ಧರ್ಮಾತ್ಮಾಮೇಂ ಕರ್ಮೋದಯಸೇ ದೋಷ ಆ ಜಾಯೇ ತೋ ಉಸೇ ಗೌಣ ಕರನಾ ಔರ
ವ್ಯವಹಾರಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಕೀ ಪ್ರವೃತ್ತಿಕೋ ಬಢಾನಾ ಸೋ ಉಪಗೂಹನ ಅಥವಾ ಉಪಬೃಂಹಣ ಹೈ .೫. ವ್ಯವಹಾರಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಸೇ ಚ್ಯುತ
ಹೋತೇ ಹುಏ ಆತ್ಮಾಕೋ ಸ್ಥಿರ ಕರನಾ ಸೋ ಸ್ಥಿತಿಕರಣ ಹೈ .೬. ವ್ಯವಹಾರಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಮೇಂ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಕರನೇವಾಲೇ ಪರ
ವಿಶೇಷ ಅನುರಾಗ ಹೋನಾ ಸೋ ವಾತ್ಸಲ್ಯ ಹೈ .೭. ವ್ಯವಹಾರಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಕಾ ಅನೇಕ ಉಪಾಯೋಂಸೇ ಉದ್ಯೋತ ಕರನಾ ಸೋ
ಪ್ರಭಾವನಾ ಹೈ .೮. ಇಸಪ್ರಕಾರ ಆಠೋಂ ಹೀ ಗುಣೋಂಕಾ ಸ್ವರೂಪ ವ್ಯವಹಾರನಯಕೋ ಪ್ರಧಾನ ಕರಕೇ ಕಹಾ ಹೈ . ಯಹಾಂ
ನಿಶ್ಚಯಪ್ರಧಾನ ಕಥನಮೇಂ ಉಸ ವ್ಯವಹಾರಸ್ವರೂಪಕೀ ಗೌಣತಾ ಹೈ . ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನರೂಪ ಪ್ರಮಾಣದೃಷ್ಟಿಮೇಂ ದೋನೋಂ ಪ್ರಧಾನ ಹೈಂ .
ಸ್ಯಾದ್ವಾದಮತಮೇಂ ಕೋಈ ವಿರೋಧ ನಹೀಂ ಹೈ ..೨೩೬..
ಅಬ, ನಿರ್ಜರಾಕೇ ಯಥಾರ್ಥ ಸ್ವರೂಪಕೋ ಜಾನನೇವಾಲೇ ಔರ ಕರ್ಮೋಂಕೇ ನವೀನ ಬನ್ಧಕೋ ರೋಕಕರ ನಿರ್ಜರಾ
ಕರನೇವಾಲೇ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಕೀ ಮಹಿಮಾ ಕರಕೇ ನಿರ್ಜರಾ ಅಧಿಕಾರ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹೈಂ : —
ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — [ಇತಿ ನವಮ್ ಬನ್ಧಂ ರುನ್ಧನ್ ] ಇಸಪ್ರಕಾರ ನವೀನ ಬನ್ಧಕೋ ರೋಕ ತಾ ಹುಆ ಔರ
[ನಿಜೈಃ ಅಷ್ಟಾಭಿಃ ಅಗೈಃ ಸಂಗತಃ ನಿರ್ಜರಾ-ಉಜ್ಜೃಮ್ಭಣೇನ ಪ್ರಾಗ್ಬದ್ಧಂ ತು ಕ್ಷಯಮ್ ಉಪನಯಮ್ ] (ಸ್ವಯಂ) ಅಪನೇ ಆಠ
ಅಂಗೋಂಸೇ ಯುಕ್ತ ಹೋನೇಕೇ ಕಾರಣ ನಿರ್ಜರಾ ಪ್ರಗಟ ಹೋನೇಸೇ ಪೂರ್ವಬದ್ಧ ಕರ್ಮೋಂಕಾ ನಾಶ ಕರತಾ ಹುಆ [ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಃ ]
ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ಜೀವ [ಸ್ವಯಮ್ ] ಸ್ವಯಂ [ಅತಿರಸಾತ್ ] ಅತಿ ರಸಸೇ (ನಿಜರಸಮೇಂ ಮಸ್ತ ಹುಆ) [ಆದಿ-ಮಧ್ಯ-
ಅನ್ತಮುಕ್ತಂ ಜ್ಞಾನಂ ಭೂತ್ವಾ ] ಆದಿ-ಮಧ್ಯ-ಅಂತ ರಹಿತ (ಸರ್ವವ್ಯಾಪಕ , ಏಕಪ್ರವಾಹರೂಪ ಧಾರಾವಾಹೀ) ಜ್ಞಾನರೂಪ
ಹೋಕರ [ಗಗನ-ಆಭೋಗ-ರಂಗಂ ವಿಗಾಹ್ಯ ] ಆಕಾಶಕೇ ವಿಸ್ತಾರರೂಪ ರಂಗಭೂಮಿಮೇಂ ಅವಗಾಹನ ಕರಕೇ (ಜ್ಞಾನಕೇ
ದ್ವಾರಾ ಸಮಸ್ತ ಗಗನಮಂಡಲಮೇಂ ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೋಕರ) [ನಟತಿ ] ನೃತ್ಯ ಕರತಾ ಹೈ
.
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಕೋ ಶಂಕಾದಿಕೃತ ನವೀನ ಬನ್ಧ ತೋ ನಹೀಂ ಹೋತಾ ಔರ ಸ್ವಯಂ ಅಷ್ಟಾಂಗಯುಕ್ತ
ಹೋನೇಸೇ ನಿರ್ಜರಾಕಾ ಉದಯ ಹೋನೇಕೇ ಕಾರಣ ಉಸಕೇ ಪೂರ್ವಕೇ ಬನ್ಧಕಾ ನಾಶ ಹೋತಾ ಹೈ . ಇಸಲಿಯೇ ವಹ ಧಾರಾವಾಹೀ
ಜ್ಞಾನರೂಪ ರಸಕಾ ಪಾನ ಕರಕೇ, ನಿರ್ಮಲ ಆಕಾಶರೂಪ ರಂಗಭೂಮಿಮೇಂ ಐಸೇ ನೃತ್ಯ ಕರತಾ ಹೈ ಜೈಸೇ ಕೋಈ ಪುರುಷ ಮದ್ಯ
ಪೀಕರ ಮಗ್ನ ಹುಆ ನೃತ್ಯಭೂಮಿಮೇಂ ನಾಚತಾ ಹೈ .

Page 366 of 642
PDF/HTML Page 399 of 675
single page version

ಇತಿ ನಿರ್ಜರಾ ನಿಷ್ಕ್ರಾನ್ತಾ .
ಪ್ರಶ್ನ : — ಆಪ ಯಹ ಕಹ ಚುಕೇ ಹೈಂ ಕಿ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಕೇ ನಿರ್ಜರಾ ಹೋತೀ ಹೈ, ಬನ್ಧ ನಹೀಂ ಹೋತಾ .
ಕಿನ್ತು ಸಿದ್ಧಾನ್ತಮೇಂ ಗುಣಸ್ಥಾನೋಂಕೀ ಪರಿಪಾಟೀಮೇಂ ಅವಿರತ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ಇತ್ಯಾದಿಕೇ ಬನ್ಧ ಕಹಾ ಗಯಾ ಹೈ .
ಔರ ಘಾತಿಕರ್ಮೋಂಕಾ ಕಾರ್ಯ ಆತ್ಮಾಕೇ ಗುಣೋಂಕಾ ಘಾತ ಕರನಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ದರ್ಶನ, ಜ್ಞಾನ, ಸುಖ, ವೀರ್ಯ —
ಇನ ಗುಣೋಂಕಾ ಘಾತ ಭೀ ವಿದ್ಯಮಾನ ಹೈ . ಚಾರಿತ್ರಮೋಹಕಾ ಉದಯ ನವೀನ ಬನ್ಧ ಭೀ ಕರತಾ ಹೈ . ಯದಿ ಮೋಹಕೇ
ಉದಯಮೇಂ ಭೀ ಬನ್ಧ ನ ಮಾನಾ ಜಾಯೇ ತೋ ಯಹ ಭೀ ಕ್ಯೋಂ ನ ಮಾನ ಲಿಯಾ ಜಾಯೇ ಕಿ ಮಿಥ್ಯಾದೃಷ್ಟಿಕೇ
ಮಿಥ್ಯಾತ್ವ-ಅನನ್ತಾನುಬನ್ಧೀಕಾ ಉದಯ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ ಬನ್ಧ ನಹೀಂ ಹೋತಾ ?
ಉತ್ತರ : — ಬನ್ಧಕೇ ಹೋನೇಂಮೇಂ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವ-ಅನನ್ತಾನುಬನ್ಧೀಕಾ ಉದಯ ಹೀ ಹೈ; ಔರ
ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಕೇ ತೋ ಉನಕೇ ಉದಯಕಾ ಅಭಾವ ಹೈ . ಚಾರಿತ್ರಮೋಹಕೇ ಉದಯಸೇ ಯದ್ಯಪಿ ಸುಖಗುಣಕಾ ಘಾತ ಹೋತಾ
ಹೈ ತಥಾ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವ-ಅನನ್ತಾನುಬನ್ಧೀಕೇ ಅತಿರಿಕ್ತ ಔರ ಉನಕೇ ಸಾಥ ರಹನೇವಾಲೀ ಅನ್ಯ ಪ್ರಕೃತಿಯೋಂಕೇ
ಅತಿರಿಕ್ತ ಶೇಷ ಘಾತಿಕರ್ಮೋಂಕೀ ಪ್ರಕೃತಿಯೋಂಕಾ ಅಲ್ಪ ಸ್ಥಿತಿ-ಅನುಭಾಗವಾಲಾ ಬನ್ಧ ತಥಾ ಶೇಷ
ಅಘಾತಿಕರ್ಮೋಂಕೀ ಪ್ರಕೃತಿಯೋಂಕಾ ಬನ್ಧ ಹೋತಾ ಹೈ, ತಥಾಪಿ ಜೈಸಾ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವ-ಅನನ್ತಾನುಬನ್ಧೀ ಸಹಿತ ಹೋತಾ
ಹೈ ವೈಸಾ ನಹೀಂ ಹೋತಾ . ಅನನ್ತ ಸಂಸಾರಕಾ ಕಾರಣ ತೋ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವ-ಅನನ್ತಾನುಬನ್ಧೀ ಹೀ ಹೈ; ಉನಕಾ ಅಭಾವ
ಹೋ ಜಾನೇ ಪರ ಫಿ ರ ಉನಕಾ ಬನ್ಧ ನಹೀಂ ಹೋತಾ; ಔರ ಜಹಾಂ ಆತ್ಮಾ ಜ್ಞಾನೀ ಹುಆ ವಹಾಂ ಅನ್ಯ ಬನ್ಧಕೀ
ಗಣನಾ ಕೌನ ಕರತಾ ಹೈ ? ವೃಕ್ಷಕೀ ಜಡ ಕಟ ಜಾನೇ ಪರ ಫಿ ರ ಹರೇ ಪತ್ತೇ ರಹನೇಕೀ ಅವಧಿ ಕಿತನೀ
ಹೋತೀ ಹೈ ? ಇಸಲಿಯೇ ಇಸ ಅಧ್ಯಾತ್ಮಶಾಸ್ತ್ರಮೇಂ ಸಾಮಾನ್ಯತಯಾ ಜ್ಞಾನೀ-ಅಜ್ಞಾನೀ ಹೋನೇಕೇ ಸಮ್ಬನ್ಧಮೇಂ ಹೀ ಪ್ರಧಾನ
ಕಥನ ಹೈ . ಜ್ಞಾನೀ ಹೋನೇಕೇ ಬಾದ ಜೋ ಕುಛ ಕರ್ಮ ರಹೇ ಹೋಂ ವೇ ಸಹಜ ಹೀ ಮಿಟತೇ ಜಾಯೇಂಗೇ . ನಿಮ್ನಲಿಖಿತ
ದೃಷ್ಟಾನ್ತಕೇ ಅನುಸಾರ ಜ್ಞಾನೀಕೇ ಸಮ್ಬನ್ಧಮೇಂ ಸಮಝ ಲೇನಾ ಚಾಹಿಏ . ಕೋಈ ಪುರುಷ ದರಿದ್ರತಾಕೇ ಕಾರಣ ಏಕ
ಝೋಪಡೇಮೇಂ ರಹತಾ ಥಾ . ಭಾಗ್ಯೋದಯಸೇ ಉಸೇ ಧನ-ಧಾನ್ಯಸೇ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಬಡೇ ಮಹಲಕೀ ಪ್ರಾಪ್ತಿ ಹೋ ಗಈ, ಇಸಲಿಯೇ
ವಹ ಉಸಮೇಂ ರಹನೇಕೋ ಗಯಾ . ಯದ್ಯಪಿ ಉಸ ಮಹಲಮೇಂ ಬಹುತ ದಿನೋಂಕಾ ಕೂಡಾ-ಕಚರಾ ಭರಾ ಹುಆ ಥಾ ತಥಾಪಿ
ಜಿಸ ದಿನ ಉಸನೇ ಆಕರ ಮಹಲಮೇಂ ಪ್ರವೇಶ ಕಿಯಾ ಉಸ ದಿನಸೇ ಹೀ ವಹ ಉಸ ಮಹಲಕಾ ಸ್ವಾಮೀ ಹೋ
ಗಯಾ, ಸಮ್ಪತ್ತಿವಾನ ಹೋ ಗಯಾ . ಅಬ ವಹ ಕೂಡಾ-ಕಚರಾ ಸಾಫ ಕರನಾ ಹೈ ಸೋ ವಹ ಕ್ರಮಶಃ ಅಪನೀ
ಶಕ್ತಿಕೇ ಅನುಸಾರ ಸಾಫ ಕರತಾ ಹೈ . ಜಬ ಸಾರಾ ಕಚರಾ ಸಾಫ ಹೋ ಜಾಯೇಗಾ ಔರ ಮಹಲ ಉಜ್ಜ್ವಲ
ಹೋ ಜಾಯೇಗಾ ತಬ ವಹ ಪರಮಾನನ್ದಕೋ ಭೋಗೇಗಾ . ಇಸೀಪ್ರಕಾರ ಜ್ಞಾನೀಕೇ ಸಮ್ಬನ್ಧಮೇಂ ಸಮಝನಾ ಚಾಹಿಏ .೧೬೨.
ಟೀಕಾ : — ಇಸಪ್ರಕಾರ ನಿರ್ಜರಾ (ರಂಗಭೂಮಿಮೇಂಸೇ) ಬಾಹರ ನಿಕಲ ಗಈ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಇಸಪ್ರಕಾರ, ಜಿಸನೇ ರಂಗಭೂಮಿಮೇಂ ಪ್ರವೇಶ ಕಿಯಾ ಥಾ ವಹ ನಿರ್ಜರಾ ಅಪನಾ ಸ್ವರೂಪ
ಬತಾಕರ ರಂಗಭೂಮಿಸೇ ಬಾಹರ ನಿಕಲ ಗಈ .

Page 367 of 642
PDF/HTML Page 400 of 675
single page version

ಇತಿ ಶ್ರೀಮದಮೃತಚನ್ದ್ರಸೂರಿವಿರಚಿತಾಯಾಂ ಸಮಯಸಾರವ್ಯಾಖ್ಯಾಯಾಮಾತ್ಮಖ್ಯಾತೌ ನಿರ್ಜರಾಪ್ರರೂಪಕಃ
ಷಷ್ಠೋಽಙ್ಕಃ ..
(ಸವೈಯಾ)
ಸಮ್ಯಕವನ್ತ ಮಹನ್ತ ಸದಾ ಸಮಭಾವ ರಹೈ ದುಖ ಸಙ್ಕಟ ಆಯೇ,
ಕರ್ಮ ನವೀನ ಬನ್ಧೇ ನ ತಬೈ ಅರ ಪೂರವ ಬನ್ಧ ಝಡೇ ಬಿನ ಭಾಯೇ;
ಪೂರಣ ಅಙ್ಗ ಸುದರ್ಶನರೂಪ ಧರೈ ನಿತ ಜ್ಞಾನ ಬಢೇ ನಿಜ ಪಾಯೇ,
ಯೋಂ ಶಿವಮಾರಗ ಸಾಧಿ ನಿರನ್ತರ, ಆನನ್ದರೂಪ ನಿಜಾತಮ ಥಾಯೇ ..
ಇಸಪ್ರಕಾರ ಶ್ರೀ ಸಮಯಸಾರಕೀ (ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವತ್ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯದೇವಪ್ರಣೀತ ಶ್ರೀ ಸಮಯಸಾರ
ಪರಮಾಗಮಕೀ) ಶ್ರೀಮದ್ ಅಮೃತಚನ್ದ್ರಾಚಾರ್ಯದೇವವಿರಚಿತ ಆತ್ಮಖ್ಯಾತಿ ನಾಮಕ ಟೀಕಾಮೇಂ ನಿರ್ಜರಾಕಾ ಪ್ರರೂಪಕ
ಛಠವಾಂ ಅಂಕ ಸಮಾಪ್ತ ಹುಆ .
❁